Od autora: Artykuł ukazał się na stronie internetowej www.psycall.org Matka nie tylko daje dziecku życie, ale także je do życia uwodzi. Kusi dziecko swoją miłością i budzi w nim wzajemne uczucia. Matka jest pierwszą miłością dziecka (zarówno dla dziewcząt, jak i chłopców). Czy przyjemność, jaką odczuwają matka i dziecko podczas wzajemnego pieszczot, nie przypomina relacji dwojga kochanków? Oczywiście ta pierwsza miłość będzie zawiedziona - kochankowie się rozstaną. Wróci do męża (ojca dziecka), a dziecko, opłakując i przeklinając podstępnego oszusta i kusicielkę, pójdzie szukać partnera poza rodziną.. Ważne jest tutaj to: wraz z blizną po przewlekła rana pierwszej miłości, odciskamy w duszy tę przyjemność, jaką przyniosły nam ręce matki, zapach i ciepło jej ciała, jej spojrzenie i głos. Ta pamięć o matczynej miłości wpisana w nasze dusze i ciała najwyraźniej jest naszą esencją – byciem sobą. Jednak nie zawsze tak się dzieje i nie u wszystkich dzieci. Powyżej opisałam pokrótce historię miłości neurotycznego dziecka. Ale nie wszystkie dzieci mają „wystarczająco dobrą matkę”, o której pisał D. Winnicott. O matkach przyszłych strażników granicznych i psychotyków pisałam już szczegółowo w artykule „Dziecko niekochane”. I tu chcę bardziej skupić się na tym, co dzieje się w relacji psychoterapeuty z pacjentką, która już w dzieciństwie doświadczyła znacznego braku matczynej miłości. W psychozie i stanach granicznych psychoanalitycy mają do czynienia z niekończącym się, stagnacyjnym przeniesieniem: jest to niekończące się powtarzanie oporu wobec pomocy, którą pacjent oferuje i prosi, a jednocześnie odrzuca. Mówimy o kompulsywnym powtarzaniu z ogromnym ładunkiem autodestrukcji. W psychoanalizie zjawisko to nazwano negatywną reakcją psychoterapeutyczną (NPR). Freud nie wiedział, co z tym zrobić i cofnął się przed nim, powołując się na przyczyny genetyczne lub biologiczne, czyli niepoddające się analizie. . Analitycy nie znaleźli jeszcze satysfakcjonującej odpowiedzi na to pytanie. Jest wiele podejść i wiele sporów. Poniżej zarysuję podejście mistrza francuskiej psychoanalizy Andre Greena. Neurotyk jest oddany matczynej miłości i dla niego celem psychoterapii jest rozstanie z dziecięcą „pierwszą miłością” (smucić się, przestać kochać i oddać matkę). ojciec) i pozwolić sobie na przyjemności z innymi przedmiotami. Inaczej jest w przypadku funkcjonariusza straży granicznej i psychotyka. Green sugeruje, że w tym przypadku główny obiekt (matka) nie sprawiał dziecku przyjemności (nie pokładała w nim swojej miłości), gdyż po prostu nie było jej w ważnych momentach życia dziecka. Niekoniecznie była nieobecna fizycznie: mogła na przykład opiekować się dzieckiem mechanicznie, „bez duszy” lub „jej serce nie kłamało dla dziecka”. Przyczyną takiego stosunku matki do dziecka są zazwyczaj jej własna depresja spowodowana śmiercią lub nieszczęściem bliskiej osoby, aborcja, nieprzeżyta śmierć poprzedniego dziecka, niezadowalające relacje z mężem lub jego nieobecność, ale głównym i Podstawowym powodem jest niedokończona rozłąka z własną matką. A co wówczas pozostaje dziecku zamiast kochającej matki? Pustka! Okazuje się, że dziecko jest związane z nieobecną, pustą mamą lub z PUSTKĄ. I co się z nim dalej dzieje? Jak taki podmiot buduje relacje z innymi? - Pacjent zemści się, zainicjuje procesy i zażąda uznania krzywdy, jaką wyrządziła mu matka - za to, że nie kochała, nie pieściła, a wręcz przeciwnie. zmusił go do uwzględnienia własnych pragnień. Oczywiste jest, że zrobi to ze wszystkimi przedmiotami napotkanymi na swojej drodze życiowej. - Będzie żył służąc pragnieniom innych, ponieważ zamiast własnych pragnień ma pustkę, którą znów wypełnia wściekłość i zemsta - Jego dziwne życie miłosne ze zmianą będzie charakterystycznym partnerem. Ważne jest, aby zrozumieć, że wszystkie powyższe procesy są nieświadome. Freud próbował wyjaśnić rewolucję naukową i technologicznąmasochizm (poszukiwanie bólu i cierpienia, za którym kryje się przyjemność). Masochista