Badania socjologiczne pokazują, że tylko 19 procent Rosjan postrzega rodzinę wyłącznie jako gniazdo miłości. Dla większości rodzina jest porównywalna z zawarciem związku partnerskiego, dzięki któremu można przetrwać w trudnych warunkach współczesnego świata. Czy pojęcie „małżeństwa z miłości” jest nieistotne w dzisiejszym społeczeństwie, podczas gdy mężczyzna i kobieta wspólnie zajmują się paleniskiem i wspólnie wnoszą łupy do domu? NIKT NIKOMU NIC Socjolodzy zauważają, że w Rosji nadal bardziej powszechna jest tradycyjna rodzina: mężczyzna zarabia pieniądze, a kobieta prowadzi gospodarstwo domowe. Istnieje jednak tendencja do tworzenia nowych form relacji rodzinnych. Nie da się już podać ogólnego, przeciętnego opisu przeciętnej rosyjskiej rodziny. Rodziny są różne. Ogólnie rzecz biorąc, więzi rodzinne słabną. Coraz częściej słyszy się pogląd, że nikt nikomu nic nie jest winien. Kohabitacja kilku pokoleń, powszechnie praktykowana w przeszłości, staje się rzadkością. Rodzina wielopokoleniowa, w której dziadkowie mieszkają z dziećmi i wnukami, ustępuje miejsca tzw. rodzinie nuklearnej, w której jest tylko mąż, żona i dzieci. Pojawiają się nowe typy rodzin, na przykład małżeństwa gościnne, gdy mąż i żona mieszkają osobno. CZY TO KRYZYS CZY POZOR? Zdaniem ekspertów nie trzeba mówić o kryzysie instytucji rodziny, skoro dla Rosjan rodzina wciąż nie traci na znaczeniu. Dla większości obywateli jest to ważniejsze niż praca. Ale w wyniku modernizacji społeczeństwa kształtuje się nowy typ osobowości. Jeśli wcześniej dana osoba była pozycjonowana w zespole produkcyjnym (praca to drugi dom) lub zespole rodzinnym, teraz jest jednostką samowystarczalną. Jest odpowiedzialny za siebie i swoje czyny, podejmuje decyzje nie patrząc na innych i bliskich, nie przenosi odpowiedzialności za swoje czyny na rodziców. Dlatego zmieniają się wyobrażenia o tym, kto powinien grać pierwsze skrzypce w rodzinie, kto podejmować decyzje, a kto powinien zarabiać pieniądze. Zmienia się także podejście do dzieci. Ich obecność postrzegana jest jako szansa na realizację roli rodziców, a nie jako źródło zapewnienia dostatniej starości. RĘCE MYJE RĘCE Oczywiście, w środowisku miejskim zakorzeniają się przede wszystkim normy współczesnej kultury. Co więcej, im większe miasto, tym zjawisko to jest wyraźniejsze. Duże znaczenie ma także klasa społeczna, do której należy dana osoba. Przedstawicieli klasy średniej cechuje bardziej postawa osiągnięć. Ludzie dążą do rozwoju kariery, a sukces jest dla nich bardzo ważny. Stopniowo ta logika przekłada się na relacje rodzinne. Tradycyjne normy ulegają erozji. Rodzina nie umiera, ale role małżonków i cele mogą się zmienić. „Relacje partnerskie nie są takie złe, jeśli mądrze podchodzisz do tej kwestii” – mówi psycholog Andrei Belousov. „Jeśli weźmiemy pod uwagę, że takie relacje uwzględniają wolność każdego członka rodziny, jego cechy charakterystyczne, wartości, priorytety, wówczas może to być dobry punkt wyjścia do dalszego rozwoju rodziny. Tutaj każdy pomaga sobie nawzajem w rozwoju, przynosi korzyści i razem stają się lepsi. Na przykład ze związku na rzecz rodzenia i wychowywania dzieci małżeństwo zamienia się w partnerstwo, które pozwala małżonkom rozwijać się i doskonalić, omawiać palące kwestie, znajdować w sobie wsparcie i komfort w komunikacji. Są też rodziny, w których mężczyźni zostają w domu i wychowują dzieci, a kobiety dźwigają ciężar kwestii finansowych. Ale jeśli jest to korzystne dla wszystkich, to dlaczego jest to złe, jeśli weźmiemy pod uwagę, że między mężczyzną a kobietą nadal istnieją uczucia? BEZ PIECZĘCI Warto też wspomnieć, że coraz mniej par zawiera obecnie oficjalne małżeństwa, preferując związki cywilne. − W obwodzie uljanowskim ludzie żyją obecnie w małżeństwach cywilnych przez 10 lat i dłużej, mówi doradca gubernatora ds. rejestracji stanu cywilnego i demografia obwodu uljanowskiego Ludmiła Tichonow. - Powodów jest oczywiście wiele. Na przykład niektóre kobiety wolą być uważane za samotne matki, aby otrzymywać świadczenia.