Od autora: Esej na temat psychoterapii egzystencjalnej, opublikowany na mojej stronie internetowej i w blogosferze Kierunek egzystencjalny w psychologii i psychoterapii nie jest zapewne najbardziej znany i widoczny. W pozostałych działach elektronicznych bibliotek psychologicznych twórcy nawet nie podkreślają takiego odrębnego kierunku. To paradoks – są autorzy, są książki, a w indeksie nie ma wskazówek. Książki te są więc rozproszone po mniej lub bardziej gościnnych działach innych dziedzin. Istnieje osobna kategoria wymagających klientów, dla których ważne jest, aby wszystko „poczuć” poprzez racjonalne, logiczne zrozumienie. Zawsze pytają na pierwszym spotkaniu, a czasem i przed nim, o co chodzi? Pozycja liter w tym słowie jest często mylona (słowo to nie jest najłatwiejsze do płynnego wymówienia po raz pierwszy, nie będę się kłócić), a wtedy terapia egzystencjalna zamienia się w terapię „egzystencjalną”. Jeden z kolegów podzielił się kiedyś, że lubi żartować na temat tego szczególnego podobnego dźwięku w rosyjskiej wymowie - kiedy słyszy od kolegów z innych kierunków o psychoterapii „egzystencjalnej”, mówi, że istnieje również „egzystencjalna” i kilka innych. Jest to swego rodzaju profesjonalna psychoterapeutyczna autoironia. Jeśli potraktujemy tę kwestię poważniej, to bezpośrednie tłumaczenie terminu „egzystencjalny” brzmi jak „odnoszący się do istnienia, bytu”. A jeśli połączymy to z psychoterapią, to najprościej mówiąc, psychoterapia egzystencjalna to psychoterapia skupiająca się na prawdziwym życiu człowieka. W sensie, w jakim pisał o tym James Bugental: „Istotą człowieka jest proces przeżywania życia”. Badając, jak człowiek żyje, jaką drogę podąża w tym życiu, w jaki sposób żyje, jesteśmy w stanie zbliżyć się do zrozumienia go, jego istoty, jego najgłębszej natury. Ernesto Spinelli pięknie zauważa w tym sensie, że większość ludzi zapytanych o przypomnienie sobie tych chwil, w których najpełniej „czuli się sobą”, zwykle pamięta jakąś czynność, podczas której faktycznie zatraca się poczucie siebie, a w niektórych następuje rozpuszczenie. ekscytujący proces - łowienie ryb, kontemplowanie imponujących widoków natury lub jakakolwiek inna ekscytująca aktywność dla siebie. Istnieje również tak powszechna opinia, że ​​psychologia egzystencjalna i psychoterapia zajmują się wąskim i specjalnym rozumowaniem na wszelkiego rodzaju niezbyt zabawne tematy, które dotyczą. jako nieuniknione dary życia - sam fakt skończoności naszego życia, wolności i braku wolności, poszukiwania sensu, samotności i izolacji, niepewności i innych. Autor tych zdań choć raz miał wieloletnie i niezbyt udane doświadczenie znalezienia wspólnego języka z jednym dyrektorem medycznym, który dowiedziawszy się o jego specjalizacji z psychoterapii egzystencjalnej, od razu zaczął mówić, że „nasi klienci nie muszą zrozumieć całą tę niepewność, śmiertelność, nie trzeba ich stawiać na krawędzi egzystencjalnej otchłani.” To wszystko brzmiało. pewnie imponujące, ale niewiele miało wspólnego z egzystencjalnością psychoterapii w sensie jej bliskości z realnym życiem. Jest jeden obraz życia, który jest mi bardzo bliski i który, jak mi się wydaje, bardzo subtelnie i obrazowo ukazuje i pozwala odczuć samego ducha nurtu egzystencjalnego w psychologii i psychoterapii. I chciałbym się tym podzielić. Nie z pewnymi nawykami mentorskimi i celami nauczania kogoś o czymś. Mianowicie, jako okazja do połączenia, poczucia, odczucia, zrozumienia Jakiś czas temu do pewnego miasta na południu Rosji przyjechał z seminarium jeden z mistrzów terapii egzystencjalnej, brytyjski profesor Simon Du Plock. Zainteresowanie spotkaniem było duże, w dniu seminarium sala wypełniła się najwybitniejszymi przedstawicielami psychiatrii, psychoterapii, psychologii – profesorami, kierownikami zakładów, indywidualnymi praktykami. A formułę spotkania wybrali organizatorzy, która jest także dość oficjalna w sensie medycznym – rodzaj konsultacji lekarskiej, podczas którejprzedstawiany jest przypadek