Wydanie tego biuletynu zajęło dużo czasu i nie było łatwe do wymyślenia. Po pierwsze zajęty byłem organizacją konferencji VEGA, która z sukcesem odbyła się w dniach 13-14 lutego. Po drugie, temat świadomości, który chciałam poruszyć w biuletynie, jest fundamentalny, trudny do wyrażenia ludzkim językiem i długo szukałam źródeł. Zacznijmy od tego, że w języku rosyjskim nie ma jednoznacznej nazwy dla samego tego terminu. Różni autorzy/tłumacze używają różnych słów: „świadomość”, „świadomość”, „świadomość”… a wielu twierdzi, że rosyjska „kalka” nie oddaje pierwotnego znaczenia terminu „świadomość”. Niemniej jednak mamy to, co mamy i w miarę możliwości sugeruję, abyś zastanowił się i określił znaczenie i miejsce tej koncepcji w swoim życiu. Todd Burley „Świadomość to termin używany przez różnych Gestaltystów w znaczeniu „wiedzy od wewnątrz”, w przeciwieństwie do zrozumienia osiąganego przez „obserwujące ego”. Termin ten oznacza pełną identyfikację z poczuciem zawłaszczania uczuć, myśli, wspomnień, działań czy obrazów. Istnieje poczucie „mojego” (ja) w przeciwieństwie do „inności”. To po prostu rozpoznanie siebie w polu osobowości/środowiska. Ten rodzaj zrozumienia opiera się nie tylko na poznaniu, ale także na doznaniach, uczuciach, zachowaniu, wspomnieniach, pragnieniach i wyobraźni. W swojej najlepszej formie świadomość jest zawsze obecnym sposobem utrzymania się w danej sytuacji. Ten ciągły proces można „włączyć” w dowolnym momencie, działa to lepiej niż przypadkowe lub izolowane spostrzeżenia (jak wgląd), które pojawiają się tylko w określonych momentach i pod pewnymi warunkami. Świadomość zawsze istnieje niczym podskórny prąd, gotowa „wytrysnąć”, gdy zajdzie taka potrzeba, odświeżając i ożywiając zmysły. Co więcej, gdy skupienie się na świadomości podtrzymuje zainteresowanie obecną sytuacją, wzrasta intensywność nie tylko doświadczenia terapeutycznego, ale i życiowego. Z każdą nową świadomością człowiek zbliża się do wyrażenia swoich życiowych tematów.” Michaił Papush „Jakość uwagi, która jest tak konieczna… dobrze opisuje angielski termin świadomość – rzeczownik wywodzący się od czasownika „być świadomym”. .” Najpełniej i najdokładniej (choć wciąż z pewną utratą znaczenia) można je przetłumaczyć jako „świadomość-uwaga-świadomość”. „Jestem świadomy” – jestem czegoś świadomy, jestem czegoś świadomy i coś zauważam w tej chwili. Dla uproszczenia zwykle mówię po prostu „świadomość”, ale trzeba mieć na uwadze pełen zakres znaczeń, tłumacząc to pojęcie z języka angielskiego, często używane są słowa „świadomość”, a nawet „świadomość”, ponieważ słowo „świadomość” wydaje się redaktorom niewystarczająco „rosyjskie”. Załóżmy, że jest to neologizm. Ważne jest, aby był on uformowany całkowicie zgodnie z prawami języka rosyjskiego, jako rzeczownik czasownikowy, podkreślający proceduralny charakter omawianego tematu. Świadomość jest procesem ciągłym, ciągłym, natomiast „świadomość” jest wynikiem procesu, i to nawet nie samego procesu świadomości, ale złożonego systemu kilku procesów, których wynik – to, co „świadome” – nieuchronnie zależy od środki intelektualne użyte do sformalizowania tego wyniku. Tymczasem czysta świadomość to „doprowadzenie do świadomości” tego, czego człowiek doświadcza w danym momencie w doświadczeniu, niezależnie od obecności lub braku intelektualnej „świadomości”. Zatem proces świadomości przedstawia świadomości treść, która w danym momencie moment, moment determinuje nasze psychiczne (a przez to wszystko inne) funkcjonowanie. Można powiedzieć, że jest to aktualne, tu i teraz, połączenie świadomości z przedstawianą treścią.” „Możemy wyróżnić dwa bieguny techniki Perlsa. Jednym z nich jest tak zwane kontinuum świadomości: