Od autorki: Artykuł zawiera praktyczne rady dla rodziców nastolatków, jak kompetentnie budować relacje z dzieckiem w trudnym okresie dojrzewania. Dla dzieci - radość, dla rodziców - troska. Przecież przez cały rok nastolatek przebywał w systemie szkolnym, z jego zasadami i procedurami. A latem ulica, dyskoteki, podwórkowe towarzystwa i niemal całkowity brak nadzoru nad tym, co dziecko robi, gdy rodzice są w pracy. Z reguły latem następuje gwałtowny wzrost przestępczości i przestępczości wśród dzieci. Jako psycholog chciałbym ostrzec rodziców, jakie trudności mogą napotkać w komunikacji z nastolatkiem latem. Dorastanie charakteryzuje się tym, że dziecko dąży do niezależności, jednocześnie chcąc utrzymywać relacje z osobami, na których mu zależy. To właśnie w tej fazie swojego rozwoju wiekowego musi odpowiedzieć sobie na główne pytania: kim jestem? i Jak będę odtąd żyć? W tym okresie kształtuje się jego światopogląd i system wartości. Jednocześnie nastolatek doświadcza silnych zmian hormonalnych i dojrzewania, co powoduje, że jego zachowanie jest niestabilne emocjonalnie, a odbieranie krytyki i komentarzy bolesne. Komunikując się z nastolatkiem, należy wziąć pod uwagę wszystkie te czynniki. Często w poszukiwaniu swojego „ja” nastoletnie dzieci szukają przywódcy, za którym będą podążać. I tutaj bardzo ważne jest, kto stanie się dla nich takim liderem: handlarzem narkotyków, przestępcą, trenerem sportowym czy rodzicem, który nauczy swoje dziecko nowych umiejętności i przygotuje je do przyszłego życia. Wymienię pokrótce wakacyjne niebezpieczeństwa z jakimi mogą się spotkać rodzice nastolatków: Dziecko pozostawione bez opieki starszych, może znaleźć się pod „złym wpływem” rówieśników lub starszych autorytetów. Może „za dużo się bawić” i wrócić do domu później niż zwykle. Wyjechać z przyjaciółmi, zapominając o uprzedzeniu rodziców na ten temat. Spróbuj alkoholu. Z ciekawości wchodź w stosunki seksualne. Spróbuj „wykazać się” na dyskotekach, co może prowadzić do przestępstwa i udziału w bójkach. Na jakie sygnały powinni zwrócić uwagę rodzice: Zachowanie nastolatka uległo zmianie: zaczął. być niegrzecznym i zachowywać się wyzywająco. W jego przemowie pojawiły się wyrażenia i słowa innych osób. Jeśli nastąpiły zauważalne zmiany w stylu jego ubioru, może to wskazywać, że stał się członkiem jakiejś grupy (gotów, anime itp.), która ma swój własny statut i zasady ubioru. . Tę kwestię należy wyjaśnić jak najwcześniej, aby w miarę możliwości zapobiec niepożądanemu wpływowi grupy na jego osobowość. Należy także zachować ostrożność, jeśli w domu nagle pojawi się nowa, kosztowna rzecz. Aby zapobiec kradzieży, dowiedz się, kto to jest i jak dostał się do nastolatka. Dziecko ma pusty wzrok, jest ospały, odizolowany i ma powolną mowę. W takim przypadku musisz okazać opiekę rodzicielską: dać mu herbatę, przykryć ciepłym kocem, usiąść obok niego, zapytać o jego samopoczucie. W razie potrzeby wezwać lekarza. Lepiej odłożyć wszelkie wyjaśnienia okoliczności do momentu, gdy poczuje się lepiej. W ten sposób dasz dziecku znać, że je kochasz, mimo że może się mylić. Pamiętaj, że Twoje dziecko nie robi tego na złość. W ten sposób poznaje siebie i otaczający go świat. Sposób, w jaki próbuje zrozumieć, kim jest i jak może dalej żyć jako dorosły. Jak rodzice mogą nawiązać kontakt z nastolatkiem, który „wymknął się spod kontroli”: Należy pamiętać, że jeśli naprawdę chcesz wpłynąć na swoje dziecko, w żadnym wypadku nie umniejszaj jego poczucia własnej wartości (pamiętaj, że ta zasada działa również w relacjach ze wszystkimi innymi ludźmi). Swoimi komentarzami kieruj się do zachowania nastolatka, a nie do jego osobowości. W przeciwnym razie zwrócisz go tylko przeciwko sobie i popchniesz do szukania własnej wartości w innych miejscach. Komunikując się z nastolatkiem, przestrzegaj następujących zasad: Jeśli sam jesteś bardzo zirytowany, w tym momencie nie powinieneś rozpoczynać rozmowy. Pozwól mu porozmawiaćDziecko to rodzic, który jest spokojniejszy. Ostrzeż dziecko, że chcesz