Specyfikaty tożsamości płciowej homoseksualistów Badania nad płcią prowadzone w różnych dziedzinach wiedzy naukowej stopniowo prowadzą naukowców do stwierdzenia zawężenia ogólnie przyjętego dwuwariantowego modelu płci. Najbardziej uderzającym przejawem takich idei można uznać za stworzenie „teorii queer”. Kierunek ten, jak wiadomo, traktuje męskość i kobiecość jako konstrukt o złożonej strukturze, z systemem oceny polikryterialnej. Płeć genetyczna, struktura gonad, fenotyp, tożsamość seksualna, zachowanie związane z rolą płciową, orientacja psychoseksualna - to nie jest pełna lista kryteriów określających płeć danej osoby. Jednocześnie powyższe determinanty płci nie zawsze odpowiadają sobie. Na przykład w przypadku zespołu „czystej” agenezji gonad fenotyp żeński rozwija się na tle genotypu męskiego. Powstaje pytanie, do jakiej kategorii płci należy ta osoba? Jeśli jest to płeć żeńska, to dlaczego w tym przypadku przedstawicielka ludzkości nie ma możliwości urodzenia dziecka i nie może uprawiać kobiecych sportów? Stwierdzenie, że schorzenie to należy uznać za chorobę, również nie dodaje jasności. Przecież choroba nie pozbawia człowieka tożsamości płciowej. A może pozbawia zarówno samą jednostkę, jak i jej otoczenie społeczne, płeć jest integralną cechą człowieka. Eksperymenty przeprowadzone przez Grady’ego [1] przekonująco wykazały, że płeć jest najważniejszą cechą, na podstawie której przetwarzamy informacje o otaczających nas ludziach. Badaczka ustaliła, że ​​pasażerowie metra, których poproszono o opisanie kasjera, który sprzedał im bilet, byli pierwszą lub co najmniej drugą osobą, która wspomniała o swojej płci. Fakt ten (jak wiele innych) dowodzi, że płeć człowieka nie tylko pozwala mu uczestniczyć w procesie reprodukcji życia, ale jest także podstawą jednego z najczęściej stosowanych schematów poznawczych płeć trudno nam jednoznacznie określić (jak w przypadku sportowca z genotypem męskim). Fakt ten powoduje u nas dyskomfort i irytację. Przepełnieni słusznym gniewem, spieszymy się z etykietowaniem tych ludzi jako „chorych” lub „członków mniejszości seksualnej”. Jednocześnie nie myślimy o co najmniej dwóch stronach tej relacji. Po pierwsze, mniejszości seksualne są kategorią zbiorową. Obejmuje bardzo różne grupy ludzi. Po drugie, jeśli mówimy wyłącznie o homoseksualistach, „...bez względu na to, z jakich powodów orientacja seksualna jest ustalana, nie jest ona kwestią wolnego wyboru i nie można jej dowolnie zmieniać” [2, s. 93]. Dodać należy, że przepis ten ma zastosowanie nie tylko w odniesieniu do orientacji seksualnej danej osoby, ale także w odniesieniu do innych wyznaczników płci. W konsekwencji odmienność niektórych osób nie jest uzasadnionym powodem ani do gniewu, ani do dyskryminacji. Według S. Berna większość ludzi nie może spokojnie akceptować przedstawicieli mniejszości seksualnych nie dlatego, że ich zachowanie narusza normy społeczne, ale dlatego, że nie wiedzą „.. .jak traktować osobę, której płeć nie jest dla niej do końca jasna” [1, s. 197]. Opinię tę potwierdzają eksperymenty Crossa i Markusa [1]. Badali reakcje widzów na program telewizyjny z hermafrodytą Pat w roli głównej. Badacze zauważają, że osoby, które widziały sceny z tą postacią, odczuwały wewnętrzny dyskomfort, ponieważ nie wiedziały, jak powinny postrzegać zachowanie osoby, której nie można sklasyfikować ani jako mężczyzny, ani jako kobiety. Natomiast inne schematy poznawcze związane z płcią człowieka (z wyjątkiem męskiej i żeńskiej) nie istnieją jeszcze w świadomości społecznej. Taki stan rzeczy rodzi poważny problem społeczny. Jest to problem nietolerancji wobec mniejszości seksualnych, nietolerancji, która czasami przybiera charakterseksizm Problem ten należy rozwiązać poprzez stopniowe kształtowanie się w świadomości społecznej nowych schematów poznawczych. Co