Od autora: Na podstawie badań prowadzonych w ramach mojej rozprawy doktorskiej grupuję i analizuję objawy kliniczne zaburzeń autystycznych (przypadek kliniczny) Kliniczne Objawy opisane w literaturze przejawy zaburzeń ze spektrum autyzmu charakteryzują się dużą różnorodnością i zmiennością przebiegu, dotyczą niemal wszystkich obszarów psychiki i mają charakterystyczny przebieg w określonych przedziałach wiekowych (Bashina V.M. 1999; Gilbert K., Peters T. 2005). Analiza objawów klinicznych w badanej populacji. Zidentyfikowane zaburzenia pogrupowano według zasady przynależności do różnych obszarów aktywności psychicznej i podzielono na sześć głównych grup. Warto zaznaczyć, że ta zasada podziału nie stoi w sprzeczności z kryteriami diagnostycznymi wersji badawczej ICD – 10. Do pierwszej grupy zaliczały się zaburzenia komunikacji i interakcji społecznych. Drugie obejmowało zaburzenia w sferze afektywnej. Do czwartej grupy zaliczały się objawy kliniczne w sferze behawioralnej. Czwartą grupę stanowiły zaburzenia rozwoju intelektualnego i mowy. Piąta grupa reprezentowała cechy sfery motorycznej i zdolności motorycznych. Szósta obejmowała funkcje związane z grami. Osobno wzięto pod uwagę obecność objawu klinicznego w grupie pacjentów pediatrycznych i dorosłych oraz związaną z wiekiem dynamikę objawów klinicznych. Jak wynika z analizy danych, największą częstość występowania w dzieciństwie mają zaburzenia w obszarze komunikacyjnym, afektywnym i hazardowym W badanej grupie dorosłych obraz objawów klinicznych wygląda nieco inaczej. W wieku dorosłym pacjenci odczuwają zmniejszenie niektórych objawów klinicznych, niektóre objawy ulegają modyfikacji, wygładzeniu, a ich objawy stają się mniej wyraźne. Niektóre objawy kliniczne charakteryzują się jednak uporczywością i trwałym przebiegiem. Dotyczy to głównie zaburzeń w sferze komunikacyjnej i afektywnej. Do głównych zaburzeń klinicznych sfery komunikacyjnej w dzieciństwie zalicza się patologiczną reakcję na kontakt z nową osobą (75,4%), objawiającą się krzykiem, głośnym płaczem, próbami ucieczki i ukrywania się. , całkowite ignorowanie nowych ludzkich przejawów agresji i autoagresji. Najczęściej dziecko uspokaja się dopiero wtedy, gdy nieznana twarz opuści jego pole widzenia. W wieku dorosłym tylko 25% pacjentów boleśnie reaguje na pojawienie się nowej osoby. Jest to wartość istotnie niższa (p<0,001) niż w grupie młodszych pacjentów. Zauważyliśmy, że objawy patologicznej reakcji na nową twarz stają się łagodniejsze w wieku dorosłym – pacjenci nie próbują uciekać ani się ukrywać. Częściej starają się unikać kontaktu wzrokowego, odwracają się od nieznajomego i szybko oswajają z nową twarzą. Brak fiksacji na twarzy rozmówcy występuje u 84,2%, a 73,6% dzieci aktywnie unika patrzenia „oko w oko”. Zjawisko to u dzieci charakteryzuje się uporczywością – nie da się przyciągnąć wzroku dziecka aktywnymi działaniami, pokazywaniem zabawek czy głośnymi dźwiękami. Próby zbliżenia się i nawiązania kontaktu wzrokowego z dzieckiem kończą się niepowodzeniem – dzieci uparcie odwracają się lub patrzą „przez” rozmówcę, jakby go nie zauważając. U dorosłych pacjentów unikanie kontaktu wzrokowego występuje u 56,8%, a aktywne unikanie wzroku utrzymuje się u 27,2% pacjentów. Różnica w skupieniu wzroku na twarzy rozmówcy