Na czym dokładnie polega specyfika prowadzenia sesji terapeutycznej w terapii Gestalt? - Umiejętność budowania unikalnych relacji w każdej konkretnej sytuacji, z każdym indywidualnym klientem. To główna umiejętność, którą musi opanować każdy terapeuta Gestalt – terapia kontaktowa, której rdzeniem i najlepszym przejawem jest SPOTKANIE. Klient jest ekspertem swojego życia osobistego, dlatego wielka odpowiedzialność za zaangażowanie się w zrozumienie jego sytuacji (tematu, problemu, rozwiązania problemu itp.) spoczywa na kliencie. Terapeuta Gestalt - bierze odpowiedzialność za: - za pomieszczenie wygodne i bezpieczne dla interakcji klient-terapeuta; - w celu ustalenia ram czasowych; - określenie własnych granic i wizji ich granic przez klienta; - do interwencji terapeutycznych; - dla równowagi - pomiędzy wsparciem a frustracją, wspieraniem zdrowej części klienta, a nie jego nerwicy; - do pracy z mechanizmami przerywania kontaktu; - zastosowanie technik promujących klienta w jego temacie; - traktuje klienta bez osądu i ze współczuciem - bierze odpowiedzialność za poufność informacji o kliencie; - organizuje proces w taki sposób, aby nieświadome wzorce zachowań klienta stały się świadome itp. „Terapeuta Gestalt, jako osoba ludzka, wchodzi w prawdziwą relację „Ja – Ty” ze swoim klientem. Budzi w kliencie świadomość relacji jaka powstaje pomiędzy klientem a otoczeniem (reprezentowanym przez terapeutę) i świadomie wykorzystuje własne przeciwprzeniesienie jako siłę napędową procesu leczenia. Poprzez dialog – pomiędzy terapeutą Gestalt a klientem, nawiązuje się kontakt (lub nie następuje). Serge Ginger w swojej książce „Terapia Kontaktowa Gestalt” pisze, że „terapeuta i jego klient to dwaj partnerzy (aczkolwiek o różnych rolach i statusie) uczestniczący w równym autentycznym (prawdziwym) związku – to właśnie jest jedna z charakterystycznych cech terapii Gestalt .” Terapeuta Gestalt jest włączony w proces klienta, uważny na wszelkie przejawy z jego strony na poziomie fizycznym, emocjonalnym i psychicznym, a jednocześnie uważny na siebie, na własne reakcje i przejawy, gotowy w odpowiednim momencie świadomie dzielić się swoimi uczuciami i reakcjami, tak aby samo w sobie było narzędziem terapeutycznym. „Reaguje na działanie i zachęca do działania drugiego, czyli wchodzi w interakcję, ale nie wyznacza kierunku pracy”. Niczym przewodnik po górach towarzyszy klientowi na ścieżce zgłębiania i leczenia stanów nerwicowych, niedokończonych wcześniej sytuacji problemowych, po których klient może samodzielnie poruszać się w swoim życiu bez specjalisty, zdając się na siebie. „W istocie jego rolą jest umożliwienie i ułatwienie, a nie zrozumienie lub wykonanie; nie wyprzedza i nie spowalnia klienta, ale towarzyszy mu, pozostając sobą.” Praca terapeutyczna nakierowana jest na aktualność teraźniejszości – „tu i teraz”, niezależnie od tego, czy jest to przeszłość, czy przyszłość, czy też tzw. wewnętrzny konflikt osobisty. Nacisk położony jest nie na dlaczego, ale na jak, czyli nie na treść, ale na sam proces: co i jak klient robi w danym momencie, gdzie nie tylko wyparte i wyparte wspomnienia, uczucia, niedokończone sytuacje ujawniają się, ale także to, co się dzieje, wykrywanie odchyleń i zniekształceń w relacjach międzyludzkich i w ogóle rzeczywistości. Formułowanie jaśniejszych, bardziej bezpośrednich i jednoznacznych komunikatów, unikanie uogólnień, „podpowiedzi”, wypowiedzi w trzeciej osobie i „na bok”. Przeniesienie przez klienta odpowiedzialności za to, co się z nim dzieje. Zastąpienie stwierdzeń typu: - „To zdarza się w moim życiu...” słowami: - „...Robię to sobie...”