Od autora: książka Regulacja emocji. Petersburg: Przemówienie, 2010. Miłość i jej nauczanie Miłość jest głównym warunkiem zdrowego rozwoju człowieka, a niezaspokojenie potrzeby miłości prowadzi do niedostosowania, patologii i wrogości. Istnieją dwa rodzaje miłości dorosłych: • Miłość deficytowa opiera się na pragnieniu zdobycia tego, czego brakuje – poczucia własnej wartości, seksu, ochrony, pocieszenia. To samolubstwo, branie zamiast dawania miłości; • bycie miłością oznacza, że ​​człowiek uznaje ludzką wartość drugiego człowieka, nie pragnąc go zmieniać ani wykorzystywać. Miłość ta zachęca osobę do posiadania pozytywnego obrazu siebie. Dojrzała miłość, która nie jest synonimem seksu, to relacja pełna miłości oparta na wzajemnym podziwie, szacunku i zaufaniu (Maslow, 2003). Zdrowie psychiczne jest konsekwencją miłości, a nie jej braku. Zdolność do kochania charakteryzuje się brakiem reakcji obronnych, odgrywaniem ról, próbami podporządkowania sobie partnera; możliwość bycia sobą, zachowywania się naturalnie i uczciwie oraz swobodnego pokazywania partnerowi swojej niepełnosprawności fizycznej i umysłowej. W związku zbudowanym na miłości nie ma potrzeby powstrzymywania i tłumienia swoich uczuć ani robienia wrażenia. Miłość cechuje szacunek dla wyjątkowości partnera, uznanie jego niezależności i autonomii, zainteresowanie jego osobistym rozwojem oraz umiejętność cieszenia się z jego sukcesów. Intymność optymalnie łączy się z autonomią partnerów, z akceptacją i rozwojem wzajemnej indywidualności (Sjostrom, 1994). Miłość to traktowanie drugiej osoby jako celu, a nie środka, tj. wyklucza manipulację partnerem, ignorowanie jego potrzeb i zainteresowań, cech indywidualnych i rozwoju. Nie pozwala na chęć wykorzystania jej jako rzeczy do osiągnięcia swoich celów (satysfakcja seksualna, prestiż itp.), a zakłada szczerość i otwartość wobec niej (Horney, 1993). Miłość jest środkiem jednoczenia się z innymi ludźmi i unikania samotności, pozwalającym zachować swoją indywidualność i integralność. Jego zdaniem główną trudnością nie jest umiejętność bycia kochanym, jak wielu ludzi myśli, ale umiejętność kochania siebie. Człowiek jest kochany tylko wtedy, gdy kocha siebie, jeśli jego zdolność do kochania budzi miłość w drugiej osobie. Miłość nie jest: zależnością i uległością; dominacja, posiadanie i chęć kontroli; popęd seksualny i niemożność tolerowania samotności. Miłość nie ma nic wspólnego z atrakcyjnym wyglądem i strojem, inteligencją, pieniędzmi, statusem społecznym i prestiżem. Niezbędne składniki prawdziwej miłości: 1. Kreacja, twórczość. Jest to zdolność do prowadzenia działalności produkcyjnej, w przeciwieństwie do eksploatacji i kontroli nad posiadanym przedmiotem, prowadzącej do jego zniszczenia.2. Bliskość, intymność - możliwość oddania części siebie drugiej osobie dowolnej płci, bez obawy o utratę własnej tożsamości; otwartość, szczerość, zaufanie, otwartość i szczerość w wyrażaniu uczuć, empatia i zrozumienie; wzajemne wsparcie i współpraca. To także dawanie siebie, swoich uczuć i wiedzy (dawanie, a nie tylko branie). To nie jest poświęcenie, nie wymiana, nie pozbawienie i nie zubożenie, ale wyraz żywotności i pełni życia: „Mam dużo rzeczy, a ponieważ daję, nie staję się biedny”. Wzbogacając innych (dając radość i przyjemność), wzbogacam siebie, otrzymuję radość, pewność siebie, zaufanie.3. Opieka to aktywne zainteresowanie życiem i rozwojem osoby, którą kochasz, praca dla tej osoby, chęć przyczynienia się do jej rozwoju osobistego.4. Odpowiedzialność to umiejętność bycia odpowiedzialnym za osobę, którą kochasz; oddanie.5. Szacunek to umiejętność zobaczenia człowieka takim, jaki jest, zaakceptowania jego indywidualności, praw i wolności, pragnienia, aby żył i rozwijał się na swój własny sposób. Jest to wyraz wolności i braku przymusu (wykorzystywanie drugiego człowieka jako przedmiotu, środka do osiągnięcia swoich celów), odmowy własnościinna osoba.6. Wiedza to wnikanie w istotę drugiego człowieka, nie niszcząc go, poprzez