Chęć samorozwoju i samodoskonalenia jest ważnym motywem, który na różnych etapach może obejmować inne motywy. Motyw samorozwoju zachęca jednostkę do ciężkiej pracy i rozwoju. Według A. Maslowa samorozwój to chęć pełnej realizacji swoich możliwości i chęć poczucia swoich kompetencji. Z reguły pójście do przodu zawsze wymaga pewnej odwagi. Człowiek często trzyma się przeszłości, swoich osiągnięć, spokoju i stabilności. Strach przed ryzykiem i nieznanym powstrzymuje go na ścieżce samorozwoju. Dlatego często wydaje się, że człowiek jest „rozdarty między pragnieniem pójścia naprzód a pragnieniem utrzymania bezpieczeństwa i stabilności”. Z jednej strony dąży do czegoś nowego, z drugiej strony panuje strach przed niebezpieczeństwem i czymś nieznanym. Chęć uniknięcia ryzyka powstrzymuje go przed pójściem do przodu. W związku z tym istnieje przypowieść: „Stworzywszy człowieka, Bóg najpierw zaprowadził go do ostrygi i pokazał mu, jak ona żyje. Ostryga przez cały dzień wchłaniała wodę morską i wypluwała ją, zbierając mały plankton jako pożywienie. Niczego się nie spodziewała i nigdzie się nie ruszała. Następnie Bóg pokazał człowiekowi orła, który całymi dniami krążąc wysoko pod chmurami w poszukiwaniu pożywienia dla siebie i swoich piskląt. Wtedy Bóg powiedział Człowiekowi: „Wybierz sam”. A. Maslow twierdził, że rozwój następuje wtedy, gdy kolejny krok naprzód obiektywnie przynosi więcej radości, więcej wewnętrznej satysfakcji niż dotychczasowe przejęcia i zwycięstwa, które stały się czymś zwyczajnym, a nawet nudnym. Samorozwojowi i postępowi często towarzyszą konflikty intrapersonalne, ale nie stanowią one przemocy wobec siebie. Iść do przodu to radość z otrzymywania nowych przyjemnych wrażeń i wrażeń. Kiedy możliwa jest aktualizacja motywacji człowieka do samorozwoju, wzrasta siła ukierunkowana na intensyfikację aktywności. Człowiek staje się coraz bardziej zainteresowany nowymi informacjami, które służą dalszemu rozwojowi.