w grupie dzieci i dorosłych jest nieistotna statystycznie. Można zatem mówić o utrzymywaniu się tej manifestacji klinicznej, która nie zmniejsza się w wieku dorosłym. Aktywne unikanie wzroku w wieku dorosłym występuje istotnie rzadziej p < 0,001 68,4% dzieci nie wykazuje inicjatywy w komunikowaniu się. Dzieci sprawiają wrażenie zewnętrznych obserwatorów, zawsze trzymają się z dala od grupy dziecięcej i nie podejmują inicjatywy, aby uczestniczyć w zabawach. Próby dzieci lubW większości przypadków próby zaangażowania dziecka w komunikację lub zabawę przez dorosłych kończą się niepowodzeniem i powodują silną negatywną reakcję. Obserwuje się istotny statystycznie (p < 0,001) spadek częstości ujawniania się tego zjawiska w okresie dorosłości. Dorośli pacjenci pozostają obojętni na komunikację jedynie u 27,2%. Pozostali pacjenci zaczynają podejmować próby porozumiewania się, czyniąc to wyjątkowo nieudolnie, ujawniając wysoki poziom niedostosowania społecznego. U 64,9% chorych dzieci ujawnia się brak rozróżnienia na ożywione i nieożywione, objawiający się specyficznym zachowaniem w stosunku do innych dzieci i osób. Zwierząt. Pacjenci badają i dotykają obiektów ożywionych, próbują dotykać palcami oczu i bawią się żywymi przedmiotami jako przedmiotami do zabawy. Dane z badań psychologicznych potwierdzają tę obserwację – dzieci w unikalny sposób sortują grupy kart z wizerunkami obiektów ożywionych i nieożywionych, np. według koloru czy kształtu przedstawianych obiektów. U dorosłych pacjentów zaburzone różnicowanie szczątków ożywionych i nieożywionych występuje u 34%, co jest statystycznie istotne p < 0,05. Zaburzenia autystyczne charakteryzują się występowaniem zaburzeń i defektów o różnym nasileniu w sferze afektywnej. Dla zaburzeń rzeczywistych jest to najbardziej charakterystyczny objaw to brak poczucia empatii, słaba reaktywność emocjonalna – objawiająca się w różnym stopniu nasilenia u 100% badanych. Dzieci nie odczuwają stanu emocjonalnego swojego rozmówcy, nie okazują współczucia i same nie sięgają po wsparcie psychologiczne. W grupie dorosłych zaburzenie rzeczywiste występuje u 77,2%; różnicę pomiędzy częstością występowania rzeczywistego objawu w grupie dzieci i dorosłych uważa się za nieistotną statystycznie. Zaburzenia dysforyczne występują u 77,1% badanych i objawiają się napadami obniżonego nastroju trwającymi od kilkudziesięciu minut do kilku dni. Charakteryzuje się obniżonym nastrojem, zwiększoną drażliwością i płaczliwością. Z naszych obserwacji wynika, że ​​w takich okresach zdolności komunikacyjne dziecka jeszcze bardziej się zmniejszają – pogarsza ono kontakt, wykazuje gwałtowne reakcje protestu, gdy inni próbują nawiązać z nim interakcję, możliwe nasilenie stereotypii motorycznych i zwiększoną częstotliwość czynności rytualnych. Różnica statystyczna pomiędzy grupą dorosłych i grupą dzieci nie jest znacząca. Zaburzenia dysforyczne w wieku dorosłym występują u 50% badanych, a ich objawy są podobne do występujących w grupie dzieci. Agresję wobec innych wykazuje 59,6% nieletnich. Manifestacje agresywnych impulsów charakteryzują się chęcią szczypania, ciągnięcia za włosy i gryzienia. Najczęściej celem agresji jest matka lub członek rodziny, z którym dziecko jest szczególnie silnie przywiązane. Możliwa jest także agresja wobec