„Łzy nie pomogą na smutek”, „śmiech bez powodu jest oznaką głupca”, „śmierć podąża za tchórzem” Przez wiele stuleci ludzie zachowywali i przekazywali swoje potomkom ukochane przez nich sformułowania, wśród których instrukcje zajmują znaczące miejsce w relacjach z emocjami. Sformułowania te często stanowią podstawę długich łańcuchów przekonań od najmłodszych lat. Dziecko uczy się tego sformułowania po prostu przyjmując je na wiarę i nie analizując, jak bardzo go naprawdę potrzebuje. Dzieci dorastają i często w przypadku wystąpienia siły wyższej zaczynają nieświadomie zwracać się do swoich najbardziej podstawowych postaw, zebranych z jakiegoś zestawu sformułowań, na których zbudowana jest reszta interpretacji wszystkiego, co odczuwane i postrzegane. Postawy podstawowe pomagają zachować pewną stabilność w postawie wobec tego, co dzieje się w świecie wewnętrznym i zewnętrznym. Jeśli jednak taka postawa nie jest w stanie przeciwstawić się naporowi rzeczywistości, która jej zaprzecza, następuje coś na kształt awarii systemu. Dotarliśmy do instalacji podstawowej, próbowaliśmy na niej polegać, ale nie udało się. To może przestraszyć lub rozzłościć każdego. Czasami, aby jakoś rozładować napięcie, człowiek próbuje sobie przypomnieć, kto właściwie dał mu to sformułowanie, a po odkryciu introjektowanego dobroczyńcy rozpoczyna z nim (czyli samym sobą) rozgrywkę, która często nie kończy się niczym konstruktywne. Zaskakujące jest to, że wiele przysłów i powiedzeń o tym, jak powinno być, odzwierciedla coś w rodzaju normy kulturowej, do której należy się dostosować. A jeśli się nad tym zastanowić, okazuje się, że ta norma lub kod kulturowy opisuje strategię przetrwania, w której priorytetem jest to, co społeczne, a nie jednostka. Warto rozważyć, czy coś na swój sposób zadziałało na rzecz przetrwania w jednym środowisku lub społeczności życia, może zupełnie nie działać w innych. W ten sam sposób, na poziomie indywidualnym, to, co ma zastosowanie w niektórych warunkach, może być całkowicie destrukcyjne w innych. Mądrość polega na umiejętności zrozumienia wyjątkowości i specyfiki konkretnej sytuacji dla indywidualnego stanu. Aby dojść do takiego zrozumienia, trzeba będzie spojrzeć z zewnątrz na nagromadzenie przekonań i postaw, które nie są odpowiednie dla osoby o jej typologicznych cechach. Przemyśl, a nawet przepisz przysłowia, czyniąc je własnymi, skutecznymi rozwiązaniami.