z nim za chwilę porozmawiać. Daj mu czas na wsłuchanie się w rozmowę. Zanim cokolwiek powiesz, nawiąż kontakt wzrokowy ze swoim nastolatkiem. Najpierw upewnij się, że patrzy na ciebie, a nie w dal (jeśli nie, poproś go, żeby na ciebie spojrzał). Kiedy spojrzycie sobie w oczy - nastolatek jest do waszej dyspozycji, możecie sformułować swoją prośbę lub pytanie. Zapytaj go więcej, zadawaj pytania: „Dlaczego tak myślisz?” Daj mu czas do namysłu, gdyż u dzieci szybkość myślenia jest niższa niż u dorosłych. Rozmawiaj z dzieckiem jak z równym sobie, nie seplenij i nie tłumij go, nie krzycz na niego i nie oskarżaj – pozwól mu poczuć, że jest dla Ciebie ważny. . Zachęca to do poufnej rozmowy. Upewnij się, że rozmowa odbywa się twarzą w twarz, bez świadków z zewnątrz. Zwłaszcza jeśli planujesz mu coś skomentować. Pamiętaj, że nastolatki bardzo boleśnie odbierają krytykę, ponieważ ich psychika w tym wieku jest bardzo niestabilna. Podważanie poczucia własnej wartości dziecka może prowadzić do poważnych problemów w dorosłym życiu. Jeśli nastolatek jest niegrzeczny, natychmiast mu to zwróć uwagę, aby zawsze wiedział, że przekroczył granicę: „Kadzenie mi „zostaw mnie w spokoju!” jest niedopuszczalne Postaraj się dopilnować, żebym tego więcej nie zrobił.” Nie wdawaj się w kłótnie. Zachowaj neutralność i nie reaguj na nieuprzejmość. Spójrz z dystansem na coś innego lub przerwij rozmowę, przechodząc do innego pokoju. W trakcie rozmowy wyjaśnij mu, co jest dobre, a co złe i do czego mogą doprowadzić jego działania w bliższej i dalszej przyszłości. Podaj mu przykłady z własnego doświadczenia i doświadczeń innych osób: znajomych, bohaterów filmowych itp. Podczas takich rozmów nastolatek uczy się analizować swoje postępowanie, dokonuje życiowego wyboru tego, kim chce być i jak planuje dalej żyć. Uchwyć moment, w którym dziecko zachowuje się prawidłowo i pochwal go. Zachęta zawsze pobudza do częstszego zachowywania się w ten sposób. Jeśli dziecko nie reaguje na wpływy, zwróć się o pomoc do psychologa. Pamiętaj, że teraz Twoje dziecko kształtuje się jako osoba na podstawie jego doświadczeń, Twoich ocen i opowiadanych historii jego. Pomóż mu dowiedzieć się, na czym może polegać w życiu, aby osiągnąć szczęście i sukces. Rozmawiaj z nim częściej o jego przyszłości, o celach i planach życiowych, o tym, kim chce się stać i jakie życie chce prowadzić. W końcu jest to rodzicielska funkcja wychowawcza, wraz z troską i okazywaniem bezwarunkowej miłości. Letnie wakacje to dobry czas na poradnictwo zawodowe dla nastolatka. W ten sposób dowiesz się, w jakich obszarach działalności może realizować swoje talenty i zainteresowania. Poradnictwo zawodowe będzie dobrą podstawą do wyboru przyszłego zawodu i pomoże w wyborze odpowiednich egzaminów do Unified State Examination. Co rodzice mogą zrobić, aby poprawić organizację wewnętrzną nastolatka w czasie wakacji: 1. Ustal „zasady domowe” na święta: o której godzinie nastolatek powinien być w domu, jakie są mu przypisane obowiązki domowe; uzgodnić z nim system komunikacji na wypadek nieprzewidzianych sytuacji.2. Zaplanuj weekendy lub wakacje tak, aby ten czas był dla Twojego dziecka edukacyjny, aby przy Tobie mogło nauczyć się czegoś nowego i przydatnego z punktu widzenia jego przyszłego życia (chłopiec może łowić ryby, a dziewczynka sprzątać i gotować ryby zupę, odróżnić grzyby jadalne od trujących, wykonać rękodzieło z drewna w garażu lub ogrodzie lub wziąć udział w naprawie samochodu, pojechać na narty wodne, wybrać się na pieszą wycieczkę, zejść do podziemnej jaskini, zająć się fotografią i uczyć nastolatka robienia działki itp.)3. Stwórz pozytywny kontekst: wyślij swoje dziecko na obóz dla dzieci, gdzie nauczyciele będą z nim pracować; sekcja turystyczna lub sportowa; wyprawa archeologiczna, grupa zainteresowań. Pozwól swojemu nastolatkowi poczuć wartość pieniędzy, oferując mu pracę w niepełnym wymiarze godzin za pośrednictwem Centrum Zatrudnienia. Dzięki temu poczuje się jak dorosły i niezależny. Chwal go za sukcesy, za wszystko.