więcej, schematy te powinny opierać się na obiektywnych danych i faktach naukowych, a nie być wynikiem przypisania przyczynowego. Należy zauważyć, że dla realizacji planu koncepcja „seksu” okazuje się całkowicie nieodpowiednia. Według naszych wyobrażeń płeć jest „właściwością ontologiczną żywego organizmu, która określa jego rolę i miejsce w procesie reprodukcji (prokreacji)” [3, s. 166]. Innymi słowy, z definicji mogą być tylko dwie płcie. Świadczy o tym semantyka samego słowa. Połowa to połowa, a mogą być tylko dwie połówki. Osoba może uczestniczyć w reprodukcji życia jako mężczyzna lub jako kobieta. I nic więcej. Płeć to inna sprawa. Płeć (ponownie naszym zdaniem) to „konstrukt epistemologiczny, który podsumowuje aktywność poznawczą osoby w badaniu płci” [3, s. 166]. Koncepcja ta doskonale nadaje się do osiągnięcia postawionego powyżej celu. W końcu płeć jest sztucznie syntetyzowanym konstruktem. Rejestruje fakt, że ludzkość zaczęła wykorzystywać płeć jednostki do celów daleko wykraczających poza zakres prokreacji. Obejmuje to podział władzy, regulację stosunków statusowych, podział pracy itp. Nauczywszy się leczyć niepłodność, tworząc instytucję adopcji i rozwijając technologię macierzyństwa zastępczego, człowiek zaczął aktywnie interweniować w daną ontologicznie funkcję reprodukcyjną właśnie dlatego, że termin „płeć” jest konstruktem sztucznym, niezwiązanym ściśle z procesem reprodukcji życia, dopuszcza możliwość wielowariantowej typologii. Nic dziwnego, że wspomniane powyżej schematy poznawcze nazywane są raczej płcią niż płcią. Stan dyskomfortu, jaki wywołują w nas osoby o niejasnej płci, „lekką ręką” J. Butler zaczął nazywać lękiem związanym z płcią [4]. Uważamy, że wielowariantowa typologia reprezentacji płci powinna asymilować przede wszystkim typy znane odchyleń w rozwoju płci. Dotyczy to różnych form fałszywego i prawdziwego hermafrodytyzmu, transseksualizmu, transformacji zachowań związanych z rolą płciową i wreszcie homoseksualizmu [5]. Po pierwsze, tego typu zestawienie społeczno-psychologicznych determinant płci jest dość powszechne. Homoseksualiści stanowią od 1 do 4% populacji ludzkiej [6]. Po drugie, ta kategoria ludzi, pomimo naturalnych różnic indywidualnych, jest dość jednorodna. Dotyczy to nie tylko splotu determinant płci, ale także wielu cech społeczno-psychologicznych [7]. Po trzecie, istnienie subkultury gejowskiej wskazuje, że homoseksualiści doświadczają między sobą podobieństwa, a jednocześnie odmienności od większości seksualnej. Po czwarte, homoseksualizm w dalszym ciągu jest piętnem, które w dużej mierze determinuje status społeczny jednostki. W tym miejscu należy wspomnieć o ściganiu homoseksualistów w niektórych krajach, zakazach zawierania oficjalnych małżeństw, braku możliwości adopcji dzieci i wielu innych kwestiach. Ponadto należy zauważyć, że homoseksualiści w swojej walce o zmianę dyskryminującego statusu społecznego stworzyli i rozwijają odpowiedni ruch społeczny. Wszystkie powyższe fakty stanowią podstawę do uznania homoseksualizmu za dość powszechny rodzaj płci. To z kolei rodzi potrzebę ukształtowania w świadomości społecznej adekwatnego schematu poznawczego płci. Podkreślmy jeszcze raz, że adekwatne oznacza oparte na faktach, a nie na uprzedzeniach. Tym samym badania naukowe, które pozwalają uzyskać obiektywną informację o tej kategorii osób, przyczyniają się do rozwiązania ważnego problemu społecznego – wzrostu tolerancji w relacjach międzyludzkich. Nasza praca została pomyślana i prowadzona w kontekście właśnie takiego rozumowania. Onadążył do rozpoznania specyfiki tożsamości płciowej osób homoseksualnych. Należy zauważyć, że teoretyzowanie na temat tożsamości płciowej jest poważnie skomplikowane ze względu na istnienie szeregu powiązanych ze sobą pojęć. Tożsamość płciowa, tożsamość