O kaprysach i reakcjach dorosłych Każdy rodzic przynajmniej raz w życiu spotkał się z dziecięcymi zachciankami i histerią. I oczywiście dla rodziców bardzo nieprzyjemne jest słuchanie od wszystkich dzieci „nie chcę, nie chcę”, „chciałem czegoś niewłaściwego”, „ahhh, kup mi tę zabawkę” itp. CO TO JEST RÓŻNICA MIĘDZY WAIMSEM A HISTRYKĄ Najpierw zajmijmy się terminologią. Czym różnią się kaprysy od histerii? Kaprys to pragnienie, które inni oceniają jako nieuzasadnione. Histeria to zachowanie demonstracyjne wyrażające aktywny protest. Zwykle przyczyną histerii jest warunkowo nieuzasadnione pragnienie, na które osoba (dziecko lub dorosły) nalega w skandaliczny sposób, naruszając format: krzyczy, upada, uderza rękami i nogami, niszczy wszystko wokół siebie. Jak widzimy, cechą wspólną kaprysów i histerii jest to, że często pojawia się pragnienie, które dla innych jest nieuzasadnione, ale może być całkiem rozsądne dla tego, kto wykazuje kaprysy lub histerię. Ale histerię charakteryzuje także bardzo gwałtowny protest, naruszenie społecznie przyjętych norm zachowania. JAK ODPOWIEDZIEĆ NA ZAPACH DZIECKA? W lesie pod choinką zasnęły maluchy. A mała nie chce spać, mama zaczęła się nudzić. Kapryśna stopa końsko-szpotawa prosi: „Ugotuj mi obiad, przynieś mi tu jak najszybciej miód i rybę ze stawu”. „Baj, skarbie, muszę spać” – śpiewa matka synowi. „Zaśniesz i przyjdzie sen, On wszystko przyniesie do koszyka” (P. Woronko). Najtrudniej jest rozróżnić Kaprys z prawdziwej potrzeby polega na tym, że wyraz prawdziwej potrzeby dziecko nie może na zewnątrz różnić się od kaprysu i dlatego będzie postrzegane przez rodziców jako fanaberia. Tanya (6 lat) idzie do przedszkola. Mama kupuje jej wełnianą sukienkę, której Tanya nie lubi nosić. Tanya jest kapryśna i prosi o inne ubrania. Mama jest zła, bo wczoraj nie wyprasowała innych rzeczy, a teraz nie ma Tanyi nic do zaoferowania poza tą sukienką. Poza tym mojej mamie bardzo podoba się ta sukienka i obraża się, że Tanya nie chce jej nosić. Mama zmusza Tanyę do założenia sukienki, Tanya płacze… To kaprys czy nie? Gdyby mama zapytała Tanię, dlaczego nie chce założyć sukienki, usłyszałaby, że sukienka jest kłująca (i rzeczywiście tak jest). Czy możemy powiedzieć, że pragnienie Tanyi, aby nie nosić sukienki, jest bezpodstawne? Nie sądzę, że istnieje wystarczający powód. Ale mama nie pytała, nie znalazła przyczyny. Upierała się przy swoim pragnieniu. Ale czy życzenie matki jest uzasadnione? Wydaje mi się, że w mniejszym stopniu niż pragnienie Tanyi. Okazuje się, że matka była kapryśna. Zdarza się, że dziecięce zachcianki wydają się dorosłym niedorzeczne i nie zawsze są niemożliwe. Czasami przypominają mi kaprysy kobiet w ciąży, które „nie wiedzą, czego chcą”. Na przykład dziecko nagle, zupełnie niespodziewanie zapragnie suszarki (która zwykle jest w domu, ale teraz jej nie ma) albo chce iść z tatą na spacer, który musi iść do pracy, a nie z matką, albo… Lista kaprysów jest długa. CZY CZY POWINNAM ZABEZPIECZYĆ KAPELUJE Często rodzice szczególnie starają się nie ulegać swoim dzieciom. Wydaje im się, że jeśli oni, rodzice, ulegną swoim dzieciom, to dzieci z pewnością „usiądą im na szyi i zwisają nogami”. Ale już zdaliśmy sobie sprawę, że nie wszystko, co wydaje się kaprysem dorosłego, tak naprawdę jest Vova (3 lata) lubi pić mleko w nocy. A już na pewno z kubka z krasnalami. Babcia dała mu ten kubek. Mama zawsze nalewa mleko do ulubionej filiżanki Wowy, a tata zwykle bierze pierwszy, na jaki się natknie. Na protest Vovina ten odpowiada: „Nie ma co być kapryśny, jakie to ma znaczenie, z jakiego kubka pijesz!” Co więcej, sam tata ma swój własny kubek, z którego pije herbatę. Dopiero gdy zaczęto nalewać herbatę do różnych filiżanek, mówiąc jego własnymi słowami: „Nie musisz być kapryśny, co za różnica, z którego kubka pijesz herbatę!”, zmienił swoje zachowanie i zaczął szanować prośby Wowy. Okazuje się, że w tym przypadku Wowa wcale nie była kapryśna. Czy to prawda? I logiczniej byłoby w tej sytuacji poddać się mu i wysłuchać jego prośby. Katya (5 lat) z pewnością chce chodzić w nowych butach, mimo że