Fragment książki Pawłowa „Odruch wolności” (czytaj online), strona 362. Pytanie: Jak można sobie wyobrazić możliwość wywołania tych wszystkich złożonych reakcji, jakie wykonuje osoba zahipnotyzowana , jeśli weźmiemy pod uwagę, że w tym czasie cały układ nerwowy jest zahamowany, z wyjątkiem jednego punktu u hipnotyzera? Odpowiedź: Powiedziałem, że hipnoza jest tym samym snem, tylko stopniowo rozprzestrzeniającym się od głównego punktu. Przedstawię Państwu następujący fakt, który zaobserwowano w naszym laboratorium. Masz psa, którego trzy receptory zostały już dawno zniszczone i który ciągle śpi. Można go jednak wymieszać za pomocą pozostałych receptorów skóry, zabrać do laboratorium, włożyć do maszyny i przeprowadzać z nim eksperymenty. I wtedy następuje następujący, niezwykle interesujący fakt, który jest podobny do stanu hipnotycznego. Dokładnie - u takiego psa można wykształcić tylko jeden odruch; Nie możesz zrobić dwóch, trzech, czterech na raz, jak normalnie. Wyjaśnia to fakt, że ton kory, czyli proces pobudzenia, jaki ma cała kora, jest tak słaby, że gdy skoncentruje się na jednym bodźcu, nic nie pozostaje w innym miejscu, a zatem wszystkie inne bodźce nie dają żadnego efektu. Rozumiem także hipnozę i relację. Hamowanie nie wpływa całkowicie na duże półkule; mogą również tworzyć się w nich wzbudzone punkty. Z tak podekscytowanego punktu działasz na siebie i sugerujesz. A zahipnotyzowany wtedy śmiertelnie wykonuje twój rozkaz, bo kiedy wydajesz rozkaz, wszystko jest dla ciebie niezwykle ograniczone. W rezultacie cały wpływ pozostałych części półkul na to, co dajesz w swoich słowach, w swoich irytacjach, jest całkowicie oddzielony od wszystkich pozostałych. A kiedy po tej sugestii dana osoba wpada w radosny stan, nie może nic zrobić z tą izolowaną irytacją, ponieważ jest ona odłączona od wszystkich innych. Dlatego w przypadku hipnozy nie mówimy o śnie całkowitym, ale o śnie częściowym. To właśnie odróżnia sen hipnotyczny od snu naturalnego. Naturalny sen to ogólne zahamowanie półkul mózgowych jednak z wyjątkiem tego o którym mówiłem, z punktami wartowniczymi na służbie, a hipnoza to częściowe zahamowanie, które zajmuje tylko określone miejsce i wiele z nich pozostaje w stanie czujności. Pytanie: Jak możemy wyjaśnić prawidłową naprzemienność snu i czuwania w czasie? Odpowiedź: Jest oczywiste, że nasza codzienna praca stanowi sumę irytacji, które powodują pewien stopień wyczerpania, a następnie ta suma wyczerpania, osiągając swój kres, automatycznie powoduje, za pomocą wewnętrznych środków humoralnych, stan hamujący, któremu towarzyszy sen. Odruch warunkowy według Pawłowa.