jednak potrzebuje obiektu, oprawcy, a to już jest związek, już miłość („Uderza – to znaczy, że kocha!”). Ale nasz pacjent nie miał matki, która sprawiała mu przyjemność, dlatego zamiast, choć sekretnej, masochistycznej przyjemności, miał pustkę. Green uważa, że ​​przyczyną chorób przenoszonych drogą płciową nie jest masochizm, ale narcyzm wynikający z narcystycznego urazu wyrządzonego przez ukochaną matkę. Masochista dręczy przedmiot, jest zasmucony, ale narcyz po prostu nie ma obiektu, bo czepia się pustki, deklarując, że wszystkie otaczające go obiekty to podróbki i manekiny (pamiętam niedawny przypadek moskiewskiego licealisty, który zastrzelił nauczyciela i ochroniarz przed klasą: oświadczył kolegom, że tak naprawdę to wszystko było oszustwem, tak naprawdę nikt nie umiera, bo nikt nie żyje, wokół są tylko widma).. Trauma spowodowana pustą matką będzie można zrekompensować narcystyczną samowystarczalnością. Przeniesienie jest tu jedynym sposobem na zerwanie nici przymusu powtórzeń i nawiązanie nowych połączeń, ponieważ przeniesienie jest połączeniem z analitykiem, który może pomóc w rozwinięciu nowych połączeń, a następnie ustąpić miejsca innym obiektom (jak to ma miejsce w przypadku nerwicy). Psychoanalityk pomaga przełamać patologiczne powiązania, nazywając rzeczy po imieniu: złość - złość, wiara w pustkę - wiara w pustkę, niewiara w przedmioty - niedowierzanie Przecież dla pacjenta wszystkie otaczające go przedmioty są kłamstwami, w które on nie wierzy Zamiast patologicznego połączenia z nieobecnym przedmiotem, połączenie z analitykiem - to połączenie nawiązuje się w momencie rozpoznania przyjemności czerpanej z analizy. A analityk będzie musiał odczuwać przyjemność pracy z pacjentem w przeciwprzeniesieniu. Wtedy pacjent jest gotowy wynieść te połączenia poza zakres psychoanalizy, to znaczy odkrywa, że ​​inne obiekty również dają możliwość nawiązania połączeń i czerpania przyjemności. Co dzieje się w przeniesieniu: - Usłyszymy tematy wyrzeczenia się przyjemności i potrzeb, pokory, świętości, wzlotu, angelizmu, altruizmu itp. Końcowym rezultatem takiego wzlotu jest nadmuchanie jak bańka mydlana i pęknięcie. Ta „zbroja” chroni go przed pokusami świata, przed miłością i przyjemnościami. Warto jednak pamiętać, że za pokorą i posłuszeństwem, które zaspokajają nieświadomą potrzebę zależności pacjenta, gotuje się gniew i chęć zemsty i wyrównania rachunków ze znienawidzonym obiektem (analitykiem). Nastąpi ciągłe „odrzucenie” obiektu: jeśli analityk ujawni swoją obecność, zostaje natychmiast odrzucony i ma obowiązek jedynie przyznać, że źle traktuje pacjenta. Greene używa języka prawnego do opisania procesu przeniesienia: pacjent przychodzi do analityka jako obiekt, aby osądzić go za zło, które popełnił. Będzie rozkoszowanie się krzywdami i żądanie zadośćuczynienia. Green mówi o „ponownym szczepieniu”: pacjent „szturcha” traumę, aby reaktywować proces i przygotować się na ataki. Pozycja ofiary nie przeszkadza jednak pacjentowi w pozostawaniu w roli kata, który torturuje wszystkie przedmioty, które napotyka na swojej drodze. Jednak pacjent postrzega przedmiot jako ducha, z którym wiąże się zarzut prawny bez terminu. Jeśli proces się zakończy, pacjent znajdzie się w pustce, która wywołuje straszliwy horror. Dlatego nie ma tu miejsca na przyjemności i nie da się odnieść sukcesu, bo nie będzie na kogo narzekać... - Trudność w przejściu od przewidywalnego i powtarzalnego połączenia z pustym przedmiotem, który nie daje satysfakcji do połączenia z nieprzewidywalnym „innym” obiektem. To połączenie ustanawia się w zachwycie i przerażeniu („Jak to się stało, że przywiązałem się do analityka!”). Analitykowi pojawią się wyrzuty, chęć zaprzestania analizy, bo pozwala sobie na swoje pragnienia (wakacje, zmiany godzin sesji itp.) - Przeniesienie erotyczne. Jeśli analityk go zauważy, bardzo boli to pacjenta (że onogłoszenie). I trzeba o tym powiedzieć, że rani to jego dumę. Jeszcze bardziej szkodliwe jest homoseksualne przeniesienie