przedmiotów nieożywionych – dzieci rzucają i niszczą zabawki, rwą książki, ubrania, wykazują chęć zniszczenia przedmiotu, który przyciąga uwagę. Wyniki naszych obserwacji wykazały, że w okresie dorosłości objaw ten ma tendencję do ustępowania. Tylko 6,8% dorosłych pacjentów wykazuje agresję wobec innych. Różnica statystyczna z grupą nieletnich jest w tym zakresie bardzo istotna p < 0,001. Autoagresję charakteryzuje 47,3% chorych dzieci. Autoagresja pojawia się w sytuacjach, gdy dziecko jest przestraszone lub zdenerwowane i często objawia się w nieznanym środowisku, przy zmianie zwykłej rutyny. Wrażliwość sensoryczna charakterystyczna dla dzieci autystycznych prowadzi do przejawów autoagresji w odpowiedzi na nasilenie działania bodźców sensorycznych. Dzieci biją się po głowie i twarzy, drapią skórę twarzy i ramion, gryzą dłonie i uderzają głową o twarde przedmioty. Czasami u starszych dzieci autoagresja objawia się werbalnie w postaci samooskarżeń i wypowiedzi samobójczych. U dorosłych pacjentów autoagresja utrzymuje się u 18%, co stanowi istotną statystycznie (p<0,05) różnicę w stosunku do przejawów autoagresji w grupie badanych nieletnich. Najczęściej dorośli mają tendencję do wystawianiasłowna autoagresja. Autoagresja fizyczna występuje z reguły rzadko w odpowiedzi na silne wstrząsy emocjonalne. Zaburzenia zachowania są jednym z kluczowych przejawów choroby i charakteryzują się dużą różnorodnością w sferze zachowania, głównymi objawami klinicznymi są różne lęki. zidentyfikowano u 92,9% dzieci). Dzieci boją się różnorodnych przedmiotów; każdy bodziec pochodzący z zewnątrz może służyć jako obiekt strachu. Z naszych obserwacji wynika, że ​​najczęstszymi przejawami strachu są strach przed zmianą zwykłego otoczenia lub codziennej rutyny, głośne dźwięki, nieznane twarze, podróżowanie komunikacją miejską oraz strach przed psami. Zjawisko to charakteryzuje się redukcją niektórych lęków i jednoczesnym zastąpieniem ich innymi. Zjawisko to zaobserwowano u Iwana Kh., który został objęty badaniem. Ivan Kh. Diagnostyka autyzmu we wczesnym dzieciństwie. Wyraził zaniepokojenie najmniejszym odstępstwem od zwykłej drogi do kliniki. Wykazywał niepokój, reakcje protestacyjne, samookaleczenia w postaci uderzeń w głowę, agresję w stosunku do matki – ciągnął za ubranie, próbował ugryźć. Z biegiem czasu, po dwóch latach wizyt w poradni, dziecko przestało bać się zmiany dotychczasowej trasy. Równolegle z redukcją dotychczasowego lęku pojawił się strach przed posadzeniem dziecka na krześle przed lekarzem – wchodząc do gabinetu, starał się on zawsze stać w jednym ściśle określonym kącie, choć wcześniej swobodnie poruszał się po gabinecie, dotykał przedmiotów i zabawek oraz siadał na krześle przed lekarzem. Próby wyciągnięcia dziecka z kąta, odwrócenia jego uwagi kończyły się niepowodzeniem i gwałtowną reakcją protestacyjną w postaci krzyku, płaczu i samookaleczeń. W grupie pacjentów dorosłych lęki występowały u 47,7%. Różnica statystyczna w porównaniu z grupą pacjentów dorosłych jest istotna p<0,05. Głównymi przejawami lęku w grupie dorosłych pacjentów jest strach przed zmianą zwykłego otoczenia, głośnymi dźwiękami. Wysoki odsetek pacjentów (77%) zidentyfikował w dzieciństwie zaburzenie rytmu snu i czuwania. Dzieci nie mogą nauczyć się normalnej codziennej