praktyka werbalizacji (wypowiadania słowami) tego, co w danym momencie jest świadome: „Teraz mam świadomość, że piszę ten tekst na komputerze, teraz mam świadomość, że poruszyłem nogę, teraz czuję napięcie w dolnej części pleców, teraz myślę o tym, jak zbudować zdanie”- i tak dalej, o ile starczy Ci cierpliwości i koncentracji. Technika ta ma swoje zalety, wady i ograniczenia. Można ją praktykować samotnie, w parze lub w grupie. Bardziej szczegółowe instrukcje można znaleźć na przykład u Perlsa w jego pierwszej książce, którą w tłumaczeniu nazwałem „eksperymentami z psychologii samowiedzy”. Drugim biegunem jest świadomość ukierunkowana: uwaga człowieka jest arbitralnie skierowana na jakąś część, jakiś fragment swojej interakcji z otoczeniem i stara się poczuć – nie „zdać sobie sprawę”, ale być świadomym – tego, co się tam dzieje. Za wstępne wprowadzenie do tej praktyki pod wieloma względami warto zapłacić zwrócenie uwagi na tzw. kinestetyczny aspekt naszej egzystencji, czyli doznania własnego ciała... Przede wszystkim należy pamiętać, że – jak szczegółowo wyjaśnia Perls – nie jest to „ćwiczenie” , a raczej „eksperyment”. Jednak to rosyjskie słowo ma również odcienie, które nie odpowiadają istocie rzeczy. W języku angielskim istnieje na to bardzo precyzyjne słowo – empiryczny; nie oznacza „eksperymentu” w sensie robienia z siebie szczurów i poddawania się „doświadczaniu”; słowo „doświadczenie” (najbardziej odpowiednie ze słów rosyjskich) jest tu rozumiane w tym sensie, w jakim mówią „doświadczyć w doświadczeniu”. Enright „Świadomość nie jest zawarta w żadnej treści ani działaniu. Jej istotą jest powiązanie dowolnej treści z jakąkolwiek inną z rzeczywistej sytuacji, w której ona występuje. Świadomość jako jednoczesne działanie i wiedza. Pacjent lub przyjaciel może z niemałym zapałem opowiedzieć o niedawnym zdarzeniu, w którym szef mu coś zrobił. Pasjonuje się historią, jest w niej energia. Nagle w jakiś sposób zauważa swój zapał, z jakim próbuje ci udowodnić, że w tej sytuacji ma rację. Relaks następuje natychmiastowo – uwolnienie napięcia. Może się trochę uśmiechnąć, następuje chwila złagodzenia, w którym to momencie naprawdę z tobą rozmawia. Wcześniej, właśnie teraz, mówił ci więcej niż mówił, słowa nie były uformowane tutaj, ale jakby przygotowane wcześniej i odtworzone, jakby z odbiornika radiowego. Świadomość nie jest treścią to, co w tamtym momencie zrozumiał – to właśnie moment zrozumienia, żywy akt doświadczenia „co – on – robi – kiedy – on – to robi”. Nastąpiło natychmiastowe poszerzenie pola jego świadomości, nie jest to kolejny fakt w opowiadanej przez niego historii, ale fakt kontekstowego związku historii z obecną sytuacją. Sama treść wkrótce straci swoją szczególną jakość świadomości i pozostanie po prostu faktem; proces świadomości może, ale nie musi, być kontynuowany. Jeśli ten szczególny proces świadomości będzie kontynuowany, wniknie głębiej w obecny czas tej sytuacji. Można porzucić tę historię, a przyjaciel może powiedzieć coś w stylu: „Wiesz, twoja opinia jest dla mnie naprawdę ważna” - i może to być kolejny krok w świadomości, jeśli dla niego jest to jakość żywotności, świeżości i nowości w tym. Może to być również znajome, z góry założone stwierdzenie mające na celu manipulowanie tobą, w którym to przypadku jego świadomość, jeśli w ogóle istnieje, jest skierowana gdzie indziej, być może w celu oceny skuteczności jego manipulacji. Czym więc jest świadomość? Jest to natychmiastowa ekspansja, przesunięcie granic tego, co postrzegane jest jako połączone i powiązane. Poszerzenie perspektywy - słowa, które ściśle oddają, czym jest świadomość, z tą różnicą, że perspektywa zwykle implikuje dystans, a świadomość nigdy nie