- Kiedy wybierzesz swojego Ikrana, on też musi wybrać ciebie.- Skąd będę wiedzieć, że on wybrał mnie?- Będzie chciał cię zabić.//film „Avatar”//Przez piętnaście lat w poradnictwie psychologicznym i dwanaście lat w psychoterapii wysłuchałam kilkuset kobiecych historii o nieszczęśliwej miłości. Pamiętając najbardziej tragiczne historie miłosne związane z brakiem wzajemnego zrozumienia między partnerami, manipulacją, a nawet sadyzmem psychologicznym, rozumiem, że niemal każda z nich prowadzi nas do tematu narcyzmu. O czym mówimy? została wprowadzona do świadomości publicznej przez Freuda. On z kolei nawiązuje do historii starożytnego rzymskiego poety Owidiusza, opowiedzianej 2000 lat temu: młody człowiek zakochał się we własnym odbiciu w wodzie i umarł z tęsknoty za nieosiągalną „ukochaną”. Słuchając tej historii, możesz pomyśleć, że „narcyzm” oznacza „bardzo kochać siebie”. Ironią psychiatrów jest to, że praktyka kliniczna sugeruje coś zupełnie odwrotnego. „Pochodzi z dzieciństwa”. Powszechnie przyjmuje się, że narcyz miał przygnębioną, zimną lub odrzucającą matkę, która nie akceptowała dziecka takim, jakie jest. Ciągłą krytykę i niezadowolenie rodziców można było przeplatać paradoksalnie niezasłużoną pochwałą, która kształtowała u dziecka dość sprzeczny obraz siebie. Za swój przypadkowy i niezasłużony sukces zostaje wyniesiony do nieba i na pół dnia mianowany bohaterem roku. Za porażkę zostaje odepchnięty lub zignorowany, pokazując, że bez szczęścia jest niczym. Najpoważniejszy narcyzm występuje w rodzinach, w których dzieci w ogóle się nie chwali. Pozbawienie miłości jest tym straszniejsze dla dziecka, im jest ono mniejsze. A dla małego dziecka pozbawienie miłości przeżywane jest jako śmierć wewnętrzna. Takie dziecko uczy się przystosowywać do chłodnych i odrzucających rodziców, stale osiągając sukcesy, które mogłyby mu być ofiarowane w zamian za miłość. Jeśli matka kocha młodych sportowców, jej syn będzie ustanawiał rekordy. Jeśli babcia ma bzika na punkcie literatury zagranicznej, jej wnuczki przeczytają całe Hugo w oryginale. A dla taty, który jest matematykiem, taka córka w szóstej klasie będzie rozwiązywać zadania, które były przeznaczone dla jedenastej klasy. Zapytacie, co w tym złego? W samym zjawisku dążenia do doskonałości nie ma nic. Bez tego nie jest możliwa ani nauka, ani praca na błędach, ani sztuka, ani postęp naukowo-techniczny, ani rozwój osobisty. Co więcej: wszystkie najpiękniejsze rzeczy na naszym świecie zostały stworzone przez narcyzów dla narcyzów (i my z nich korzystamy). Problem jest inny: przystosowując się do brzydoty rodzinnej, dziecko płaci wewnętrzną brzydotą. Życie narcyza to... jest wieczny ruch w stronę poprawy, bo dla niego strata oznacza zniknięcie. Innymi słowy, narcyz zawsze ma coś do zrobienia, a jednocześnie zawsze nie ma kim. A ponieważ poczucie zagubienia jest bardzo okropne, nieustannie szuka możliwości samodoskonalenia, mijając życie jako takie. Ale to nie jest najgorsze. Ludzie, którzy nigdy nie byli naprawdę kochani, nie są w stanie otrzymać miłości ani jej dać. Oczywiście dzieciństwo naszego bohatera było tragiczne i wręcz go zniszczyło. I wyobrażając