rutyny - ustalają własną. Często u nieletnich z zaburzeniami ze spektrum autyzmu występuje wzmożona aktywność, objawiająca się pobudzeniem psychoruchowym i podwyższonym samopoczuciem w nocy lub wieczorem. Bardzo trudno jest obudzić dziecko rano do szkoły lub przedszkola. Jak pokazują nasze obserwacje, dzieci najczęściej tworzą swój własny rozkład dnia, którego ściśle się trzymają. W wieku dorosłym 38,6% pacjentów ma zaburzenia rytmu snu i czuwania. Różnica pomiędzy grupą dorosłych i grupą nieletnich pod względem tego objawu klinicznego jest nieistotna statystycznie. W wieku dorosłym pacjenci starają się trzymać ustalonego od dzieciństwa schematu dnia, mają trudności z wczesnym przebudzeniem, są bardziej aktywni popołudniami. Ponad połowa badanych (59,6%) jest podatna na okresowe „odstawienie”. ”, co objawia się zanurzeniem we własnych doświadczeniach, oderwaniem się od otaczającej rzeczywistości. Dzieci zamierają w jednej pozycji, często siedzą lub leżą, przestają reagować na bodźce zewnętrzne, ignorują kierowane do nich słowa, nie zwracają uwagi na dotyk. Nawet ekspozycja na silne bodźce zewnętrzne na krótko wyprowadza dziecko z tego stanu, który może trwać od kilku godzin do kilku dni. U dorosłych pacjentów obecny objaw kliniczny utrzymuje się u 47,7%. Różnica pomiędzy grupą dzieci i dorosłych jest nieistotna statystycznie, co świadczy o utrzymywaniu się obecnego zaburzenia. U 50,8% badanych dzieci wykazano spadek poczucia samozachowawczości, objawiający się: dziecko nie. rozwinąć poczucie realnego zagrożenia. Lęki dziecka są wyjątkowe i indywidualne. Najczęściej dziecko autystyczne boi się rzeczy, które stwarzają jedynie wyimaginowane niebezpieczeństwo, wywołując strach tylko w nim samym, a jednocześnie nie okazuje zaniepokojenia w obliczu sytuacji stwarzających realne zagrożenie życia i zdrowia, np. , będąc nawysokość, podnosząc rękę do otwartego płomienia. Z reguły nawet po poważnym spotkaniu z niebezpiecznymi sytuacjami i otrzymaniu pewnego uszczerbku na zdrowiu dziecko nie uczy się zdobytego doświadczenia. W wieku dorosłym 20,4% wykazuje zmniejszone poczucie samozachowawczości. Statystycznie różnica pomiędzy tymi grupami jest istotna p < 0,05. W wieku dorosłym przejawy spadku poczucia samozachowawczości objawiają się tym, że pacjenci stają się ofiarami manipulacji innych, nie zdając sobie sprawy z niebezpieczeństwa, w jakie są wciągani, bez odczuwania wrogiego stosunku do siebie. Dorośli pacjenci mogą podróżować na duże odległości z domu, nie mając pojęcia, jak wrócić. U 34% dzieci objętych badaniem nie może pojawić się lęk przed płomieniami ani wysokością. Zaburzenia odżywiania objawiające się selektywnością pokarmową i wyjątkowymi preferencjami smakowymi. Dzieci wykluczają z diety szereg pokarmów, których kategorycznie odmawiają spożycia lub spożywają je wyłącznie osobno. Może wystąpić niezwykłe połączenie smaków - słony i słodki, gorzki i kwaśny. Ta manifestacja kliniczna charakteryzuje się trwałością i utrzymuje się aż do wieku dorosłego u 34% dzieci. Symbiotyczne przywiązanie do osoby bliskiej, najczęściej do matki, obserwuje się u 21% dzieci. Istnieje potrzeba stałej obecności obiektu symbiotycznego przywiązania w polu widzenia. Przywiązanie objawia się w wyjątkowy sposób: przy braku zewnętrznych emocjonalnych