Od autora: Artykuł ten jest refleksją na temat zjawiska obelg w komunikacji międzyludzkiej oraz tego, jak można wykorzystać to nieprzyjemne zjawisko do zrozumienia siebie i innych. OBRAŻA JAKO POWÓD DO WYJAŚNIANIA WARTOŚCI Na wstępie od razu zaznaczam, że niniejsza publikacja w żadnym wypadku nie ma na celu „propagandy” czy „gloryfikacji” obelg. Wielbiciele „co mnie nie zabije, to mnie wzmocni” Nietzschego również raczej nie będą zainteresowani tym artykułem. Ten artykuł jest dla tych, którzy chcą na spokojnie i wnikliwie spróbować zrozumieć moje przemyślenia na ten naprawdę trudny temat. Nie jest to łatwe, bo każdy z nas chociaż raz poczuł się urażony przez przypadkowe osoby, nieznane osoby, a którzy nas jakimś „zaczepili”. słowa lub ich czyny. Każdy z nas spotkał się z obelgami ze strony kolegów z pracy, przełożonych, kolegów lub koleżanek z klasy, sąsiadów i innych osób, z którymi jesteśmy zmuszeni wchodzić w interakcję, choć nie zawsze mamy na to ochotę. Każdy z nas przynajmniej raz w życiu (a częściej) został obrażony przez osoby z najbliższego otoczenia: bliskich, rodziców, rodzeństwo, współmałżonka czy własne dzieci. A najtrudniejszą rzeczą w tym temacie jest to, że nie raz lub dwa razy sami celowo lub nieumyślnie obraziliśmy nieznajomych, kolegów, sąsiadów, szefów lub kolegów z klasy. Obraziliśmy także naszych bliskich, krewnych i bliskich. Dlatego na początek proponuję przyjąć za oczywistość, że obelgi są zjawiskiem nieodłącznym w każdym związku międzyludzkim. Przyjmij też za pewnik, że póki żyjemy, jest bardzo prawdopodobne, że ktoś lub coś może nas urazić, a my możemy urazić kogoś niektórymi naszymi słowami lub czynami, celowo lub nieumyślnie. Druga trudność polega na tym, że obelgom najczęściej towarzyszą silne emocje i uczucia. Często doświadczamy złości (a nawet wściekłości), bezsilności, urazy, poczucia winy lub wstydu. A czasem też złośliwa radość, duma, ulga. Jednocześnie należy pamiętać, że silne emocje zawężają naszą zdolność do adekwatnego postrzegania sytuacji i w związku z tym odpowiedniego zachowania się w sytuacji zniewagi (zarówno wtedy, gdy nas obraziono, jak i wtedy, gdy kogoś obraziliśmy). Dlatego, aby zacząć wyjaśniać, co dzieje się w sytuacji zniewagi, najpierw musisz „złapać oddech” i zmniejszyć poziom pobudzenia emocjonalnego, „opamiętać się”. Czyli w stanie, w którym jesteś świadomy przeżywanych emocji, ale potrafisz kontrolować swoje zachowanie, myśleć mniej lub bardziej racjonalnie, zastanawiać się i zastanawiać nad swoim stanem i tym, co dzieje się wokół Ciebie. W tym celu należy zastosować wszelkie dostępne techniki samoregulacji i redukcji pobudzenia emocjonalnego, a także na jakiś czas po prostu wyłączyć ze świadomości sam fakt obrazy (przełączyć uwagę na regulację doznań cielesnych, Na przykład). Bo jeśli skupisz się na samym fakcie zniewagi, nie będziesz w stanie się uspokoić. I wreszcie trzecia trudność (nie ostatnia, ale się nad nią zatrzymam) to kontekst społeczny obelgi. Mam tu na myśli trzy aspekty kontekstu społecznego: indywidualny, psychologiczny, grupowy i społeczny (kulturowy). Po pierwsze, zniewaga w obecności innych osób jest tak naprawdę zawsze atakiem na grupę lub status społeczny, niezależnie od tego, czy taki był zamiar, czy nie. W tym kontekście interesuje nas wewnętrzna reprezentacja tego właśnie statusu przez osobę. Takie przedstawienia nazywane są „twarzą” (fasadą, maską). W niektórych koncepcjach komunikacji biznesowej używa się terminu „utrata twarzy”. A ta sytuacja w ten czy inny sposób „wymaga”, aby „twarz ponownie wróciła na swoje miejsce”. Albo zaakceptowano już inne „miejsce osoby” (zaakceptowano inną grupę lub status społeczny). Te. sytuacja wymaga albo przywrócenia statusu grupowego (społecznego), albo jego nieodwracalnej zmiany. Badacze zajmujący się stresem wykazali, że obniżenie statusu społecznego u ssaków społecznych (w tym ludzi) jest bardzo istotnym czynnikiemPo drugie, jeśli sytuacja znieważenia ma miejsce na oczach (i