jedność, doświadczenie i zrozumienie. Aby rozwinąć umiejętność kochania, potrzebne są: • koncentracja: umiejętność słuchania, słyszenia i rozumienia, wrażliwość na swoje emocje i emocje innych. inna osoba; umiejętność odczuwania przyjemności i radości z życia (z każdego zdarzenia i wrażenia w teraźniejszości); • przezwyciężanie narcyzmu. Narcyzm – wykorzystywanie innych ludzi jako przedmiotów, lekceważenie ich uczuć i wyjątkowości; niechęć do zwracania uwagi i troski o innych ludzi, do poświęcania im wysiłku; chęć tylko brania, nie dając nic w zamian • chęć podejmowania ryzyka; umiejętność zaakceptowania bólu, cierpienia, rozczarowania; umiejętność akceptowania trudności i porażek jako wyzwań, z których wychodzimy silniejsi; przezwyciężanie strachu przed intymnością i uczuciem; pewność siebie; • miłość i zainteresowanie innymi ludźmi, miłość własna; umiejętność nawiązywania znaczących, pozaseksualnych relacji z innymi ludźmi (przyjaźń, czułość, współczucie, partnerstwo); • otwarte wyrażanie wrogości, strachu i konstruktywne rozwiązywanie konfliktów (Fromm, 1991). Miłość jest świadomie nastawiona na samorozwój i rozwój drugiej osoby (rozwój duchowy, doskonalenie) i przyczynia się do tego. Wyznacznikami rozwiniętej osobowości są niezależność, umiejętność dokonywania wolnych, świadomych wyborów, odpowiedzialność (gotowość ponoszenia konsekwencji swoich wyborów) oraz samorealizacja. Rozwój rozumiany jest jako dorastanie, oddzielenie się od rodziców i władzy rodzicielskiej; gotowość do podejmowania ryzyka (w tym ryzyka odmienności od innych osób), zmiany swojego życia, uniezależnienia się od aprobaty i dezaprobaty innych osób oraz działania zgodnie ze swoimi możliwościami, zainteresowaniami i celami; ciągłe uczenie się (w tym od innych ludzi i od swoich dzieci). Można kochać tylko ludzi. Nie czujemy miłości do zwierząt, bo... nie znamy ich wewnętrznego świata, cenimy je jedynie za posłuszeństwo i zależność i nie rozwijamy ich (Peck, 1999). Kryteria miłości: 1. Możliwość wolnego wyboru, uznanie wolności dla partnera. Umiejętność radzenia sobie bez siebie. Możliwość doświadczenia pełni życia bez opieki partnera (brak zależności). Umiejętność tolerowania samotności. Akceptacja możliwości straty.2. Autonomia, akceptacja różnic. Akceptacja przez partnera własnych pragnień, przekonań, myśli, uczuć bez rzutowania na niego własnych. Szacunek dla indywidualności, niezależności, niepowtarzalności partnera, akceptacja w nim odrębnej osobowości.3. Konfrontacja. Miłość nie jest umową stałą. Przejawia się także w konfrontacji, tj. zakaz tego, co przeszkadza w rozwoju partnera, a w zaspokajaniu własnych potrzeb, odmowa poświęceń. Konfrontacja powinna być motywowana jedynie prawdziwymi interesami partnera (czyli sprzyjaniem jego rozwojowi), a nie motywami władzy, samoafirmacji, aprobaty, prowadzącymi do zniszczenia partnera. Konstruktywna krytyka jest konieczna, aby dana osoba stała się lepszą osobą.3. Obecność zobowiązań wobec partnera, poczucie obowiązku. Przyczynienie się do duchowego rozwoju partnera jest możliwe tylko w przypadku trwałej, rzetelnej, oddanej relacji, zawarcia sojuszu, aby partner mógł czuć się pewnie. Zaangażowanie nie oznacza przyjemności. Zaangażowanie to regularna, codzienna, celowa uwaga skierowana na siebie nawzajem, niezależnie od tego, co czują partnerzy, na przykład obowiązek słuchania partnera. Miłość objawia się w zobowiązaniu do bycia kochającym niezależnie od pojawiających się emocji, tj. w działaniach, wysiłkach, a nie uczuciach. Zdolność do kochania jest ograniczona, ponieważ nie da się kochać wszystkich, a jedynie niewielką liczbę osób. Dlatego musisz wybrać osobę, którą pokochasz. Czyniąc to, powinniśmy kierować się Jego zdolnością odpowiadania na miłość duchowym wzrostem, a także jego znaczeniem dla nas.4. Uwaga wobec partnera i siebie, na którą składa się umiejętność słuchania, pełna koncentracja na partnerze z chwilową odmowąwłasnych pomysłów, uprzedzeń, pragnień, uczucia do partnera, wchodzenia