Od autora: Kiedy rozmawiasz z dzieckiem, zachowuj ciszę. Proponuję antycypować trend „aktywnego słuchania”, który jest powszechny wśród rodziców stosujących „aktywne mówienie”. - rozumienie własnego przekazu w rozmowie z dzieckiem Niedawna rozmowa z dziennikarzem czasopisma dziecięcego postawiła mnie na ciekawy temat. Tematem są stereotypowe, oklepane zwroty używane przez dorosłych w stosunku do dzieci w momencie największego napięcia emocjonalnego i niemożności innego wyjścia z sytuacji konfrontacji z dzieckiem. Należy zaznaczyć, że dorosły najprawdopodobniej tak właśnie robi nie kieruj takich zdań do innego dorosłego, na przykład do swojego przyjaciela: Nie jesteś już moją córką! Nie obchodzi mnie, czego chcesz! Twój ojciec ci to da! głupi jesteś! Co się z tobą stanie?! Jesteś najgorszy w klasie! Wszystko wymyka ci się z rąk! Kim jesteś – masz własne zdanie!? Nie zadawaj głupich pytań, kiedy dorośniesz! , zrozumiesz! Nie wymyślaj! Jesteś dla mnie taki słaby! Zainteresowanie rodziców takimi zwrotami zwykle zaczyna się i kończy na pytaniu „Czym można je zastąpić?” w momencie, gdy dziecko ma już problemy psychiczne, zanim odpowiesz, musisz wiedzieć: w jakim wieku jest dziecko? W jakim kontekście wymawia się to wyrażenie i jak, moim zdaniem, rozwinęła się relacja rodzic-dziecko? ostatni punkt to nic innego jak historia medyczna. Lekarz nie przepisuje leku bez zbadania historii rozwoju objawu. W przypadku dzieci należy poznać drogę, jaką dziecko przebyło wspólnie z rodzicem, której punktem końcowym staje się obszar problemowy. zidentyfikować: Specyfika interakcji pomiędzy rodzicem a dzieckiem, począwszy od chwili narodzin. W tym miejscu należy podkreślić, że odpowiedzialność za konstrukcję i jakość relacji rodzic-dziecko, a także za charakter samego dziecka, spoczywa wyłącznie na osobie dorosłej. Schematy/wzorce zachowań rodziców, które wpłynęły na powstanie problemu uwzględnienie powyższych czynników znacznie poszerza początkowo wąski temat, jaki rodzice zadają psychologom i nauczycielom. Kierowanie się wyłącznie tym, jak rodzic powinien zareagować w tej konkretnej sytuacji, oznacza w ogóle nie branie pod uwagę procesu kształtowania się relacji rodzic-dziecko, wyrównywanie własnego wkładu rodzicielskiego, zarówno pozytywnego, jak i negatywnego, w budowanie relacji, które doprowadziło do trudności. Zatem odpowiedź na pytanie „Co może zastąpić pasożytnicze frazy?” w relacjach z dziećmi leży na innej płaszczyźnie niż reakcja sytuacyjna w życiu codziennym z perspektywy „dorosły do ​​dorosłego”. Lepszy jest najłatwiejszy i najszybszy sposób rozwiązywania trudności w komunikowaniu się z dzieckiem i reagowania na rodzica zacznij od zrozumienia, jaki przekaz kryje się w każdym zdaniu, wypowiadanym do dziecka. Wielu rodziców próbuje poznać tzw. „aktywnego słuchania” dziecka, zanim nauczymy się „aktywnie mówić” sami. Zarówno jedno, jak i drugie to zrozumienie podtekstu, czyli PRZEKAZU wyrażonego słowami i wyrażeniami. Rodzic słucha z wrażliwością, starając się zrozumieć, co dziecko chciało powiedzieć płaczem, histerią, bezczelnymi wybrykami i frazesami. Zamiast tego sugeruję rodzicowi, aby zaczął od siebie i nauczył się wyrażać SWOJ stan naładowany emocjonalnie – tak, aby nie skrzywdzić i nie wywołać traumy u dziecka. Przede wszystkim musisz wyznaczyć sobie cel – zdecydować, jaką osobę i osobowość chcesz wychować ? Nikt z rodziców nie powie – niepewny siebie przegrany, natomiast styl wychowania i podejście do dziecka często przypomina właśnie to. Czy istnieje chęć wychowania osoby szanującej się, z poczuciem własnej wartości, realistyczną samooceną, pewną siebie jego możliwości? W takim razie najpierw należy zacząć szanować tę osobę już teraz, w chwili jej narodzin. Brytyjski psychiatra Donald Winnicott wprowadził koncepcję „wystarczająco dobrej matki”, która wraz z zaspokajaniem potrzeb życiowych ( jedzenie, sen,higiena) dziecka jest w stanie stworzyć sprzyjającą psychologiczną atmosferę bezpieczeństwa i ją utrzymać. D. Winnicott za jedną z głównych