. - „Dlaczego oni mi to robią..?” na - „Ja sam pozwalam, żeby mnie tak traktowali”. Kontinuum świadomości.Koncentracja na spontanicznym przepływie treści doświadczeń, świadomość ciągłego przepływu doświadczeń bez werbalizacji i interpretacji. W terapii Gestalt klient, ucząc się zaufania własnym uczuciom i doświadczeniom, aby dojść i odnaleźć własną autentyczność, przechodzi przez pięć poziomów, które sam F. Perls, twórca terapii Gestalt, nazwał „Poziomami Nerwicy”: Pierwszy poziom to poziom fałszywych relacji, gier i ról. Osobowość neurotyczna nie chce uświadomić sobie swojego prawdziwego ja. Człowiek żyje zgodnie z oczekiwaniami innych, porzucając siebie i ostatecznie doświadczając poczucia niezadowolenia. Konflikt pojawia się pomiędzy tym, jaki powinienem być (zorientowany na innych), a tym, jak naprawdę chcę być (zorientowany na siebie). Perls nazywa tę część osobowości „górnym psem” (pies na górze) i „pod-psem” (pies poniżej). Oznacza to, że te dwie części osobowości przeciwstawiają się sobie i walczą o kontrolę nad ludzkim zachowaniem. Rezultatem jest frustracja, rozczarowanie i bezsens istnienia. Zatem pierwszy poziom nerwicy obejmuje odgrywanie ról nietypowych dla danej osoby, a także kontrolowanie gier pomiędzy „przełożonym” i „niższym” psem. Zadaniem terapeuty Gestalt na tym etapie jest zwrócenie uwagi klienta na jego introjekty, na to, co do niego należy i na to, co zostaje połknięte, bez świadomego wyboru, na nieautentyczność, na pustą gadkę i paplaninę. Poziom drugi jest fobiczny, sztuczny, związany ze świadomością fałszywych zachowań i manipulacji. „To są powierzchowne poziomy społeczne jakby. Osoba udaje, że jest lepsza, silniejsza, słabsza, bardziej uprzejma, niż jest w rzeczywistości”. Klient identyfikuje się z jedną stroną swoich ról społecznych, alienując inne opozycyjne możliwości (biegunowości). Na tym poziomie klient nieświadomie zachęca terapeutę do odgrywania roli uzupełniającej, podczas gdy doświadczony terapeuta dostrzega manipulację i frustruje takie zachowanie. Dlatego konieczne jest zgłębianie granic roli, tego, co kryje się poza ograniczeniami i poprzez eksperymentowanie - jak klient może odkryć siebie. Kiedy jednak klient wyobraża sobie, jakie konsekwencje mogą wyniknąć z jego spontanicznego i otwartego zachowania, pojawia się strach. Terapeuta Gestalt, działając jak „lustro”, zaczyna pokazywać klientowi jego stereotypowe odgrywanie ról, nieautentyczny i nieskuteczny sposób zachowania. Zadaniem terapeuty Gestalt na tym etapie jest aktualizacja podejścia „tu i teraz” w celu poszerzenia sfery świadomości klienta na temat jego ról i możliwości. Trzeci poziom to ślepy zaułek. Klient nie wie co robić i gdzie się udać? Impas charakteryzuje się obecnością lęków i chęcią uniknięcia bólu i niewiedzy, z poczuciem pustki, utknięcia i zagubienia. Według Perlsa osoba, która znajduje się w ślepym zaułku, nie zauważa tego, co oczywiste i myśli, że nie ma szans na przeżycie. Często jest to poziom depresji i samobójstw, alkoholizmu i problemów seksualnych. Osoba doświadcza utraty wsparcia z zewnątrz, bez możliwości polegania na sobie i swoich zasobach. „Człowiek jest tylko przekonany, że nie ma do dyspozycji żadnych zasobów. Powstrzymuje się jedynie od korzystania ze swoich zasobów, wywołując u wielu duchy katastroficznych oczekiwań” – pisze Perls. Wiele osób próbuje wydostać się ze ślepego zaułka, nie przechodząc przez niego. I kontynuuje, wyjaśniając, co to znaczy przejść przez impas: „To świadomość, pełne doświadczenie, to świadomość tego, jak bardzo utknąłeś, co pozwala ci odzyskać siły i świadomość, że to tylko koszmar, a nie rzeczywistość rzecz, a nie rzeczywistość.” Zadaniem terapeuty Gestalt na tym poziomie jest wsparcie klienta w jego niewiedzy, uznanie, że jest to obrona, pomoc w przeżyciu tego ślepego zaułka ze wszystkimi uczuciami i doświadczeniami, które się pojawiają, że jest to całkowicie do zniesienia. Czwarty poziom to kompresja. „Implozja to eksplozja skierowana do wewnątrz!” Na tym poziomie osoba powstrzymuje się, napina, a następnie eksploduje. Nie jest to zahamowanie (retrofleksja) działania, ale napięcie pomiędzy wieloma możliwymidziałania. Jest to stan