erotyczne, które może również nastąpić. Analityk budzi miłość, ofiarowuje siebie jako przedmiot i zaprzecza satysfakcji erotycznej, co powoduje powtarzanie traumy, ale nadal pozostaje obiektem, który pozostaje połączony i rozumie. - Nawiązując nowe połączenie z przedmiotami, w rzeczywistości istnieje ryzyko powtórzenia traumy, która kiedyś wywołała przymus powtarzania. Obiekt może zniknąć, umrzeć, odkochać się i nie ma żadnych gwarancji. A brak takich gwarancji wywołuje u pacjenta złość i trzeba o nim rozmawiać. Pacjenci widzieli wyjście w nawiązywaniu kontaktów z tymi obiektami, których nie mieliby nic przeciwko opuszczeniu (cynicy, zboczeńcy), ale było to przewidywalne i zorganizowane przez nich samych. Mają także talent do wyszukiwania analityków i psychoterapeutów, jasno kalkulując, u kogo trauma może się powtórzyć. Dopiero w analizie można wyrazić słowami strach przed ryzykiem popełnienia błędu, potknięcia się, a mimo to uratowania się od katastrofy dzięki wzrostowi umiejętności myślenia. - Ale wcześniej trzeba będzie przeanalizować, w jaki sposób przymus powtarzania będzie próbował zniszczyć samą analizę, jak pacjent będzie próbował podporządkować owocne przeniesienie relacji z pierwotnym obiektem (Green nazywa to „uduszeniem analizy”) . Obsesyjne powtarzanie nie zostanie odłożone na bok, dopóki analizant nie doświadczy złości, złości, zemsty i urazy wobec psychoanalityka. Konieczne jest zinterpretowanie uczucia złości i winy, które pojawia się u pacjenta z powodu złości wobec obiektu. - Szczególnie trudno jest w przekazie odwołać się do zaginionego przedmiotu. Ta pustka, widmo, czarna dziura, przedmiot wsysający wszystko w siebie, „wampiryczna matka”, która nie karmi piersią, ale wysysa wszystko z pacjenta, bo taka matka potrzebuje karmienia. Ale ten wampirzy obraz rodzica wysysającego krew nie do końca pasuje do prawdziwych rodziców. Warto powiedzieć pacjentce, że żadna matka nie może być idealna, żadna matka nie troska o dziecko nie jest w stanie odwrócić jej od żalu za tym, co utraciła wcześniej (ojciec, dziecko...). Obraz pierwotnego obiektu, pusty, niereagujący, jest jedynie obrazem intrapsychicznym (imago, najwyższa zła istota), a nie dokładną kopią matki. On sam stworzył kult takiego potwora, który czerpie przyjemność z jego bólu – to projekcja samego dziecka. I ten obraz został stworzony, aby chronić przed czymś prostszym, ale jeszcze straszniejszym i znaczącym - przed poczuciem nieważności i nieistotności (jest to rana narcystyczna). W końcu lepiej być wampirem niż wiedzieć, że o Tobie zapomnieli i nie traktują Cię w żaden sposób. Jeśli założysz, że twoja matka była odwrócona od ciebie, która tak bardzo jej potrzebowała, to jest to jeszcze gorsze - śmierć nieistnienia. W analizie objawia się to niezwykłą zazdrością wobec wszystkich, którym analityk pozwala się rozproszyć (co przypomina wzruszającą miłość małych dzieci do psychotycznych rodziców). - Złośliwość i złość wobec rodziców maskowana jest niezwykłą pasją i czułość, opiekuj się nimi. Pacjent nie liczy na wzajemność (że w końcu będzie kochany). Ma nadzieję, że rodzic zwróci uwagę na jego pasję, dostrzeże ją, dzięki czemu w końcu zostanie doceniony. Ale te próby są zawsze daremne. Ta sama prośba skierowana jest do analityka w transferze. Tutaj obsesyjne powtarzanie zmusza psychoanalityka do wejścia w grę „ofiara-kat”, w której role nieustannie się odwracają („Ja cię nie słyszę, potem ty mnie słyszysz, potem ty nie, potem ja” ). Finałem obsesyjnego powtarzania jest zniszczenie zarówno przedmiotu, jak i podmiotu, czarnej dziury i samego pacjenta („I ta otchłań ich wszystkich pochłonęła…”). To samobójstwo na wolnym ogniu, prowadzące do choroby somatycznej, do samozagłady z jednoczesnym zniszczeniem wszystkich przedmiotów, które się znajdą (łącznie z analitykiem). Warto to zinterpretować: „Zadajesz mi cierpienie, tak jak cierpiałeś w dzieciństwie!” ("Oko za oko!"). Analityk musi znosić tę mękę, płacą mu za to. Ważne jest tutaj, aby analityk potrafił