zalet „wystarczająco dobrej matki” uważała zdolność „powstrzymywania” agresji dziecka, niezależnie od tego, w jaki sposób ona się wyraża. Zapewniając podstawowe wsparcie, matka pełni tę funkcję w sposób naturalny i prosty. Dosłownie wspiera przestrzeń otaczającą maluszka, dbając o to, aby świat nie „rzucił się” na niego zbyt wcześnie i zbyt mocno. Niepewne siebie, lękowe czy przygnębione matki nie są w stanie zapewnić takiego wsparcia, a dziecko może przez całe życie nosić w sobie wczesne poczucie „chwiejności” otaczającego go świata i relacji z bliskimi w przypadku zwrotów zastępczych rodzice nie powinni pozwalać na interakcję z dzieckiem do momentu, gdy będzie ono chciało wypowiedzieć jedno ze szkodliwych wyrażeń. Jako zwolenniczka działań zapobiegawczych jestem skłonna wierzyć, że bycie rodzicem oznacza posiadanie niezbędnej wiedzy i umiejętności. Ten. Powszechna praktyka pokazuje, że współczesne młode pary chcą się maksymalnie nauczyć, zanim zostaną rodzicami, to podstawy karmienia piersią i higieny dziecka, zupełnie zapominając, że nie będą wychowywać kota/psa, ale człowieka. Dzięki temu młoda para w najlepszym wypadku posiada umiejętności zaspokajania potrzeb życiowych dziecka, a o edukacji i komforcie psychologicznym pamięta już w okresie przygotowań do szkoły, kiedy ujawniają się narosłe braki i trudności adaptacyjne. Przed logopedami i psychologami od razu pojawia się wiele pytań, które z kolei odsyłają rodziców do momentu narodzin dziecka i dokładnego przestudiowania historii jego rozwoju, aby uniknąć różnego rodzaju trudności w relacjach dziecko-rodzic , socjalizacja i adaptacja dziecka do zmieniających się warunków współczesnego życia, rodzic musi znać specyfikę kształtowania się psychiki dziecka na każdym etapie rozwoju psychicznego, aby reagować na przejawy dziecka adekwatnie do jego poziomu rozwoju i Z pewnością możliwa jest umiejętność zrozumienia sytuacji w każdym konkretnym momencie. Korekta już ustalonych relacji i wzorców interakcji rodzic-dziecko. Będzie to wymagało dużo cierpliwości i konsekwencji przede wszystkim od rodzica. Jest oczywiste, że zrozumienie potrzeby korekty, a zwłaszcza zmiany zachowania rodzica, jest pierwszym krokiem w kierunku poprawy relacji rodzic-dziecko. Poniżej znajduje się analiza niektórych zwrotów w celu zidentyfikowania przekazu, jaki niosą ze sobą i możliwych zamienników „Ty nie jesteś już moją córką/synem!” Wiadomość: odrzucenie: „Udowodnij mi, że nadajesz się”. Dziecko słyszy: jestem złą córką, nie nadaję się do wizerunku dobrej córki, mama mnie nie kocha. Konsekwencje: dziecko okazuje uległość, stara się zadowolić, by zasłużyć na uznanie matki. Powtarzające się epizody odrzucenia emocjonalnego stawiają dziecko w sytuacji nierozwiązywalnego zadania, co prowadzi do poczucia niemożności poradzenia sobie z nim i zwątpienia. W przyszłości dziecko może przez całe życie udowadniać swoją uległość, zadowalając matkę lub wręcz przeciwnie, postępując wbrew jej opinii. Zastąpienie: „Masza, denerwuję się twoim działaniem (słowa, wyrażenia). Ale chciałbym wiedzieć, dlaczego tak się zachowałeś? Co skłoniło Cię do podjęcia takich działań? Jak się czułeś, gdy...(Pietia chciał ci zabrać zabawkę, nauczyciel cię zbeształ...).” Pokaż dziecku swój stan emocjonalny i dowiedz się, jakie emocje nim kierowały, co go zraniło, zanim zareagowało. Zachęcaj do ujawniania się, nie pozwól, aby uczucia pozostały w środku, porozmawiaj o tym, jak mogłeś zachować się inaczej: „Jaki głupi jesteś!” „Co się z tobą stanie!” „Wszystko wymyka Ci się z rąk!” Wiadomość: negatywna ocena, dewaluacja, „Sami nic nie zdziałacie!” Dziecko słyszy: Nie jestem w stanie nic zrobić, sam nic nie poradzę, sam sobie nie poradzę, potrzebuję pomocy. Konsekwencje: wyuczona bezradność; dziecko czuje się niekompetentne, niepewne swoich możliwości, potrzebuje pomocydorośli, co powoduje ich jeszcze większe oburzenie, a dalej w kółko Zastąpienie: w tym przypadku rodzic ucieka się do podobnych wyrażeń, gdy dziecko już okazuje się w czymś niekompetentne - w zręczności, zręczności, inteligencji, szybkości reakcji, itp. Należy pamiętać, kiedy zdarzyło się to po raz pierwszy i jak zareagował rodzic. Prawdopodobnie w ten sam sposób, co ugruntowało w dziecku poczucie „nie mogę” zamiast „jeszcze nie mogę, jutro będzie lepiej”. Rada dla rodziców: bądźcie bardziej tolerancyjni wobec dzieci, ponieważ uczenie się każdego działania przechodzi przez etap błędów, w którym należy wspierać inicjatywę dziecka bez oceniania. Etap „autonomii/zależności” – od 1-1,5 do 3-. 