przejawów współczucia i miłości, dziecko wyraża reakcję protestu, gdy obiekt przywiązania próbuje go opuścić, choćby na krótki czas. Dzieci głośno krzyczą, wykazują agresję wobec obiektu symbiotycznego przywiązania i autoagresję. U dorosłych pacjentów symbiotyczne przywiązanie do bliskiej osoby utrzymuje się u 15,9%. Objaw charakteryzuje się stabilnością i jest słabo redukowalny z wiekiem. Działania rytualne w postaci monotonnych, powtarzalnych manipulacji występują u 20,4% dzieci i charakteryzują się dużą różnorodnością. Dzieci wykonują rytuały przed pójściem spać i wyjściem na zewnątrz. Na przykład dziecko odczuwa nieodpartą potrzebę kilkukrotnego otwierania i zamykania drzwi przed wejściem do gabinetu lekarskiego. Z naszych obserwacji wynika, że ​​działania rytualne charakteryzują się dużą wytrwałością; redukcja niektórych rytuałów często zostaje zastąpiona pojawieniem się nowych. Dorośli nadal angażują się w czynności rytualne w 20,4%. Różnica pomiędzy manifestacją tego objawu klinicznego w grupie dzieci i dorosłych jest wysoce istotna statystycznie p < 0,001. W wieku dorosłym wielu pacjentów przestrzega rytuałów w łagodniejszych formach, często zachowują jedynie elementy całych rytuałów, które przestrzegali w dzieciństwie. Zaburzenia zachowania u młodych pacjentów mogą objawiać się dziwnymi, nietypowymi, pretensjonalnymi formami zachowań, nietypowymi zainteresowaniami. Stwierdziliśmy, że u 11,3% dzieci występują rzeczywiste zaburzenia zachowania. Dzieci są całkowicie pochłonięte jakąś czynnością, robiąc to wiele godzin dziennie (studiując różne encyklopedie, zapamiętując je, bawiąc się i skręcając sznurki, odmawiając noszenia określonych ubrań, bielizny, wyobrażając sobie, że są zwierzętami). Oto przykład kliniczny, który najwyraźniej ilustruje rzeczywiste zaburzenia zachowania. Anton V. Sześć lat. Od czwartego roku życia leczony jest u psychiatry dziecięcego. Diagnoza: autyzm dziecięcy. Najpierw przyprowadzony na wizytę przez matkę. Według niej od trzeciego roku życia zaczęło pojawiać się dziwne zachowanie – biegnie na czworakach, udając psa, skomle i szczeka. Żąda nazywania go psem. Zawiązuje na szyi linę w formie obroży i niezwykle uparcie zmusza starszą siostrę, aby prowadziła go na linie jak psa. W odpowiedzi na odmowę lub próby odwrócenia uwagi wykazuje gwałtowne reakcje protestacyjne – gryzie, ciągnie matkę za włosy, rzuca zabawkami, uderza o podłogę. Zmienia brudne ubrania niezwykle niechętnie, z reakcjami protestu, odmawia noszenia bielizny i skarpetek, nawet w chłodne pory roku nosi tylko butygoła noga Dane z wywiadu: Dziedziczność jest obciążona. Ze strony ojca wujek choruje na schizofrenię, babcia ze strony ojca jest opisywana jako osoba „dziwna”, osobliwa, mało komunikatywna, wykazująca bezpodstawną irytację w stosunku do ludzi i posiadająca niezwykle osobliwe zainteresowania. Ze strony matki babcia cierpiała na alkoholizm i była wielokrotnie leczona na oddziale odwykowym. Matka miała w momencie leczenia 34 lata. Wykształcenie średnie specjalistyczne. Nie działa. Zdrowy. Ojciec ma 36 lat. Wykształcenie średnie specjalistyczne. Zawód: kierowca. Mieszka z rodziną. Ale on jest rozwiedziony z żoną. Niekomunikatywny, skłonny do samotności, często wyraża niezwykle cenne pomysły na temat własnego modelu funkcjonowania