Zwolennicy programowania neurolingwistycznego (NLP) argumentują, że ruchy oczu mogą być dość wiarygodnymi wskaźnikami oszustwa. Według NLP patrzenie w górę i w prawo prawdopodobnie kłamie, a patrzenie w górę i w lewo wskazuje na prawdomówność mówiącego. Pomimo powszechnego przekonania o tym twierdzeniu, nie ma badań potwierdzających to twierdzenie. Programowanie neurolingwistyczne (NLP) to zestaw technik psychologicznych mających na celu rozwinięcie pozytywnego i uważnego postrzegania prawdziwego życia. Ważnym aspektem jest tutaj doskonalenie umiejętności komunikacyjnych poprzez wykorzystanie rzekomego związku pomiędzy ruchami oczu a myślami. Według NLP osoby praworęczne, patrząc w górę i w prawo, prawdopodobnie wizualizują fikcyjne wydarzenie, podczas gdy patrząc w górę i w lewo, prawdopodobnie wizualizują wydarzenie, które miało miejsce w prawdziwym życiu. To samo tyczy się fikcyjnych i prawdziwych wspomnień werbalnych. Od lat 80. XX wieku wielu praktyków NLP poddało testom ocenę rzekomego związku między ruchami oczu a myśleniem w kwestiach wymagających pamięci wzrokowej i słuchowej, na przykład „Kolor”. drzwi wejściowych do twojego domu?”, „Czy mógłbyś opisać dźwięk głosu twojej matki?” Prace te nie potwierdziły założeń praktyków NLP. Jak dotąd niewiele jest prac oceniających związek pomiędzy ruchami oczu a fałszywymi informacjami. W 1987 roku grupa naukowców, powołując się na cztery eksperymenty, które rzekomo wykazały bardzo wysoki wynik (90%) w wykrywaniu kłamstw, unikała podawania szczegółowych informacji na temat eksperymentów. Wielu naukowców było sceptycznych wobec tego twierdzenia, biorąc pod uwagę, że żadna inna metoda psychologiczna nie zapewniała takiego poziomu dokładności. Większość obecnych badań skupia się na związku między ruchami oczu a myślami badanych. Polega na rejestrowaniu ruchów oczu uczestnika, gdy ten odpowiada na zadawane pytania. W badaniu wzięło udział 32 uczestników (12 mężczyzn i 20 kobiet), których średni wiek wynosił 22,3 lat (zakres od 18 do 56 lat). Wszyscy uczestnicy byli praworęczni i nie zostali poinformowani, że ich ruchy gałek ocznych będą analizowane. W pierwszym eksperymencie 32 osoby umieszczono w sytuacjach, w których musieli mówić zarówno prawdę, jak i kłamać. Uczestnik po otrzymaniu od eksperymentatora nr 1 telefonu komórkowego i ukryciu go w specjalnym pomieszczeniu w kieszeni lub torbie, ukrywając prawdę, odpowiadał na pytania eksperymentatora nr 2 niezwiązane z faktyczną lokalizacją telefonu. Eksperymentator nr 2 nie wiedział, czy uczestnik kłamał, czy nie. Następnie przeprowadzono podobny eksperyment, podczas którego uczestnik położył telefon na stole i odpowiadał na pytania dotyczące stołu. Na kamerze nagrano 64 wywiady, po których zbadano ruchy oczu badanych. W efekcie nie stwierdzono istotnej różnicy w ruchach gałek ocznych w obu warunkach. W drugim eksperymencie 50 uczestników (16 mężczyzn i 34 kobiety) ze średnią wieku 26,62 lat (zakres od 18 do 73 lat) podzielono na dwie grupy: kontrolną. i analityków, w bazie danych NLP, która ocenia ruchy oczu na podstawie własnego postrzegania prawdziwości przez rozmówców. Każdemu uczestnikowi pokazano film z poprzedniego eksperymentu i poproszono o określenie, kto mówi prawdę, a kto kłamie. Na zakończenie eksperymentu oceniono rolę dotychczasowej wiedzy o ruchach oczu w wykrywaniu kłamstw. Nie stwierdzono istotnych różnic pomiędzy grupą kontrolną a grupą znającą metody NLP. W trzecim eksperymencie dwóch niezależnych ekspertów oceniło 52 nagrania wideo oficjalnych wypowiedzi, z czego 26 było kłamstwami popartymi niepodważalnymi dowodami, a 26 było prawdą. Analizowano ruchy oczu w prawo lub w lewo oraz czas ich trwania, a eksperci dokładnie wiedzieli, kiedy mówią prawdę, a kiedy kłamią. Nie było istotnej różnicy, choć wywiady oparte na kłamstwie były o połowę krótsze. Z tego wszystkiego wynika, że ​​żadne z trzech badań nie dostarczyło dowodów potwierdzających związek ruchów oczu z kłamstwem, co obala twierdzenia o tym.