płciowa, tożsamość roli płciowej, tożsamość roli płciowej, tożsamość psychoseksualna, w zależności od stanowiska naukowego naukowca, traktowane są albo jako synonimy, albo jako niezależne pojęcia. W naszych badaniach aktywnie korzystaliśmy z dwóch pojęć: tożsamości seksualnej i tożsamość płciowa. Za G. Kelly [7] uznaliśmy samoświadomość seksualną za pierwotną tożsamość płciową, która reprezentuje wczesne wewnętrzne zrozumienie przez dziecko swojej przynależności do płci męskiej lub żeńskiej lub niepewność swojej pozycji. Według rosyjskich ekspertów [6] kształtowanie się tożsamości seksualnej następuje w ciągu pierwszych siedmiu lat życia dziecka. Ten nowotwór psychiczny jest wyjątkowo stabilny. Jednak pomimo tego jest w stanie ulegać pewnym zmianom w procesie socjalizacji roli płciowej, a zwłaszcza w procesie kształtowania się orientacji psychoseksualnej. Wszystkie te transformacje ostatecznie „formułują” samoświadomość seksualną (poczucie bycia przedstawicielem tej czy innej płci) w bardziej świadomy, określony, odzwierciedlony konstrukt osobisty, czyli w wtórną tożsamość płciową osoby dorosłej założyliśmy, że homoseksualna orientacja pociągu seksualnego powinna pozostawić niepowtarzalny ślad w kształtowaniu się wtórnej tożsamości płciowej jednostki. Osoba skazana na miłość homoseksualną w społeczeństwie heteroseksualnym nie może powstrzymać się od odczuwania pewnych (w tym typowych) uczuć związanych ze swoją płcią. Te uczucia, myśli i wzorce zachowań stały się przedmiotem naszego zainteresowania Konstruując procedurę empiryczną, skorzystaliśmy z idei wyrażonej przez A.H. Eagly'ego i S. Chaikena [7], badając strukturę postawy społecznej. Zidentyfikowali takie komponenty postawy, jak reakcje poznawcze, afektywne i behawioralne. Następnie, rozumiejąc problem tożsamości ego, idee te zapożyczył I.S.Kon [8]. Za integralne składniki wszystkich typów tożsamości ego uważał (odpowiednio) „ja” kategoryczne (idee i myśli o sobie), „ja” doświadczane (uczucia wobec siebie) i „ja” egzystencjalne (władza regulująca zachowanie). ). Aby uzyskać Na podstawie danych empirycznych, zastosowaliśmy autorską wersję techniki niedokończonego zdania. Materiał bodźcowy stanowiły 23 zdania sformułowane w taki sposób, aby zidentyfikować cechy poznawcze, emocjonalne i behawioralne tożsamości płciowej osób homoseksualnych. Interesowało nas ponadto, jak te cechy przejawiają się w konkretnych obszarach życia jednostki: w aktywności zawodowej, w rodzinie rodzicielskiej, w relacjach małżeńskich i seksualnych, w prokreacji, w przyjaźniach oraz w sferze zainteresowań/wypoczynku. Tym samym każdemu komponentowi tożsamości płciowej poświęcono co najmniej siedem niedokończonych zdań, obejmujących wszystkie interesujące nas obszary życia człowieka. W badaniu wzięło udział 70 osób (45 gejów i 25 lesbijek) w wieku od 18 do 39 lat (80% respondentów w wieku). od 20 do 30 lat). Średni wiek respondentów wyniósł 24,5 lat. Według poziomu wykształcenia są to osoby z wykształceniem wyższym, średnim specjalistycznym i średnim. Należy zaznaczyć, że w opracowywaniu materiału bodźcowego wzięli udział sami homoseksualiści (dwóch gejów i jedna lesbijka). Po zaproponowaniu im wstępnej wersji metodologii udzielania odpowiedzi, następnie wspólnie omówiliśmy wyniki, skorygowaliśmy niektóre sformułowania niektórych stwierdzeń i opracowaliśmy ostateczną wersję materiału stymulacyjnego. To właśnie w efekcie tej pracy ustaliliśmy na pierwszy rzut oka nielogiczną listę propozycji w ilości dwudziestu trzech pozycji. Otrzymanemateriały zinterpretowano za pomocą analizy klinicznej i fenomenologicznej [9]. Główne wnioski podsumowujące wykonaną pracę można sformułować w postaci szeregu zapisów. Wewnętrzna niespójność w treści tożsamości płciowej. Tożsamość płciowa homoseksualistów jest pełna wewnętrznych