w jego skórę, w pełni go akceptując. Odbywa się to metodą wymuszonego słuchania w specjalnie stworzonych warunkach, kiedy nie ma nic rozpraszającego, sprzyjającego dyscyplinie i uporządkowaniu zachowań. Dzięki poznaniu innych ludzi następuje osobiste wzbogacenie. Inną formą uwagi jest wspólne spędzanie czasu na wspólnych zajęciach. To jest praca, wysiłek mimo lenistwa.5. Odwaga, tj. działanie pomimo strachu, umiejętność radzenia sobie ze strachem. Umiejętność podjęcia ryzyka straty, cierpienia, bólu, zmiany.6. Uczciwość wobec partnera, wolność od kłamstwa, a co za tym idzie, od strachu (Peck, 1999). Doświadczenie miłości jest jedną z dróg odnalezienia sensu życia i jedyną możliwością poznania w całej głębi osobowości drugiego człowieka. . Idea ta nawiązuje do słów: „Możesz poznać tylko rzeczy, które oswoisz”. Miłość pozwala dostrzec w ukochanej osobie nie tylko rzeczywiste, ale i potencjalne cechy, czyli tzw. takie, które jeszcze nie powstały, ale można je zrealizować, a także stwarza warunki, które pomagają bliskiej osobie przełożyć te możliwości na rzeczywistość. Pomagając bliskiej osobie uświadomić sobie, kim może się stać, kochanek umożliwia jej realizację (Frankl, 1997; Saint-Exupéry, 2007). Miłość do drugiej osoby, a przynajmniej chęć jej kochania, pozwala nam poznać i zrozumieć go. Umiejętność zrozumienia istoty drugiego człowieka i dokonania w nim zmian opiera się na empatii wobec niego, przeżywaniu niepokoju lub radości w obliczu spotkania z istnieniem tej osoby. Oderwanie i ochrona przed lękiem zaburza proces poznawania partnera i utrudnia widywanie się z nim (maj 2001). Miłość należy odróżnić od zakochania: • Zakochanie jest krótkotrwałe (maksymalnie - 2 lata) i łatwo przeradza się w inne relacje, ale miłość jest uczuciem długotrwałym i stabilnym. • Zakochanie jest egocentryczne, a miłość objawia się troską, odpowiedzialnością, oddaniem i bezinteresownym poświęceniem. • Zakochanie jest nakierowane na poszczególne elementy osobowości partnera, a nie na osobowość jako całość. Można zakochać się w oczach, sylwetce, statusie społecznym danej osoby, pozostając wobec niej ogólnie obojętnym lub podświadomie żywiąc wrogość. Kiedy się zakochujesz, w partnerze widoczne są tylko jego mocne strony, a jego wady są ignorowane. Miłość koncentruje się na osobowości człowieka, ze wszystkimi jej zaletami i wadami. • Zakochanie się to tymczasowe połączenie dwóch osobowości, a miłość to oddzielenie i akceptacja wzajemnych indywidualności bez ich łączenia, tj. autonomia. • Zakochanie charakteryzuje się gwałtownym przepływem i ekstazą, związaną z doświadczeniem iluzji wszechmocy i wieczności. Jest mimowolna i nie wymaga wysiłku, w odróżnieniu od miłości, która jest wynikiem aktu wolicjonalnego, świadomego wyboru wymagającego wysiłku (Peck, 1999). Jeszcze częściej miłość utożsamiana jest z zależnością (fuzją, zjednoczeniem symbiotycznym). w rzeczywistości są sobie przeciwne, a drugi jest antypodem miłości. Uzależnienie, często mylone z miłością, charakteryzuje się następującymi cechami: • pragnieniem otrzymania opieki (brać, a nie dawać), brakiem własnego wysiłku i pracy. Jeśli podejmuje się wysiłki (partnerowi coś się daje), to tylko po to, by go zatrzymać. To chęć przykucia partnera do siebie za pomocą własnej bezradności, manipulacji, hipokryzji; brak odpowiedzialności, oczekiwanie od drugiej osoby (małżonka, dziecka), że sprawi mu radość i pomoże w samorealizacji. Osoby żyjące w związku symbiotycznym nie dążą do realizacji swoich indywidualnych możliwości, lecz mają nadzieję uzyskać z rąk partnera wszystko, czego chcą, przerzucić na niego odpowiedzialność za swoje czyny. • poczucie wewnętrznej pustki i potrzeby jej wypełnienia, spowodowane brakiem miłości ze strony rodziców w dzieciństwie. Osoby zależne charakteryzują się dominacją potrzeby opieki ze strony partnera, który będzie zarządzał życiem podmiotu, prowadził, chronił, przewodził, dokonywał za niego wyborów ipodejmować decyzje (uzależnienie bierne, masochizm). Próbują