ROZWÓD I DZIECI Ludzie się spotykają, ludzie zakochują, biorą ślub. I... rozwodzą się. Tak, rozwody stały się dziś na porządku dziennym. Według statystyk w Rosji rozpada się około 50% rodzin. I z reguły rodziny z 5-9-letnim doświadczeniem. To znaczy te, w których są już dzieci. Jak się czują Rozwód jest drugim po stracie bliskiej osoby na skali stresu. I nawet jeśli małżonkowie rozstają się „cywilnie” i na skutek wzajemnego pragnienia, proces ten jest dla nich traumatyczny. Co możemy powiedzieć o dziecku? Dla niego to upadek znanego świata, katastrofa, z którą psychika dziecka nie jest w stanie sobie poradzić. Znajdując się w obliczu niewypowiedzianej mu rzeczywistości, która nie jest wyjaśniona, dziecko zaczyna nadawać wszystkiemu swój sens, a główną rolę mogą tu odegrać poczucie winy, lęki i fantazje Oczywiście dzieci w różnym wieku inaczej reagują na to, co się dzieje. W wieku 3-7 lat często biorą na siebie winę za rozwód. Nie potrafiąc jeszcze zrozumieć prawdziwych powodów rozstania rodziców, dzieci „przypisują” sobie winę: „Tata odszedł, bo jestem zła…” „Mama odeszła, bo jej nie posłuchałam…” Efektem są lęki, histeria, agresja lub inna skrajność – izolacja i płaczliwość. Dzieci w wieku 9-12 lat wpadają w drugą skrajność – zaczynają odczuwać silną złość na zmarłego rodzica, urazę do pozostałego (zwłaszcza jeśli się spieszy). uporządkować swoje życie osobiste), rozwijają w nich poczucie własnej bezużyteczności. Nastolatki zwykle witają wiadomość o rozwodzie z wyraźnym protestem, zwłaszcza jeśli rodzina była zamożna lub tak się wydawało. Chłopcy kategorycznie obwiniają matki za odejście ojca lub odwrotnie, depczą jego autorytet i stają po jego stronie. Nastoletnie dziewczęta przeżywają rozwód rodziców bardziej powściągliwie, ale nie mniej mocno. O konsekwencjach Należy pamiętać, że konsekwencje traumatycznych przeżyć dzieci wynikających z rozwodu rodziców mogą być bardzo poważne – od zaburzeń zachowania po problemy emocjonalne i psychosomatyczne. Jest to utrata pewności siebie i niepewność, spadek zdolności intelektualnych. Dzieci zaczynają się gorzej uczyć, stają się rozproszone i zdezorganizowane. Często długi pobyt w stresującym stanie powoduje egzemę, zapalenie żołądka, obsesyjne ruchy i jąkanie. Zdarza się, że rany psychiczne, jakie otrzymują chłopcy i dziewczęta po rozwodzie rodziców, pozostają z nimi do końca życia. Dzieci, które doświadczyły takiego stresu, mogą mieć w przyszłości trudności w budowaniu relacji i zakładaniu własnej rodziny. Dlatego rodzice, niezależnie od tego, jak trudne może to być dla nich, nie powinni rozpamiętywać własnych traumatycznych przeżyć, a już na pewno nie powinni ich wykorzystywać. własne dzieci jako narzędzie w walce z byłym partnerem. Mama i tata powinni pamiętać, że w pobliżu jest mały człowiek, który cierpi nie mniej niż one i czeka na jego pomoc. Emocje pod kontrolą Pamiętajmy, czego rodzice nigdy nie powinni robić podczas rozwodu, jeśli nie chcą do końca życia wyrządzić swoim dzieciom nieodwracalnej krzywdy: uporządkować sprawy w obecności dziecka, używać obraźliwych i poniżających wyrażeń, przesadzać szczegóły rozwodu i podziału majątku. Płacz, wpadaj w napady złości. Zmień drastycznie porządek życia i strukturę rodziny. Manipuluj dzieckiem w relacjach z jego byłą drugą połówką, wykorzystaj go jako „gołębia pocztowego” („Powiedz ojcu.../Powiedz matce...”). ogranicz komunikację z drugim rodzicem. Skieruj dziecko na jego podobieństwo do byłego współmałżonka (żony), jeśli zrobiło coś złego. Stwórz w dziecku poczucie, że katastrofa w rodzinie jest w jakiś sposób powiązana z nim, jego zachowaniem lub sytuacją postawę rodziców wobec niego. Dewaluuj drugiego rodzica w oczach dziecka i idealizuj siebie. Przekonaj syna/córkę, że za rozwód odpowiada wyłącznie drugi rodzic. Pamiętaj: niezależnie od relacji między rodzicami w separacji, dziecko nie powinno cierpieć! I jeszcze jedna ważna wskazówka: pomoże to uporać się z problemami dziecka doświadczającego rozwodu rodziców.