sprzeczności. Z jednej strony starają się zaprzeczyć swojej inności. Charakteryzując swoje zachowanie, geje i lesbijki często wskazują na jego zgodność z normami społecznymi i uciekają się do sformułowań „taki sam jak wszyscy” i „nie różniący się od zachowań osób heteroseksualnych”. W zdecydowanej większości przypadków homoseksualiści opisując siebie starają się zniwelować dzielące ich różnice, chcą sprawiać wrażenie „jak wszyscy”, jakby przełamując stereotypy dotyczące ich rozwiązłości i skłonności do uwodzenia osób heteroseksualnych. Nasze dotychczasowe badania wykazały, że orientacje wartości homoseksualistów i heteroseksualistów praktycznie nie różnią się od siebie [10]. Ale to wartości przede wszystkim determinują charakter działań człowieka. Z drugiej strony nie można nie przyznać, że jednym z głównych czynników determinujących specyfikę tożsamości płciowej homoseksualistów jest ich status płciowy. Jego głównymi cechami w naszym społeczeństwie są zakaz reklamowania swojej orientacji seksualnej, zakaz zawierania małżeństw i wychowywania dzieci, a także opinia publiczna skłonna uważać homoseksualizm za zjawisko nienormalne [10]. Dlatego też opis ich zachowań przez homoseksualistów, bez ich wiedzy, dokonywany jest z pozycji „czy oddaje”, czy „nie oddaje” ich homoseksualności. Niepewność co do perspektyw samorealizacji w rolach małżeńskich i rodzicielskich. Specyfika tożsamości płciowej, zdeterminowana orientacją homoseksualną, jest odmiennie prezentowana w różnych sferach życia. Homoseksualizm nie ma praktycznie żadnego wpływu na wybór zawodu, hobby czy sposobu spędzania wolnego czasu. Specyficzna orientacja seksualna wpływa jednak na relacje homoseksualistów z przyjaciółmi i rodzicami. Geje i lesbijki często muszą ukrywać przed sobą swoją seksualność. Fakt ten jest dla homoseksualistów niezwykle bolesny, gdyż w wielu trudnych sytuacjach życiowych nie mogą oni liczyć na wsparcie i pomoc najbliższych. Specyfika tożsamości płciowej osób homoseksualnych najpełniej objawia się w kwestiach tworzenia własnej rodziny i prokreacji. Ich oczekiwania małżeńskie różnią się od oczekiwań osób heteroseksualnych tym, że są znacznie bardziej niepewne. Ogólnie rzecz biorąc, zarówno geje, jak i lesbijki mają tendencję do zawierania małżeństw zarówno homoseksualnych, jak i heteroseksualnych. Jednak myśli, uczucia i tendencje behawioralne związane z małżeństwem noszą piętno wewnętrznej udręki. Co więcej, częściej zdarza się to gejom niż lesbijkom. Wśród lesbijek, które wzięły udział w badaniu, ani jedna nie wskazała, że ​​nie myśli o założeniu własnej rodziny, lekceważy takie myśli lub dąży do małżeństwa z mężczyzną. Myślenie lesbijek o związkach homoseksualnych zwykle skupia się na tym, jak one chcą, żeby one wyglądały. Zwykle myślą o trudnościach, jakie napotkają, legalnie i społecznie, w obronie swojego prawa do małżeństwa. Oznacza to, że większość z nich podejmuje decyzję o założeniu rodziny na korzyść rodziny. Stanowisko gejów w omawianej kwestii jest bardziej niepewne. Ponad jedna trzecia z nich albo w ogóle nie myśli o założeniu własnej rodziny, albo unika takich myśli. Bardzo powszechnym pragnieniem jest także zawarcie swego rodzaju fikcyjnego małżeństwa z kobietą („dla kontynuacji linii rodzinnej”, „odwrócenia uwagi”, „lepiej, żeby żona była lesbijką” lub „będzie wiedziała, że ​​ja będę spać z chłopakami”). A niektórzy homoseksualni mężczyźni wyrażają swój los w duchu, że nigdy nie będą mieli własnej rodziny. W związku z tym staje się jasna natura negatywnych uczuć (strach, niepokój, niepewność, zamęt itp.), których doświadcza 36% gejów i 36% lesbijek, rozważając perspektywy założenia własnej rodziny przez pryzmat swojej rodziny. homoseksualizm.Nie mniej złożone są myśli, uczucia i reakcje behawioralne homoseksualistów związane z realizacją potrzeby