3,5 roku, kiedy dziecko jest już przyzwyczajone do korzystania z toalety i potrafi samodzielnie wykonywać proste czynności pod okiem osoby dorosłej. Wstyd z powodu „mokrych spodni” i niemożność prawidłowego wykonania pewnych czynności rozwija u dziecka zwątpienie we własne możliwości i zależność od dorosłych, którzy robią wszystko dobrze. Wręcz przeciwnie, stopniowa nauka metodą prób i błędów, wsparta pochwałą za podejmowanie inicjatywy, a nie za wyniki, rozwija niezależność i pewność siebie. „Dam sobie radę!” „Jesteś najgorszy w klasie!” "Dlaczego nie możesz? Słuchaj, Vasya to potrafi, Petya to potrafi, a ty?” Wiadomość: porównanie z innymi: „Jesteś gorszy!” Dziecko słyszy: jestem zła, nie zasługuję na pochwałę i miłość. Konsekwencje: porównywanie z innymi uderza w nie w pełni ukształtowaną samoocenę dziecka i kształtuje zaniżoną samoocenę. Porównanie z innymi jest możliwe jako stymulacja samorozwoju w późnym okresie dojrzewania, kiedy dziecko ma już za sobą etap porównywania się z rówieśnikami, rówieśnikami ze sobą, ma wzajemne sprzężenie zwrotne, a autorytet rodzica jest już zastępowany pod znakiem zapytania : 1. „W ostatnim kwartale miałeś dobre oceny – próbowałeś i wszystko ci się udało. W tym przypadku dotychczasowe rezultaty są nieco gorsze – sami możecie to zobaczyć. Być może, jeśli włożysz trochę więcej wysiłku, dowiesz się więcej i zwrócisz uwagę na odrabianie zadań domowych, wynik twojej pracy zmieni się w pozytywnym kierunku.”2. „W zeszłym kwartale też miałeś niskie oceny, a teraz wyniki się nie zmieniły. Zastanówmy się wspólnie, dlaczego? Czy coś zostało pominięte? Nie zrozumiałeś tematu? Co powstrzymuje Cię przed poprawą swoich wyników?” Dla konsolidacji, po uzyskaniu pozytywnej dynamiki w ocenach, możesz porównać w ten sposób: nie było zbyt dobrze, teraz jest lepiej, ponieważ ciężko pracowałeś, czyli porównywałem dziecko z samym sobą w przeszłości . To zawsze jest przyjazne dla środowiska, bo dynamika rozwoju jest zazwyczaj pozytywna: wczoraj nie można było pisać, dziś można, choć jest to brzydkie, jutro będzie lepiej. „Kiedy dorośniesz, zrozumiesz!”. odmowa wyjaśnień, niewiara w zdolność dziecka do zrozumienia istoty tego, co się dzieje, niedocenianie jego możliwości w ogóle. Dziecko słyszy: „Nie jestem w stanie tego zrozumieć, jestem głupia, nie jestem jak mama/tata, jestem gorszy”. Konsekwencje: brak wiary rodziców w możliwości dziecka podważa jego samoocenę. pewność siebie, co spowalnia rozwój. To także stawia dziecko w sytuacji oczekiwania na moment, kiedy dorośnie (gdzie jest ten moment?) i samo, niczym dorośli, wszystko rozumie bez wyjaśnień, co może wiązać się z odmową samodzielnego poszukiwania informacji aż do wyimaginowanego momentu dorastanie. Zastąpienie: reprodukując podobne wyrażenia, rodzic przyznaje się do własnej niemożności i niechęci do wyjaśnienia dziecku czegoś w zrozumiałym dla siebie języku. Wyjście z sytuacji jest proste – ćwicz wyjaśnianie, bez usprawiedliwiania się brakiem czasu. „Nie zmyślaj!”. „Nie zadawaj głupich pytań!” Przesłanie: nie fantazjuj – nie rozwijaj się. Dziecko słyszy: „Mama nie lubi, kiedy myślę. Nie powinnam myśleć.” Konsekwencje: takie sformułowania to zakaz fantazji i poznania, a właściwie zakaz twórczości oraz poszerzania doświadczeń i wiedzy, dzięki którym dziecko się rozwija, czyli zakaz rozwoju. Ponadto odmowa wysłuchania dziecka może spowodować, że dziecko nie będzie już ufało rodzicowi w zakresie historii ze swojego życia, w której może wydarzyć się coś wymagającego.