Na prośbę tych, którzy bardzo chcieli, ale nie mogli przybyć na naszą konferencję dotyczącą problemów dorastania, postaram się pokrótce przedstawić, o czym mówiłem każdy wiek ma swoje własne cechy, które mogą znacznie pogorszyć subiektywne doświadczenia danej osoby. W dzieciństwie jest to całkowita zależność, bezradność i poczucie własnej nieistotności, w wieku dorosłym nie zawsze możliwa jest odpowiedzialność, potrzeba samodzielnego radzenia sobie z okolicznościami życiowymi. A szczególne miejsce zajmuje tu oczywiście okres dojrzewania, w którym oba te okresy zachodzą jednocześnie. Czy łatwo jest być kimś, kto ma już duże ciało, ale nie ma doświadczenia życiowego? Komu stawia się wysokie wymagania, ale nie zapewnia się wystarczających praw i wolności? Kto ma wiele pragnień, ale mało możliwości? Od kogo oczekuje się niezależności, ale wymaga się posłuszeństwa? Kto naprawdę pragnie wolności, ale rozpaczliwie potrzebuje wsparcia? Będzie to cykl postów o poszczególnych aspektach tak trudnego okresu życia. Zacznijmy od tego, co dzieje się z rosnącym organizmem. Zmiany fizjologiczne są podstawą zmiany reakcji behawioralnych, których znajomość pomoże Ci lepiej zrozumieć, co się dzieje i jak budować relację z dzieckiem w okresie dojrzewania. Wyobraź sobie – Twoje ciało zdaje się Cię zdradzać. Najpierw boli jedno, potem drugie – czasem boli serce, czasem głowa, czasem brzuch, czasem skręcone stawy. Albo ogarnia Cię chaotyczna chęć zrobienia czegoś, albo nie możesz zmusić się do wstania z łóżka. Uwaga nie jest skupiona. Nastrój zmienia się dramatycznie od niepohamowanej radości do łez. A najbardziej nieprzyjemne jest to, że wszyscy wokół ciebie nie biorą pod uwagę twojego dobrego samopoczucia i mówią, że wszystko z tobą w porządku. Nie jest to zbyt dobry obraz. Każdy rozsądny człowiek poszedłby na zwolnienie lekarskie, ale dorastanie nie jest chorobą, a subiektywne odczucia w naszej kulturze nie budzą współczucia dorosłych, którzy też są przyzwyczajeni do znoszenia, nie marudzenia i nieuwagi Przede wszystkim chcę przypomnieć, na co najczęściej narzekają nastolatki: Zmęczenie i znużenie Stany fazowe Bóle: bóle mięśni, bóle stawów, zaburzenia rytmu serca i kardiologia, bóle głowy, zaburzenia snu, zawroty głowy i omdlenia, bóle menstruacyjne, zaburzenia w zachowaniu żywieniowym i funkcjonowaniu przewodu pokarmowego. lub „wymyślanie własnych dolegliwości”. Rzecz w tym, że u nastolatka aktywnie działa układ podwzgórzowo-przysadkowy i wytwarzany jest hormon somatotropina, który powoduje szybki wzrost organizmu. Wzrost zaczyna się od tkanki kostnej. Jako pierwsze wydłużają się ręce i nogi, zmieniają się proporcje ciała, przez co osoby w tym wieku wyglądają nieco niezgrabnie, ruchy stają się kanciaste, koordynacja może być zaburzona – pojawiają się zaburzenia motoryczne, podążając za szkieletem, rośnie także układ krwionośny – krew zwiększa się objętość, wzrasta ciśnienie, a liczba uderzeń serca maleje. Serce często rośnie szybciej niż jego zastawki, co prowadzi do bólu i objawów niewydolności serca. Naczynia ulegają rozciągnięciu, przez co ich światło pozostaje małe – pojawia się zwężenie. Wszystko to objawia się wzmożonym zmęczeniem, zaburzeniami adaptacji do wysiłku fizycznego – dusznością, bólami w klatce piersiowej, zawrotami głowy i omdleniami, trudnościami z koncentracją, bólami głowy i mięśni. Stany fazowe rozwijają się np. przy zmęczeniu, nawet słabe bodźce odbierane są jako bardzo mocny. Dlatego nastolatek w odpowiedzi na skierowane do niego błahe słowa może zareagować prawdziwą burzą emocji. Lub wręcz przeciwnie, paradoksalna reakcja obojętności na ważne wydarzenia. Warto zwrócić uwagę na niedobór żelaza w organizmie. Szczególnie często ukryte stany anemiczne pojawiają się u dziewcząt podczas krwawienia miesiączkowego. Najłatwiej jest zbadać zawartość żelaza i ferrytyny (białka przechowującego żelazo) i dostosować dietę. Włączenie kaskady hormonów płciowych prowadzi do uszkodzenia szyszynki, gruczołu wytwarzającego melatoninę, hormon snu. Cykle się gubią.