prokreacji. Większość lesbijek chce być matkami. Niektórzy nawet „szukają” ojca dla swojego dziecka. Jednocześnie jednak odrzucają możliwość intymności seksualnej z mężczyzną. Dlatego nie jest jasne, jak wyobrażają sobie procedurę poczęcia. Co dziwne, ta sprzeczność jest wypierana ze świadomości lesbijek. Jeszcze bardziej kontrowersyjne jest stanowisko gejów w kwestiach prokreacji. Część z nich jest skłonna myśleć o małżeństwie z kobietą, co nie wyklucza związków z mężczyznami. Druga część wskazuje, że planują mieć dzieci w małżeństwie homoseksualnym (znowu nie jest jasne, w jaki sposób). I tylko nieliczni z nich wskazują, że sami nie uważają prokreacji za możliwą. Nic dziwnego, że dla 36% lesbijek i 29% gejów myśli o prokreacji kojarzą się z negatywnymi uczuciami. Należy zauważyć, że przedstawione przez nas dane dotyczące manifestowania się cech tożsamości płciowej homoseksualistów w różnych sferach życie pod wieloma względami potwierdzają wyniki uzyskane przez badaczy rosyjskich [11], [12] Zależność autoprezentacji od tolerancji środowiska społecznego wobec mniejszości seksualnych. Prezentować się oznacza wyznaczać innym swoje „ja”, „prezentować” siebie w określony sposób, regulując jednocześnie stopień wpływu innych na siebie. Autoprezentacja prowadzona jest w taki sposób, aby utrzymać relacje z innymi na optymalnym poziomie, uzyskać akceptację, osobistą korzyść, a jednocześnie zachować bezpieczną strefę intymną swojego „ja” [13]. tożsamość płciową homoseksualistów można rozpatrywać jako zależność charakteru komunikacji i zachowania od tego, czy znają otaczających ich ludzi na temat ich homoseksualizmu i jak się z tym czują. Im bardziej lojalna jest postawa danej osoby wobec homoseksualizmu geja lub lesbijki, tym bardziej otwarty i szczery jest związek między nimi. W zespole roboczym i firmach, w których istnieje ryzyko „odkrycia”, zachowanie charakteryzuje się jako bardziej ograniczone i powściągliwe, w firmach „wiedzących” – jako wolne i wyzwolone. Zatem w relacjach ze współpracownikami, przyjaciółmi i rodziną o ich charakterze w dużej mierze decyduje obawa przed ujawnieniem, a także możliwymi wyrzutami i potępieniem. Trudność w zaakceptowaniu orientacji homoseksualnej. Jedną z najbardziej specyficznych cech tożsamości płciowej homoseksualistów jest być może trudność w zaakceptowaniu ich cech płciowych. W teorii zjawisko to było wielokrotnie wskazywane [6], [7], [11], [12. Dla heteroseksualisty zaakceptowanie siebie jako mężczyzny lub kobiety nie stanowi problemu. Ale geje i lesbijki stoją przed koniecznością przezwyciężenia wątpliwości co do swojej niższości, porównania się z większością i przeżycia strachu, zniesienia poniżających wypowiedzi, poszukiwania i znalezienia siły, aby „wyjść z ukrycia”. W rezultacie może nie nastąpić pełna akceptacja własnej homoseksualności. Wśród naszych respondentów znalazły się takie, które stwierdziły, że nie akceptują swojej homoseksualności („dla mnie to kara, tortura”, „lepiej być hetero”). Jednak odpowiedzi większości nie dają powodów do wątpliwości, że przystosowali się do życia w społeczeństwie i zaakceptowali swój homoseksualizm. Jednocześnie wiele z nich wskazuje, że pomimo negatywnego nastawienia społeczeństwa i dużej liczby problemów z tym związanych, są szczęśliwi. Chcą pozostać tak, jak są i nie zamierzają się zmieniać. Harmonia z samym sobą jest dla nich o wiele ważniejsza niż uznanie otoczenia społecznego. Samoujawnienie to odkrycie intymnych przeżyć i myśli przed drugą osobą, czyli odkrycie treści swojego intymnego „ja”. Ujawnianie się wiąże się z ryzykiem - człowiek ryzykuje utratę miłości i szacunku innych, swojej autonomii, ryzykuje, że będzie wyglądał głupio, śmiesznie, doświadczy poczucia wstydu itp. Jednak to ryzyko jest konieczne. Ujawnianie siebie sprzyja zdrowiu psychicznemu. 98–106.