wewnętrznego zamętu, rozpaczy, wstrętu do siebie, spowodowany pełną świadomością tego, jak człowiek się ograniczył i stłumił. „Kiedy naprawdę zetkniemy się z tą martwotą poziomu wewnętrznej eksplozji, wtedy dzieje się coś bardzo interesującego” (Perls). Terapeuta Gestalt nie powinien czynić klienta „lepszym” i „łatwiejszym”; zachęca go do wybrania ścieżki, do tego, czego klient unika i wyjaśnia, że ​​ma wybór – wrócić do poprzednich form zachowań – będąc świadomym; tego, co się dzieje, lub zacznij szukać innych sposobów zachowania, poszerzając repertuar swoich ról i zmieniając się w nowych warunkach. Na tym etapie klient osiąga doświadczenie wolności szans, akceptacji odpowiedzialności za siebie i za swoje zmiany. Piąty poziom to eksplozja zewnętrzna – WYBUCH. Kształtowanie autentycznej (prawdziwej) osobowości, która nabywa umiejętność przeżywania i wyrażania swoich prawdziwych emocji. Eksplozję należy tu rozumieć jako głębokie i intensywne przeżycie emocjonalne, które przynosi ulgę i przywraca równowagę emocjonalną. F. Perls zaobserwował cztery rodzaje eksplozji: żal, złość, orgazm i wyzwalający śmiech. Clarkson dodaje do tego eksplozję radości, a Philipson dodaje miłość i zależność. Te szczyty ekspresji mogą objawiać się pełnym i całkowitym finalnym kontaktem, po którym możliwe jest osiągnięcie odmiennego zrozumienia sytuacji i zmian w zachowaniu. Smutek to eksplozja autentycznego żalu związanego ze stratą lub śmiercią ważnej dla klienta osoby, złość często kojarzona jest z określeniem własnej ważności, eksplozją orgazmu – u osób z blokadą seksualną, kojarzoną z przeżyciem orgazmu, śmiechem wyzwalającym, jako uwolnieniem silnego wcześniej zablokowanego napięcia, eksplozją radości – w celu zwiększenia energii wewnętrznej , miłość - serce otwarte na innych ludzi i świat, zależność - otwartość na otrzymywanie miłości i innych uczuć od innych ludzi Zadaniem terapeuty Gestalt jest stworzenie warunków do reakcji na zablokowane i wcześniej tłumione uczucia i emocje, co może nastąpić możliwie swobodnie i bezpiecznie, włączając ciało w proces selekcji, realizacji ważnych gestaltów (potrzeb), gdzie klient ma możliwość dokonania świadomego wyboru. „Tak czy inaczej, wszyscy autorzy wskazują na centralne znaczenie spotkania, podczas którego nawiązuje się relacja między klientem a jego terapeutą: „Psychoterapia nie jest możliwa bez spotkania”. Jest nierozerwalnie związana z możliwością spotkania drugiego człowieka.” Tym samym terapeuta w kontakcie ze swoim klientem pomaga nawiązać relację nie tylko w relacji klient-terapeuta, która następnie przenosi się na interakcję klienta z jego otoczeniem i znaczącym otoczeniem, ale także ustanawia relację pomiędzy różnymi komponentami terapii. klienta: jego doznań, uczuć, myśli, akceptacji jego odrzuconych wcześniej części, co w procesie opracowania może doprowadzić do integracji osobowości i dojścia do siebie. Oczekiwany rezultat terapii Gestalt nie oznacza automatycznej poprawy jakości życia klienta, ale – jak słusznie uważa F. Perls – każda zmiana zaczyna się od samoakceptacji, od usunięcia nieuzasadnionych społecznych zakazów wyrażania siebie, od przyjęcie przez klienta odpowiedzialności za własną zmianę swojego życia i losu, wejście klienta w pełny kontakt z rzeczywistością, oparty na świadomości i zdolności adaptacji do zmieniających się warunków otoczenia. Wiek klientów terapii Gestalt waha się od dzieci, młodzieży, dorosłych po osoby starsze, które mają refleksję (zdolność bycia świadomym tego, co się dzieje). Oczywiście zarówno konsultacja, jak i terapia będą się różnić w zależności od wieku klienta, poziomu kulturowego, cech osobistych itp. Styl terapii może opierać się na wymianie werbalnej, poprzez rysowanie, odgrywanie ról, ruch, kontakt fizyczny – praktyki ciała itp. Długość relacji klient-terapeuta? Bardzo trudno jest to ustalić z góry:wszystko zależy od prośby, która może mieć