Odpowiedzialność nie jest tożsama z winą. W psychoterapii szczególne miejsce zajmuje odkrycie i uznanie swojej części wkładu (swojej odpowiedzialności) za to, co dzieje się w życiu. Trudność tego wydarzenia wynika z faktem, że wiele osób automatycznie myli pojęcia odpowiedzialności z winą, co nie jest zaskakujące, biorąc pod uwagę, jak sprytnie te pojęcia są zastępowane. Tym, co komplikuje cały ten proces, jest często przypisywana nam odpowiedzialność za myśli, uczucia i działania innych ludzi, których może być trudno oddzielić od własnej rodziny i życia osobistego.* Czym zatem jest poczucie winy? Poczucie winy jest formą złości za czyjeś czyny, które wyrządziły lub mogły wyrządzić krzywdę. Nie rodzimy się z poczuciem winy; społeczeństwo uczy nas obwiniać. Czytałam od Danili Khlomov, że poczucie winy to „wbudowany mechanizm karający”. Powiedziałbym: „wbudowany samokarz”. Perls wiązał poczucie winy z poczuciem urazy, które pojawia się jako sygnał zerwanej fuzji (gdzie wyrządzenie szkody możemy uznać za zerwaną fuzję z otoczeniem lub konkretną osobą). . uczucie urazy jest ze swej natury także złością, która zatrzymuje się i zamienia w smutek i bezsilność. Jest też piękna definicja M. Zubakina, gdzie uraza jest odwróceniem złości, smutku i nadziei. Czyli złość jest wszędzie jest najważniejsza, więc zastanówmy się nad tym, że poczucie winy jest formą złości skierowanej na siebie. Zadaniem poczucia winy jest promowanie zahamowania w przypadku potencjalnej krzywdy. W przypadku poczucia patologicznego i toksycznego osoba ma trudności z rozróżnieniem, gdzie kończą się jej granice i co czuje winny za to, co nie leży w jego obszarze odpowiedzialności.* Co w psychoterapii oznacza uznanie odpowiedzialności? Jest to umiejętność zobaczenia, jak nasze własne działania doprowadziły nas do określonego punktu i chęć wzięcia za to odpowiedzialności, jeśli to konieczne, przyjęciu odpowiedzialności niekoniecznie towarzyszą oskarżenia, ponieważ nacisk nie jest kładziony na element emocjonalny, ale na fakty i idee zewnętrzne. Psycholog, który zwraca uwagę klienta na temat odpowiedzialności, nie ma za zadanie zwalać winy na klienta ani przypisywać mu cudzej odpowiedzialności (jak to niestety często bywa w życiu). Odpowiedzialność często kojarzy się z czymś negatywnym, ale to pełna odpowiedzialność za swoje czyny i życie oddawane dorosłym. Jest to warunek wolności. Kiedy jesteśmy winni, angażujemy się w samobiczowanie. Kiedy dziecko jest małe i nie może ponieść pełnej odpowiedzialności, sposobem na zakończenie sytuacji jest przyznanie się do winy i pokuta. Dla osoby dorosłej pokuta często nie wystarczy. I wtedy dorosły bierze na siebie odpowiedzialność – jest to naprawienie lub zadośćuczynienie za wyrządzoną szkodę. Ale dzieje się tak, jeśli mówimy o działaniach i krzywdzie wyrządzonej komuś innemu. A jeśli mówimy o przyznaniu się do części autorstwa w naszym życiu – wtedy przed tobą stoi także odpowiedzialność. I nie musisz się tutaj obwiniać.