świata, nie interesuje się problemami rodzinnymi, jest chłodny w stosunku do bliskich. Charakteryzuje się częstymi konfliktami z innymi, uważa, że ​​ludzie go nie rozumieją. Często wykazuje agresję w stosunku do syna i głośno mówi, że nienawidzi dziecka, bo jest chore. Starsza siostra jest zdrowa od 11 lat. Dziecko jest z trzeciej ciąży, która przebiegała z zagrożeniem poronieniem, drugiego porodu. Poród o czasie, obciążony podwójnym splątaniem pępowiny, urodzony w niedotlenieniu. Po podjęciu czynności reanimacyjnych krzyczał. Masa urodzeniowa 2,900, wzrost – 49 cm, ocena Apgar – 7 pkt. Od urodzenia była pod opieką neurologa z powodu encefalopatii. W wieku 1,5 roku doznał urazu mózgu (uderzenie w framugę drzwi) ze złamaniem kości czołowej i stłuczeniem mózgu. Od urodzenia był niespokojny - dużo płakał, od urodzenia miał taki rytm snu i czuwania zaniepokojony. W dzieciństwie spał tylko w dzień i budził się w nocy. Sen nadal charakteryzuje się okresowością, częstymi przebudzeniami i nocnymi lękami. Przez długi czas nie poznawałam nikogo bliskiego. Nigdy nie sięgnąłem. Zaczął siedzieć, chodzić i mówić stosownie do swojego wieku. Po urazie mózgu (ojciec go wyrzucił i dziecko uderzyło głową o sufit, w rezultacie - SGM), zaczął odmawiać noszenia bielizny i skarpetek, stracił umiejętności schludności i stał się nietolerancyjny dla zabiegów wodnych i zmianę brudnych ubrań. Pojawiła się selektywność w jedzeniu - ze zbóż je tylko kaszę gryczaną, zjada pokarmy osobno, ma upodobanie do cytryn ze skórką, może jeść „tyle, ile dają”, stereotypie motoryczne, zaburzenia dysforyczne, napady głupoty. Przestał nawiązywać kontakt z dziećmi i aktywnie unika kontaktu wzrokowego. Zacząłem nazywać siebie psem. Do przedszkola uczęszcza od trzeciego roku życia, bardzo niechętnie, nie codziennie udaje mu się zostawić dziecko w przedszkolu. Zachowuje dystans do dzieci, a przy próbie nawiązania z nim kontaktu okazuje agresję. Wykazuje autoagresję - uderza się w głowę, wykręca palce. W badaniu: somatycznie - bez patologii. Diagnoza neurologiczna: Encefalopatia, następstwa TBI. Stan psychiczny: Zewnętrznie zaniedbany, w brudnym ubraniu, na nogach - gumowe buty, zużyte bez skarpetek. Zorientowany w miejscu, czasie. Częściowo zorientowany na własną osobowość. Nazywa siebie psem i jednocześnie zgadza się, że jest chłopcem Kolyi. Tło nastroju jest niestabilne z nutą gniewu. Nie wykazuje zainteresowania rozmową, zakrywa twarz rękami, unika kontaktu wzrokowego, okresowo zeskakuje z krzesła, chowa twarz w siedzeniu. Mowa jest formowana prawidłowo, słabo modulowana, głosem cichym, zwraca się do lekarza za pośrednictwem matki. Emocjonalnie sytuacja nie jest odpowiednia. Okresowo przesuwa palce przed oczami. Oferowane zabawki nie zainteresowały mnie. Myślenie paralogiczne. Uwaga jest niestabilna, roztargniona Wyniki badania psychologicznego: Biorąc pod uwagę niekorzystne podłoże organiczne, obecność rozhamowania motorycznego, zaburzenia zachowania i niestabilność uwagi, można mówić o zaburzeniach hiperkinetycznych z cechami RDA - 30 punktów (umiarkowany autyzm) Badania dodatkowe: EEG: Nie wykryto epiaktywności. Objawy neurofizjologicznej niedojrzałości rytmów korowych. Stosowane leczenie: Sonopax 20 mg/dzień, Atarax 25 mg/dzień, Nootropil 800 mg/dzień. Od mianowania innych.