dostosować się do partnera, zgadzając się, godząc, porzucając własną indywidualność, szukając łask, popadając w niewolę. Drugą stroną uzależnienia jest wykorzystywanie partnera, całkowita i nieograniczona władza nad nim, jego wykorzystanie, chęć posiadania go, uczynienie go bezradnym (aktywne uzależnienie, sadyzm). Osoby takie starają się przystosować swojego partnera do siebie, przekonując go, zmuszając lub zastraszając. • tracąc swoją integralność, swoje „ja”. Osoby zależne stają się integralną częścią drugiego człowieka lub czynią go częścią siebie. Nie znoszą samotności, bo... nie odczuwają własnej osobowości poza połączeniem z innymi ludźmi. Odrzucając nawet myśl o ewentualnej stracie partnera, nie są w stanie przygotować się na nią, a co za tym idzie, na niezależne, niezależne życie. Osoby biorące udział w fuzji nie traktują siebie nawzajem jako odrębnych jednostek i nie akceptują różnic w poglądach i gustach. Nie są w stanie omawiać dzielących ich różnic, dopóki nie zostanie osiągnięte prawdziwe porozumienie lub zgoda na brak porozumienia, i unikają zmian w związku. Jedność symbiotyczna polega na wyrzeczeniu się własnych możliwości, praw i pragnień, zarządzaniu własnym życiem i odpowiedzialności za swój los, wolności i poszukiwaniu sensu życia, twórczej aktywności i samodzielnego rozwiązywania problemów życiowych, wyrzeczeniu się siebie i poddanie się siłom zewnętrznym Zależność często nie jest postrzegana jako problem, ponieważ partnerzy są od siebie wzajemnie zależni. Ale za stabilność i bezpieczeństwo swoich relacji płacą brakiem wolności, opóźnieniem lub zaprzestaniem indywidualnego rozwoju każdego z nich (infantylizm), nieuczciwością. Jeśli ludzie się kochają, to nie tylko szanują swoje zdanie i zdanie swojego partnera, gustu własnego i innych, odpowiedzialności każdego, ale mają też pozytywne nastawienie do nieporozumień jako sposobu na zmianę i rozwój relacji. Otwarcie wyrażają złość, poczucie winy, urazę, radość, szczerze opowiadając partnerowi o swoich przeżyciach emocjonalnych. Dojrzała miłość, w przeciwieństwie do zależności, to jedność pod warunkiem zachowania własnej integralności i indywidualności, zdolności do pozostania sobą i przeżywania własnego życia, a także zdolności do dania partnerowi prawa do wolności i niezależności. Miłość przejawia się w równości oraz pomaganiu partnerowi w rozwoju i wyrażaniu siebie (Peck, 1999; Perls, 2001; Fromm, 1990, 1995). Algorytm nauczania miłości1. Naucz się troszczyć i dawać bezinteresownie. Oferuj i zapewniaj swoją pomoc bliskim. Zaoferuj i zapewnij swoją pomoc dowolnej kategorii osób potrzebujących wsparcia (osobom niepełnosprawnym, dzieciom z domów dziecka, więźniom, pacjentom szpitali itp.). Dawaj innym przydatne informacje, prezenty, akceptację, komplementy i pochwały. Naucz się dawać w związkach seksualnych. Dla tych, którzy mają stałe lub niestabilne relacje seksualne: nie naruszając swoich zainteresowań, za każdym razem dokładaj wszelkich starań, aby sprawić partnerowi maksimum przyjemności. Jeśli Twój związek seksualny jest niestabilny (ciągle zmieniasz partnerów), na trzy miesiące wybierz partnera, z którym się nie rozstaniesz i przez ten czas będziesz utrzymywać związek.2. Naucz się odpowiedzialności. Zaangażuj się w rozwiązanie problemu, który jest ważny dla Ciebie i osób wokół Ciebie. W tym celu należy wyznaczyć osiągalny cel, wybrać sposoby jego realizacji w formie konkretnych (mierzalnych i obserwowalnych działań), ustalić termin osiągnięcia celu, wybrać sposoby monitorowania i oceny wyników. Zrealizuj zaplanowane działania w uzgodnionym terminie z oczekiwanymi i wymiernymi rezultatami.3. Naucz się intymności. Mów otwarcie o swoich emocjach i uczuciach (pozytywnych i negatywnych), a także o emocjach i uczuciach innych osób (pozytywnych i negatywnych), używając komunikatu „ja” (emocja, której doświadczasz, konkretne działanie, które wywołało tę emocję, prośba lub żądanie, oferta pomocy). Jeśli masz trudności ze zrozumieniem swoich emocji, wszyscy.