sobie jego cierpienie, prawdopodobnie czujesz ból i litość, tak jak ja. Jednak po przeżyciu narcyz zwykle nie pozostaje zadłużony. Odwdzięcza się światu niszcząc tych, którzy są z nim związani, czyniąc z nimi wszystko, czego nauczyli go rodzice. O tym chcę porozmawiać bardziej szczegółowo „Książę” i „Żebrak”. Według holenderskiego psychoterapeuty Harma Siemensa wszystkich narcyzów można podzielić na dwa typy. Nazwijmy ich „księciem” i „żebrakiem”. Ludzie pierwszego typu („żebracy”) są doskonale świadomi swojej niepowtarzalności i niedoskonałości. Ich bolesna zazdrość o sukcesy innych ludzi czasami graniczy z depresją. Są bardzo wrażliwi i zależni od opinii zewnętrznych, potrzebują ciągłej aprobaty, co tylko na krótko łagodzi melancholię. Nigdy nie są zadowoleni ani szczęśliwi, ponieważ nie potrafią po prostu cieszyć się życiem. Miejsce życia zajmuje bolesne rozważanie tego, co dzieje się w życiu źle. W rezultacie bardzo cierpią z powodu braku intymności z innymi ludźmi, aleobawa, że ​​z bliskiej odległości zostaną zdemaskowane ich „wady”, jest zawsze silniejsza. Narcyzi drugiego typu („książęta”) zachowują się zupełnie odwrotnie niż pierwszy i zazwyczaj pochodzą od tych dzieci, których matki były po prostu. nie da się zadowolić.. Nie są świadomi swojego centralnego doświadczenia – bólu niedoskonałości. W tym przypadku mechanizmy obronne psychologiczne są bardzo silne (w końcu pomogły dziecku przetrwać!), Więc na zewnątrz tacy ludzie są stabilni aż do „nieprzeniknioności”. Są po prostu pewni, że są idealni! Ukrywają swoją nieskończoną arogancję, im lepiej, im wyższa jest ich inteligencja. Jeśli (na chwilę) znajdziesz się w kręgu zaufanych osób, „książę” może w tajemnicy wyznać Ci, że jest najwspanialszym człowiekiem na świecie. Na drugim miejscu jesteś ty, ponieważ jesteś zaszczycony poznaniem tajemnicy. Karykaturalna arogancja służy jako obrona przed zazdrością („Nadal jestem od nich lepszy”), a pewność siebie służy jako obrona przed intymnością („Nadal poradzę sobie bez nich”). Oczywiście „książęta” również borykają się z problemami w nawiązywaniu bliskich relacji, nigdy jednak nie przyznają się do swojej w nich roli. I w ogóle wydaje się, że taki drobiazg jak intymność nie przeszkadza im zbytnio. Przecież czekają nas wielkie rzeczy! Co łączy dwa tak różne typy ludzi? Fakt, że oboje nieustannie cierpią z powodu niedoskonałości, ponieważ „bycie lepszymi” to jedyny sposób, w jaki wiedzą, jak zdobyć miłość innych. Tym, co odróżnia pierwsze od drugiego, jest jedynie stopień realizacji tego cierpienia. Jeśli w pierwszym przypadku jest nagi i bolesny, to w drugim jest ozdobiony psychologiczną obroną, aż stanie się całkowicie nie do poznania. Narcyzi „żebracy” cierpią dotkliwiej, dlatego znacznie częściej szukają pomocy psychoterapeutycznej. Przeciwnie, „książęta” prawie nigdy nie proszą o pomoc, ale zmuszają swoich bliskich do cierpienia. Ale główna sztuczka polega na tym, że w każdym „księciu” kryje się „żebrak” (i odwrotnie) i nie możemy zrozumieć jednego bez drugiego. Zastanówmy się więc, z czego naprawdę zbudowani są książęta. Początek: błędne koło podziwu Straszna tajemnica „księcia” polega