pacjenta, obecny jest sam pacjent, a wśród specjalistów toczy się dyskusja na temat jego przypadku, diagnozy, możliwych strategii leczenia itp. Publiczność oczywiście oczekiwała od brytyjskiego mistrza pewnego rodzaju nauczania technik, specyfiki pracy, strategie wpływu, teoria naukowa – koniecznie skuteczna, efektywna i przedstawiona strukturalnie. Nawiasem mówiąc, to oczekiwanie często słychać w różnych programach treningu psychologicznego: „Daj nam techniki! Daj nam narzędzia do pracy z ludźmi!” Jak trafnie i przemyślanie powiedział na ten temat jeden z kolegów: „Wszyscy interesują się technologią, ale niewielu interesuje się ludźmi”. Zaproszony pacjent był pacjentem miejscowego szpitala psychiatrycznego. Podczas gdy jeden ze specjalistów opowiadał o swoim przypadku, on siedział z nieobecnym, nieruchomym spojrzeniem na krześle i rozglądał się gdzieś po korytarzu, ludzi i wszystko, co się działo. U byłego boksera z licznymi urazami mózgu zapadła na depresję, która nadal nie poddawała się leczeniu i pozostał w szpitalu. Kiedy o nim mówiono, o jego sprawie, w ogóle na to nie reagował, jakby w ogóle nie słyszał, że o nim mówią. I tak, gdy eksperci przedstawili sprawę, wszyscy czekali, co powie Simon. Jakie pytania wyjaśniające zada, jak przeprowadzi diagnostykę, jakimi teoriami podzieli się z kolegami, jakich nowych rzeczy będzie mógł się nauczyć i wynieść z tego seminarium? I pochylił się lekko w stronę tego człowieka i zadał pytanie: „Powiedz mi, czy to prawdopodobnie bardzo nieprzyjemne, gdy wystawia się cię w ten sposób, jak zwierzę w klatce?” I po raz pierwszy przez cały wieczór pacjent się poruszył. Podniósł głowę i długo patrzył na Simona. I odpowiedziałem mu coś o tym, jak to jest, że tu jest. Simon zadał mu nowe pytania, ten odpowiedział ponownie, stopniowo ożywiając się na jego oczach. Generalnie spędzili w ten sposób całą sesję psychoterapeutyczną. Szymon zainteresował się nim, zapytał go o coś, a on odpowiedział na to zainteresowanie. A wielu, o ile wiem, było po tym spotkaniu bardzo niezadowolonych. Nie podano żadnej teorii strukturalnej, w zwykłym profesjonalnym rozumieniu psychoterapeutycznym nic nie było jasne, w jaki sposób należy prezentować informacje. Czekali na czcigodnego profesora z zagranicy, ale zamiast ważnej i cennej wiedzy dostali zwykłą rozmowę. Ale jeśli się zastanowić, to spotkanie zawierało wszystko, co jest ważne w psychoterapii egzystencjalnej. Skupiono się na człowieku i jego życiu, istnieniu. Wrażliwa uwaga na to życie. Zamiast budować teorie i stawiać diagnozy, próbować ustalić CO z tą osobą jest nie tak, traktując ją jako swego rodzaju obiekt oddziaływania medycznego lub psychologicznego, Du Plock zwrócił się bezpośrednio do niego, aby dowiedzieć się JAK sobie z tym wszystkim poradzić? Jak on żyje? Jak on się czuje w swoim dzisiejszym życiu? A osoba, niezbyt skłonna do kontaktu z kimkolwiek, odpowiedziała na to JAK. Jego prawdziwe życie rozgrywało się tu i teraz, kiedy przedstawiono go jako przypadek, a zwrócenie się do niego było o wiele ważniejsze niż próba zrozumienia go przez pryzmat teorii książkowych, wciągająca go w kolejną z nich fenomenologiczne podejście do człowieka, do jego życia. Kiedy psychoterapeuta podszedł do życia i osobowości tego pacjenta jako do zjawiska. Jak do kogoś wyjątkowego i niepowtarzalnego, kogo trzeba uczyć się na nowo, jakby po raz pierwszy w życiu, którego życie i trudności trzeba zgłębić i z tych badań i wyjaśnień wyciągnąć wnioski, a nie wyciągać tych wniosków samemu w sobie i następnie spróbuj znaleźć zgodność z tymi wnioskami na temat osoby, jej życia i tego, co mówi o sobie. I ten człowiek właśnie na taką postawę wobec siebie odpowiedział. To, że próbowali go poznać, a nie próbowali mu tego wytłumaczyć. I w tym spotkaniu, choć jedynym i krótkotrwałym, nawiązała się relacja pomiędzy dwojgiem żywych ludzi. Nie kontakt racjonalnego, bardzo erudycyjnego i kompetentnego, ale emocjonalnie zdystansowanego specjalisty ze swoim przedmiotem pracy, dla którego