Celowe angażowanie się w rozwój dziecka lub zapewnienie mu „spokojnego dzieciństwa” – to pytanie często spotykane przez rodziców. Słyszymy takie sformułowania: „Po co pozbawiać dziecko dzieciństwa? Prędzej czy później dziecko nauczy się samodzielnie jeść, ubierać, czytać i pisać...” lub „Należy pracować z dzieckiem od najmłodszych lat, uczęszczać do wszystkich możliwych klubów, grup rozwojowych i sekcji sportowych, jak to możliwe” możliwie wcześnie.”... Oczywiście na rozwój dziecka wpływa wiele czynników. Rozważymy je jeden po drugim, zanim odpowiemy na pytanie, które stoi przed nami. Zatem pierwszym czynnikiem jest dojrzewanie fizjologiczne, zadatki na dziecko, czyli wrodzone talenty, z którymi dziecko przyszło na ten świat. Chcielibyśmy zwrócić Państwa uwagę na fakt, że w fizjologii nie można wyprzedzać siebie. Oczywiście istnieje koncepcja „strefy najbliższego rozwoju” (pojęcie wprowadzone przez L.S. Wygotskiego), ale nie oznacza to, że proces ten można znacznie przyspieszyć. Nie da się nauczyć 6-miesięcznego dziecka czytać i pisać. Rocznemu dziecku nie należy podawać kiełbasy ani innego „pokarmu dla dorosłych”, ponieważ jego układ enzymatyczny nie jest jeszcze dojrzały. Dlatego należy wziąć pod uwagę wiek specjalnego dziecka i poznać wrażliwe lub „sprzyjające” okresy jego rozwoju. Drugim czynnikiem, który należy wziąć pod uwagę, jest spontaniczne uczenie się. Uczenie się poprzez naśladownictwo, wpojenie form i sposobów zachowania. W ten sposób dziecko opanowuje chodzenie, umiejętność mówienia w języku rodziców i przejmuje zachowania rodziców, w tym mimikę i gesty. Przyswaja tradycje i kulturę rodziny. W spontanicznym uczeniu się ważny jest system wzmocnień. Na przykład mama i tata myją zęby rano i wieczorem, a dziecko, naśladując ich, wykazuje zainteresowanie szczoteczką do zębów i procesem mycia zębów. W tym okresie ważne jest, aby rodzice wspierali zainteresowania dziecka, kupowali szczoteczkę i pastę do zębów stosownie do jego wieku, chwalili dziecko i cieszyli się z jego drobnych osiągnięć! Ważne jest, aby nie przegapić momentu zainteresowania dziecka konkretnym procesem w życiu dorosłych. Jeśli zaczniesz przyzwyczajać dziecko do mycia zębów wraz z pojawieniem się pierwszego zęba i stale będziesz utrzymywać ten codzienny rytuał, to wkrótce dziecko będzie mogło bez trudności myć zęby i robić to rano i wieczorem w zwykły sposób pragnienie. Jeśli zaczniesz myć zęby w późniejszym wieku, możesz spotkać się z niechęcią i oporem dziecka wobec tego procesu. Ten sam mechanizm działa w przypadku uczenia dziecka samodzielnego jedzenia. Jeśli mniej więcej w wieku 8 miesięcy przegapisz moment nauki samodzielnego jedzenia, najprawdopodobniej będziesz musiał karmić swoje dziecko łyżką nawet w wieku 3 lat, ponieważ dziecko jest już przyzwyczajone do karmienia przez jego matkę. Oznacza to, że to, do czego dziecko się przyzwyczaja, jest również odciśnięte. Rolę odgrywają tu tradycje rodzinne, kultura komunikacji, odżywiania i rozrywki. Rodzice powinni w porę wprowadzać zasady w zachowanie i życie dziecka, biorąc pod uwagę cechy wiekowe dziecka i wyłapując przejawy „pierwszego” zainteresowania dziecka daną czynnością i utrzymując to zainteresowanie w czasie. Chcę jednak zwrócić uwagę na to, że każda nauka powinna wywoływać w dziecku pozytywne emocje. Kiedy dziecko uczy się samodzielnie jeść, nieudolnie posługuje się łyżką, jedzenie rozsypuje się po całym pokoju, dziecko samo brudzi się od stóp do głów... Można zrozumieć mamę i innych domowników, gdy zaczynają się oburzyć „ brud” po takim posiłku. ALE w żadnym wypadku dziecko nie powinno otrzymywać negatywnej oceny swojej nauki od matki i innych bliskich mu osób. Nie można krytykować dziecka w stylu: „Trzymaj łyżkę prosto, brudasku” albo „No cóż, znowu jestem cały brudny, co za koszmar”, „Popatrz, jaki jesteś brudny, pozwól, że cię pilnie wytrę”. ...wszystkie te uwagi będą jedynie negatywną reakcją na ten proces, a samodzielne jedzenie zostanie znacznie „opóźnione” w czasie. W nauce ważna jest konsekwencja i systematyczność! Jeśli już zdecydowałeś się nauczyć dziecko samodzielnego jedzenia, nie powinieneś tego robić».