na tym, że nieustannie wątpi w swoją wartość, a twój podziw jest jego głównym pożywieniem. Gdy tylko zauważy, że nie jesteś co do niego pewna, natychmiast Cię opuści – w poszukiwaniu kogoś, kto spojrzy na niego z aspiracją. Ale jeśli to zauważysz, co będzie dalej? Przez jakiś czas wszystko będzie dobrze. Ponieważ narcyzi są zazwyczaj mądrzy, Twój Książę szybko Cię pozna i wydobędzie z Ciebie te strony, które lubisz najbardziej. Przyniesie Ci ulubione kwiaty lub odpowiednie ciasta (w zależności od tego, co wywoła najsilniejszą reakcję). Jeśli kochasz teatr, on kupi bilet tam, gdzie marzyłeś. Jeśli wolisz spacery po parku, przez krótki czas zgodzi się na to: po prostu spaceruj. Nauczy się Twojego języka. Nauczy się żartować, abyś uznał to za zabawne, i słucha, abyś uwierzył, że ta historia naprawdę go poruszyła. Będziesz szczęśliwy przez (bardzo krótki) czas. Narcyz może, ale nie musi, okazać się najbardziej kreatywnym kochankiem, jakiego kiedykolwiek spotkałeś. Zależy od tego, jaki obszar życia zostanie wybrany do samoafirmacji. Rozpoznanie narcyza w łóżku jest zwykle łatwe: nigdy nie będziesz w stanie poznać go emocjonalnie. W tych chwilach, gdy z pasją chwytasz jego spojrzenie, czwórki z plusem i piątki z minusem w jego mózgu szybko przeliczają się na ćwierćznakę. Za każdym razem, gdy nie ma dla Ciebie czasu: ocenia, jak wspaniałym jest kochankiem. Jak już wiemy, narcyz wie, jak odepchnąć przerażające uczucie wewnętrznej pustki tylko w jeden sposób – zdobywając podziw. Ironią jest to, że niezależnie od tego, ile jest podziwu, nigdy nie jest on wystarczający, ponieważ pustki wewnątrz nie da się naprawić z zewnątrz. Nieważne jak bardzo go kochasz i nieważne jak bardzo go podziwiasz, zawsze zostanie dla niego mniej lub więcej, bo w głębi duszy on sam nie wierzy, że jest cokolwiek wart. Jest jak koń Munchausena: pije z jednego końca i nalewa z drugiego. Któregoś dnia ty, patrząc mu w oczy, powiesz: „Jesteś piękna”, a on, uśmiechając się,odpowie: „Ty też jesteś wow”. I z przerażającą ostrością zrozumiesz, że wszystkie uczucia w twoim związku są tylko twoje. Kontynuacja: zazdrość i jej „młodsze siostry”. Pamiętaj: narcyzi są nieskończenie zazdrośni, ponieważ zazdrość jest logiczną kontynuacją niezadowolenia z siebie. A narcyzi nieustannie zaprzeczają, że są zazdrośni: w przeciwnym razie i tak już bolesne niezadowolenie z siebie stanie się całkowicie nie do zniesienia. Narcystyczna zazdrość ma „młodsze siostry” – inne cechy osobowości, które są bardziej zauważalne w związkach: niewdzięczność, nieumiejętność przeprosin i chłód. Wdzięczność zakłada, że ​​ktoś ma coś, czego potrzebuję, a to jest upokarzające. Nie ma też żalu i umiejętności przeprosin, bo inaczej musiałbyś przyznać, że Twój Książę w czymś się mylił. Chłód narcyzów tłumaczy się tym, że intymność emocjonalna zakłada rozbrojenie, zaufanie i zatarcie granic. A dla narcyza to śmierć, bo wtedy nie będzie w stanie zapanować nad tym, jaki jest piękny. Co dalej? Skoro narcyz nie jest zdolny do intymności, relacje „miłosne” szybko zaczynają go męczyć. A ponieważ nie potrafi przyznać się do swojej niezdolności do intymności, łatwiej jest wyznaczyć