charakter sytuacyjny lub egzystencjalny (globalny, co wpłynie na zmianę w całym życiu klienta); indywidualność klienta i terapeuty Gestalt oraz wyznaczone cele i zadania. Tryb doradczy polega na kilku spotkaniach, podczas których następuje rozwiązanie zadań (kwestii) postawionych terapeucie Gestalt – poprzez wspólne rozwiązanie. Indywidualna terapia głębinowa trwa od roku do kilku lat, co jest powszechne głównie na Zachodzie, w ramach jednej sesji tygodniowo (50 - 60 minut). Wyjątkiem mogą być ostre sytuacje kryzysowe, gdzie częstotliwość sesji zwiększa się do dwóch do trzech razy w tygodniu, w wyjątkowych przypadkach, np. po stracie bliskiej osoby – codziennie, aż do ustąpienia ostrego bólu. Terapeuta Gestalt negocjuje indywidualnie w każdym indywidualnym przypadku. Praca z parami i rodzinami wymaga większej ilości czasu, od 1,5 do 2 godzin, po czym obie strony uzgadniają termin, liczbę wizyt i formę terapii, gdzie istnieje możliwość prowadzenia terapii (konsultacji) wspólnie, osobno, ze strony pary, jak i ze strony terapeuty: prowadzić terapię samodzielnie, w koterapii z kolegą razem lub osobno. Wszystkie te kwestie omawiane są w relacji klient-terapeuta. Formą terapii Gestalt jest praca indywidualna i (lub) grupowa, w której przestrzeń klienta-terapeuty, czyli grupy terapeutycznej, pełni rolę „bezpiecznego modelu świata rzeczywistego”, służy jako swego rodzaju „rezonator” emocji i emocji. pole do zachowań eksperymentalnych, charakteryzujące się wysokim poziomem podstawowego zaufania. Praca indywidualna to spotkanie dwojga: terapeuty Gestalt i klienta. Wskazany w przypadku, gdy grupa np. nie jest w stanie rozwiązać zadania – konkretnie zwracając uwagę tylko na jednego klienta, zachowując przy tym całkowitą anonimowość; konieczne jest szybkie udzielenie pomocy w sytuacjach kryzysowych itp. Terapeuta w jednej osobie jest postacią wspierającą obdarzoną bezwarunkową sympatią i akceptacją, a także narzędziem terapii, gdzie przykładowo w przypadku konfliktu intrapersonalnego wspiera zdrową część klienta, a nie tę neurotyczną . Czy jest świadomy tego, w co klient angażuje terapeutę? Co się dzieje z klientem? Gdzie terapeuta pomaga klientowi uświadomić sobie, co się z nim dzieje, ponieważ świadomość już prowadzi do zmiany. Praca grupowa to liczba uczestników wynosząca co najmniej pięciu osób, ułatwiająca uzdrowienie, prawdziwe, powtarzające się spotkania w grupie. Metoda grupowa to przede wszystkim proces, w którym niczym w lustrzanym odbiciu człowiek zaczyna widzieć i odczuwać różne odcienie, aspekty i biegunowości siebie i wspaniale jest, jeśli zaczyna je w sobie integrować. W polu grupowym „Ty” nie jest Grupą, tak jak Grupa nie jest „Ty” - jest to pojedynczy organizm, niepowtarzalny i niepowtarzalny w swoim rodzaju, uzupełniający się, wzajemnie regulujący, żyjący własnym rytmem, tempem, oddechem , zmysłowa świadomość emocjonalna i poznawcza – różnica i zarazem wspólnota, a w najlepszym jej przejawie – Spotkania! A „Ty” jesteś niezbędnym, ważnym składnikiem tego pojedynczego organizmu, zdobywającym cenne doświadczenie w transformacji Twoich przemian cielesnych, emocjonalnych i intelektualnych. Następuje rozszerzenie repertuaru ról wraz z pojawieniem się elastyczności, zmienności i odkryciem zapomnianych lub jeszcze nie ujawnionych zasobów. Wykaz wykorzystanej literatury: 1. A.K. Wasiliew. Podręcznik psychoterapii. / A.K. Wasiliew, T.A.Kitsyna, M.V.Ovsyannikov; pod redakcją generalną Doktor nauk medycznych, profesor V.V. Makarov, - M .: Astrel, 2009 2. S. Imbir. GESTALT: Sztuka kontaktu. Projekt akademicki, Moskwa, Kultura, 2009 3. I.D. Bulyubash. Przewodnik po terapii Gestalt. Z Instytutu Psychoterapii. Moskwa, 2004 4. B. Yontef. Świadomość, dialog i proces w terapii. Moskwa, 2009 5. I. Polster, M. Polster. Integracyjna Terapia Gestalt. Niezależna firma klasy. Moskwa, 2004 6. I.G. Malkina-Pykh. Gestalt i techniki poznawcze, 2001