usłyszeniu) innych osób lub grupy osób, wówczas wyzwalane są zjawiska społeczno-psychologiczne w tej grupie. Czasami to „ratuje” tych, którzy są bezpośrednio zaangażowani w zniewagę (zarówno obrażającego, jak i obrażonego) przed niektórymi całkowicie pochopnymi działaniami. Oznacza to, że inne osoby lub grupa mogą odgrywać rolę hamującą, na przykład w przypadku agresji fizycznej lub werbalnej. Czasami jednak inne osoby i grupy mogą wręcz przeciwnie, prowokować przemoc, a także doprowadzić konflikt do jeszcze większej eskalacji. Na przykład „troskliwi” świadkowie mogą nalegać na zemstę za zniewagę lub przyłączyć się do „sprawiedliwej zemsty” za zniewagę. Po trzecie, sama ocena jakiegokolwiek działania lub słowa jako zniewagi zależy w dużej mierze od kontekstu kulturowego i historycznego. To, co wcześniej nazywano pojedynkiem, teraz nie jest postrzegane jako coś obraźliwego. To, co dla przedstawicieli jakiegokolwiek wyznania religijnego byłoby uznane za szczyt obraźliwego zachowania, dla osób o orientacji świeckiej (niereligijnej) może być po prostu normą życia. To, co dla inteligentnych ludzi jest uważane za „zły gust”, dla ludzi z „pracującego buszu” może być „powszechne i znajome”. Zatem kontekst społeczny zniewagi zawsze komplikuje sytuację. Chociaż np. w psychoterapii grupowej powikłanie to może być przydatne przy próbie zrozumienia sytuacji zniewagi, zatem biorąc pod uwagę powyższe wstępne przemyślenia, spróbujmy przejść do głównej tezy tego artykułu. Mianowicie, w jaki sposób obelgi mogą stać się powodem doprecyzowania wartości. Spróbujmy najpierw zrozumieć sytuację, w której zostaliśmy obrażeni, nie biorąc pod uwagę, czy zostało to zrobione celowo, czy nie. Kiedy ktoś zrobił lub powiedział coś, co nas uraziło, wywołuje to u nas silną reakcję emocjonalną. W tym przypadku nie interesuje nas, jaki rodzaj emocji lub jakie emocje się pojawiają. Najważniejsze, że powstają i są silni. To właśnie ta siła reakcji „pomaga” nam zrozumieć, że dotknęliśmy czegoś ważnego dla naszej osobowości, ponieważ jedną z funkcji emocji jest „ocena” znaczenia przychodzących sygnałów lub wiadomości od innych osób. A jeśli już uspokoiliśmy nasze szalejące namiętności i chęć natychmiastowego naprawienia szkody lub ukarania sprawcy (lub już zadośćuczyniliśmy i ukaraliśmy), to nadszedł czas, aby pomyśleć o tym, co było tak istotne w naszej osobowości, że zostało zranione . Zwykle w psychologii osobowości takie „znaczenia” nazywane są wartościami. Wartości mają charakter transsytuacyjny, to znaczy nie zależą od sytuacji. A to oznacza, że ​​Twoja wrażliwość i reakcja emocjonalna będą wynikać z podobnych sygnałów lub wiadomości od innych osób. W każdym razie nasza reakcja emocjonalna jest dobrym powodem, aby zadać sobie pytanie, co było we mnie tak ważnego, że „zraniłem”. Na przykład „podniecasz się”, gdy nazywają cię „głupcem”, niezależnie od płci , status społeczny itp. obraźliwy. Prawdopodobnie taka cecha osobowości, jak „inteligencja” (lub czynnik inteligencji) jest dla ciebie cenna. W tym przypadku warto spróbować zrozumieć, patrząc na swoje życie z zewnątrz, dlaczego trzeba być mądrym… A może wystarczy, że „nie będziesz głupcem”. Oczywiście w każdym takim przypadku istnieją indywidualne niuanse. Na przykład zazwyczaj masz normalne podejście do bycia nazywanym „głupcem” (a czasami nawet jesteś z tego dumny), ale w niektórych przypadkach naprawdę cię to boli. Może kiedy tak cię nazywają osoby o wyższym statusie od ciebie (szefowie, urzędnicy obeznani z wysokim statusem społecznym). Lub przedstawiciele płci przeciwnej i w pewnym przedziale wiekowym. lub być może, gdy znajdujesz się w określonych sytuacjach interakcji społecznych (w komunikacji biznesowej lub odwrotnie, w komunikacji osobistej). W każdym razie jest to bardzo dobry powód do odrobiny samopoznania. Ta metoda jest najbardziej odpowiednia w sytuacjach, gdy możliwości wyjaśnienia czegoś z osobą, która cię obraziła, albo nie ma, albo jest ona bardzo ograniczona z powodu..