Ciebie jako odpowiedzialnego. Dlatego pewnego dnia zamiast przystojnego Księcia, znajdziesz w pobliżu narzekającą istotę, obrażoną przez cały świat. Jeśli nie jest dla niego ważne, aby pozostał dżentelmenem, nagle pluje wyraziście w trawę na poboczu drogi lub „przypadkowo” zapomina o spotkaniu. Jeśli potrzebuje zdjęcia, bardzo grzecznie zapyta, czy w tajemnicy stłukłeś jego ulubiony kubek, gdy był pod prysznicem. Kiedy będziesz się nerwowo śmiać i pytać, co się stało z najlepszym związkiem na świecie, odpowiedź będzie brzmieć mniej więcej tak: „Głośny śmiech Ci nie pasuje”. Śmiech oczywiście utknie Ci w gardle, ale gdy tylko opamiętasz się, okazuje się, że musisz, powiedzmy, napompować dolną część brzucha, zmienić oprawki okularów, przeczytać podręcznik o logice i popraw swoją pamięć, bo po raz drugi opowiada Ci o kadrach, a po raz piąty o logice... I w ogóle dowiesz się, że nie jesteś kobietą, której potrzebuje, bo jego wielkie cele nie zgadzają się z twoje drobne zachcianki. Jeśli nadal z nim jesteś, będzie jeszcze gorzej. Kiedy już nabierzesz mięśni brzucha, okaże się, że nie jesteś wystarczająco miły dla jego przyjaciół. Kiedy zaczynasz uśmiechać się od ucha do ucha do swoich znajomych, okazuje się, że lepiej będzie, jeśli odłożysz uśmiechanie się do czasu wizyty u dentysty. Kiedy stracisz panowanie nad sobą, będzie to wyglądało, sądząc po stylu twojej argumentacji, że nigdy nie czytałeś podręcznika logiki. A kiedy z płaczem rzucisz w niego talerzem, doliczy go do rachunku razem ze swoim ulubionym kubkiem (który w podobnej sytuacji stłukł jeden z Twoich poprzedników). Koniec Jeśli go nie kochasz, to go kochasz Wyjdź. Ale gdybyś go nie kochała, przeczytałabyś to? Bonus, który czeka na Ciebie na koniec maratonu, polega na tym, że naprawdę staniesz się lepszy. W końcu ani podręcznik do logiki, ani dodatkowa wizyta u dentysty, ani płaski brzuch nikomu nie zaszkodzi. Kara, jaką za to zapłacisz, jest wielokrotnie większa niż roczne członkostwo w elitarnej siłowni – nadszarpnięta pewność siebie i poczucie wewnętrznej pustki, które zawsze towarzyszy tym, którzy marzyli o uszczęśliwieniu narcyza. * * *Tragedia narcyzmu jest równie okazały w środku, jak niewidoczny na zewnątrz. Pamiętaj o jednym: niezależnie od tego, jak szczęśliwy jest Twój Książę, w środku zawsze jest żebrakiem i doświadcza siebie jako nicości. Spokój, mgliście przypominający szczęście, nawiedza go na chwilę, gdy wspina się po kolejnym stopniu niewidzialnych schodów prowadzących do nieba. Im głupszy jest twój ukochany, tym mniej zdaje sobie sprawę, że przyczyną jego ostrej melancholii i niezadowolenia ze świata jest w nim. I tym bardziej agresywnie będzie cię udoskonalał jako część tego niedoskonałego świata. Im mądrzejszy będzie Twój Piękny Kwiat, tym bardziej będzie zainteresowany sobą, a nie światem i nie Tobą. Codziennego, godzinnego wykładu na temat samodoskonalenia nie będzie, ale nie będzie też nic więcej. Nigdy nie zazna wobec ciebie prawdziwego ciepła; nie jest w stanie Cię szczerze wysłuchać, jeśli czujesz się źle i „boli Cię dusza”; nie wie, jak współczuć i nie jest w stanie zapewnić emocjonalnego wsparcia. Łatwiej