Od autora: Notatka zastanawiająca się nad granicą miasta i lasu. W poruszaniu się po niej pomagają dwie strategie życiowe. Pierwsza strategia, którą umownie nazwiemy „miastem”, dotyczy większości populacji współczesnej cywilizacji europejskiej. W tej strategii życie danej osoby jest rozplanowane od punktu do punktu w linii prostej. W swojej pierwotnej formie wygląda to mniej więcej tak: Przedszkole --> Szkoła --> Uniwersytet --> Praca --> Rodzina --> Dzieci --> Emerytura. Mogą też występować podziały wewnątrz, ale także zorientowane wzdłuż prostych stopni. W takiej strategii możliwe jest nakreślenie mapy ruchu zgodnie z losem, jakby z góry i zaplanowanie ruchu wzdłuż punktów społecznie ważnych i stabilnych. Coś w rodzaju tego, jak wyjaśniamy gościowi drogę: „Idź prosto do dużego żółtego budynku, skręć przed nim w lewo i idź jeszcze sto metrów”. Jednak dla wielu osób istnieje inna strategia życiowa – „las”. W lesie człowiek nie planuje bezpośrednich kroków, ale eksploruje, opanowuje przestrzeń, czasem przecinając własną ścieżkę życiową. Podczas leśnej podróży mapa nie ma żadnego znaczenia. Z góry nie można patrzeć - korony drzew zasłaniają ścieżki. Nie da się wytłumaczyć drogi losu jak w myśleniu „miejskim” na podstawie bezpośrednich poleceń typu: „Idź do następnego skrzyżowania i skręć na nim w lewo”. W paradygmacie leśnym człowiek idzie przez życie skupiając się na własnych, dosłownie przeszłych doświadczeniach, w przeciwieństwie do stylu miejskiego, który opiera się na doświadczeniach starszego pokolenia, które zadbało już o drogi i skrzyżowania „leśną” strategią życiową są uchodźcy z południowego wschodu do Niemiec. Szukają sposobu na przedostanie się przez wzburzone morze i policyjne przeszkody, nie planując dokładnej trasy i w każdej chwili gotowi są ją zmienić lub przebić. Dzieci, dorośli i osoby starsze idą na własne ryzyko i ryzyko. Takie zachowanie jest opisywane z humorem w stylu: Nie wiemy, dokąd zmierzamy i jak się tam dostać. Ale jednego jesteśmy pewni: jeśli tam dotrzemy, na pewno tam będziemy. I to już jest coś, nawet jeśli nic tam nie ma. Rzadko zdarza się, aby człowiek mógł samodzielnie wybrać strategię życiową. Zwykle rodzice, którzy dorastali w paradygmacie „miejskim”, nie wiedzą, jak poruszać się po „lasie”, a odwrotna opcja nie jest tak trudna dla psychiki. Rodzic, który przeszedł przez dżunglę i nauczył się poruszać dzięki słońcu i zapachowi, z łatwością nauczy się dróg prostokątnych. Co więcej, taki rodzic szybko stawia swoje dzieci na „prostej drodze”, ponieważ w uporządkowanej, wspieranej przez społeczeństwo przestrzeni zużywanej przez mózg jest znacznie mniej energii. Podkreślę, że nie mówimy o rozmieszczeniu geograficznym, ale o jakimś mapy mentalnej, o losie w stylu planowania. Albo przez stosunkowo długie okresy ustalone przez otaczające nas społeczeństwo lub w ciągłym napięciu i poszukiwaniu własnych ścieżek. A w prawdziwym mieście żyją ludzie zmarginalizowani, a w prawdziwej wsi większość z nich planuje żyć według konkretnych wydarzeń. Różnica w myśleniu polega na tym, czy człowiek opiera się na znakach losu ustalonych przez innych, czy też stawia na swojej ścieżce własne wycięcia i opiera się na swoich decyzjach. Czasami wojna zmienia strategię życiową dla kolejnych pokoleń. Podczas prawdziwej wojny miasto jest często bardziej niebezpieczne niż las. Wróg stara się wyrządzić największe szkody tam, gdzie koncentruje się najwięcej ludzi. A ci, którzy przeszli przez wojnę, mogą uczyć swoje dzieci budowania życia w oparciu o własne siły. Na przykład mój ojciec walczył i nauczył mnie podejmować własne decyzje dotyczące mojego życia. Widzę też, jak wielu ludzi w Serbii, którzy przeżyli wojnę, uczy swoje dzieci podejmowania ryzyka i zachęca do ryzyka w życiu (tutaj bardzo łatwo młodemu człowiekowi wyjechać do innego kraju praktycznie bez środków i rzeczy i w ciągu kilku lat nauczyć się nowego języka, zarobić pieniądze, wrócić i uciec w inne miejsce). Kolejną zaletą, jaką dają bitwy, jest zrozumienie, że możesz nagle stracić partnera. Wydaje się, że właśnie teraz obok ciebie była osoba i nagle bum - i już jej nie ma. Jego żona zniknęła, jego dzieci zaginęły, ale on sam żył. A jeśli się nie poddasz, ale zbierzesz się w sobie i będziesz nadal żyć samodzielnie, na własnych nogach, to wtedy