Od autora: Na podstawie materiałów z webinaru pod tym samym tytułem prowadzonego przez lekarza i psychoterapeutę L.I. Ciąg dalszy...Pierwsza część artykułu dostępna jest tutaj2. Faza urazy i złości (od 2 tygodni do 3 miesięcy). Na tym etapie można utknąć, ponieważ uraza i złość mogą nie zostać rozpoznane ani stłumione. Uraza to nieuzasadnione oczekiwania, na przykład oczekiwanie, że będziesz mieszkać z daną osobą przez całe życie, ale on zatrzasnął drzwi i wyszedł. Niechęć i złość mogą być skierowane na: siebie (z powodu niezrobienia czegoś, aby nie stracić relacji z ukochaną osobą; może pojawić się poczucie winy); na osobę zagubioną (wyrażenie „komu mnie zostawiłeś ” jest przejawem urazy do zmarłego); do okoliczności (do całego świata – „po co mi to wszystko”, „świat jest niesprawiedliwy”). Samoodrzucenie uczuć urazy i złości przynosi jeszcze większe cierpienie. Jeśli te uczucia nie zostaną zrealizowane i stłumione, wówczas bardzo szybko włączają się psychosomatyczne objawy tej fazy: bóle głowy, pojawienie się lub zaostrzenie chorób układu sercowo-naczyniowego, zaburzenia dystoniczne, bezsenność rozwija się w prawie 100% przypadków. Na tym etapie lepiej zwrócić się o pomoc do psychoterapeuty. Zadaniem psychoterapeuty i klienta jest uświadomienie sobie uczuć urazy (złości), aby pomóc osobie je rozpoznać: „Tak, mam to w sobie”, określić, do kogo te uczucia są skierowane – do siebie, zmarłego, na świat lub inny przedmiot. Możesz napisać list oskarżycielski, wcale nie trzeba go wysyłać. Zdaj sobie sprawę ze swoich oczekiwań – stało się, czego ja oczekuję od osoby, z którą musiałam zerwać (w przypadku rozpadu związku miłosnego); z życia; okoliczności. Musisz jasno zrozumieć i spisać swoje oczekiwania. Wyjaśnij i wyraż swoje uczucia, nadaj im nazwy. Kiedy wiemy, jak To się nazywa, wiemy, jak skutecznie z Nim współdziałać, ponieważ to, co jest amorficzne i nie ma własnej nazwy, nie ma możliwości wpływania na siebie. Muszę przyznać się przed sobą i wyjaśnić, jakie uczucia odczuwam: - uraza - jestem upokorzona; - zdruzgotana - jestem zdruzgotana - bezradność - jestem bezradna; Musisz wybrać najbardziej bolesne uczucie i przedstawić je na papierze. Odpowiedz na pytania terapeuty: Jak to wygląda? Jaki ma kolor? Jaki ma kształt? Co chcesz z tym teraz zrobić, żeby nie zrobiło to na Tobie tak dużego wrażenia (spalenie, rozdarcie i rozsypanie się w środku?) wiatr, przerysuj to w coś) coś przyjemniejszego)? Zadaniem doświadczającego jest zaakceptowanie tego stanu, zaprzestanie stawiania mu oporu i uspokojenie się: „Tak, czuję się urażony. Dlaczego mam się opierać i tłumić te uczucia?” Aby odpowiedzieć na te uczucia, dobrze sprawdzają się środki arteterapeutyczne: modelowanie z plasteliny, znajdowanie muzyki pasującej do danego uczucia, okoliczności, można tańczyć (taniec cieni). Ćwiczenie „Taniec z cieniem”. Klient ma uczucie, które go przygnębia. Psychoterapeuta wraz z klientem wyszukuje muzykę, która aktualnie odpowiada jego stanowi. Bierzemy niezależne źródło światła (świeca, latarka, lampka stołowa), wyłączamy górne światło i stajemy pomiędzy źródłem światła a ścianą i tańczymy, przedstawiając uczucie, którego doświadczamy dotykając ściany i nadając to uczucie cieniowi. Dlatego w tańcu oddajemy cieniom te uczucia, które nas przytłaczają. W sytuacji, gdy minęło wiele lat, a klient nie zdawał sobie sprawy z tych uczuć, a uczucie urazy do całego świata pozostaje, należy wrócić do tego stanu na nowo i spróbować zrozumieć, jakie uczucia nam teraz towarzyszą. Jeśli klient obrazi się na psychologa i zarzuci mu, że go nie rozumie, pokazuje to tylko, że nie chce zaakceptować straty i faza zaprzeczania trwa. Psycholog daje zasób, wsparcie, przechodzi do kolejnej fazy, zaprasza klienta do sprawdzenia, czy problem kryje się w niezrozumieniu psychologa, czy w czymś innym. Regresja w obrębie każdej z 5 faz jest normalna, jeśli nie trwa zbyt długo. Celem pracy ze skargami jest odgrywanie uczuć. W lustrze lub...