jest odległa, zawsze pozostaje w kontakcie z tym, co zawiera. Składa się z większej liczby elementów widzianych jednocześnie i są one postrzegane jako połączone , integracja. Zawsze jest coś, co jest postrzegane jako połączone i połączone, obecne tu i teraz, jako część bieżącej sytuacji. Dlatego w świadomości zawsze jest element nowości. Jeśli ktoś twierdzi, że jest świadomy tego samego co wcześniej, można być pewnym, że mówi o czymś innym. Treść świadomej chwili może być kontynuowana, może to być sformułowanie aktualnie świadome, alekontynuacja świadomości nie jest związana z tą formą. Jeśli świadomość trwa, musi przybrać inną formę. Można ją rozpoznać po jakości, a nie po treści. Treści dla świadomości są jak muszla dla mięczaka, który hoduje go jako swój dom. Muszla może przetrwać stulecia, a inne podobne skorupiaki będą się teraz wokół niej roić, żywe i zdrowe. Ale mięczak, który stworzył muszlę, nie żyje. Możesz się o nim wiele dowiedzieć, a może nawet coś ważnego, studiując skorupę, którą po sobie pozostawił, ale nigdy go nie poznasz. Całe torby spostrzeżeń, które ludzie ze sobą noszą, mogą być równie przydatne jak muszle; moje doświadczenie mówi mi, że są to raczej przeszkody niż ścieżki do nowej, świeżej świadomości. Wczorajszy wgląd jest dzisiejszą przeszłością, jutrzejszym oporem. „Podstawową techniką Gestalt do badania świadomości jest kontinuum świadomości – naturalistyczny proces prostej obserwacji z absolutnym minimum struktury i wskazówek. Można ją praktykować samodzielnie lub z innymi, w formie medytacji, czyli jako głównego skupienia uwagi, lub w trakcie innych zajęć. Instrukcje są proste: zacznij zdanie od słów „Teraz jestem świadomy…” i zakończ tym, co w danej chwili dominuje w świadomości. Aby było to ćwiczenie Gestalt, należy utrzymać początek „Teraz jestem świadomy…”, chociaż stopniowo zaczyna się to mówić krótko lub w mowie wewnętrznej. Bez tego zdania zawierającego teraźniejszość w każdym momencie ćwiczenie może przekształcić się w wolne skojarzenia lub, jak to określił Fritz, wolne dysocjacje. Jeśli to możliwe, czytelnik może przerwać i wykonać to ćwiczenie przez kilka minut, używając magnetofonu i trzymając się taśmę pod ręką, zanim przejdziemy do omówienia ćwiczenia. Wykonując to ćwiczenie, jeśli masz przeczucie, że zamierzasz przerwać, zwróć uwagę, że jesteś tego świadomy i kontynuuj jeszcze trochę. Nie ma możliwości, aby wykonać to ćwiczenie niepoprawnie, chociaż niektórzy starają się, aby im się to nie udało. Niektórzy ludzie są charakterystycznie przywiązani do trudności w wykonywaniu instrukcji lub powodzeniu w zadaniu. Z radością ostrzegam takie osoby, że rzeczywiście będzie im ciężko. Świadomość, że „nie mam nic do powiedzenia” lub „nie jestem niczego świadomy” jest w tym ćwiczeniu tak samo dobra, jak doświadczenie szczytowe. „Mój umysł jest pusty” – świetnie, zauważ to i idź dalej. Gdy ludzie wsłuchają się w pustkę, wiele z niej wyłania się i staje się pełna. Fritz uwielbiał rozmawiać o żyznej pustce, Nicości, z której wypływa świadomość; to doświadczenie można powtórzyć w tym ćwiczeniu... Zauważyłem już, że wykonując to ćwiczenie, możesz dojść do uczucia „Teraz chcę przestać”, czasami delikatnie przedstawianego jako „Nadszedł czas, żebym przestał” lub „ Muszę dać szansę innym.” Jeśli po prostu zgłosisz to kilka razy jako treść świadomości i będziesz kontynuować, jest bardzo prawdopodobne, że pojawi się coś szczególnie interesującego - coś, co sprawi, że będziesz się wiercić i poczujesz, że coś się zaraz wydarzy. To tak, jakbyś wiedział, że jakaś treść, nieco bardziej ekscytująca i niekontrolowana niż zwykle, szuka swojej drogi, i zdecydowałeś, że bezpieczniej będzie się zatrzymać, zanim się pojawi. Jeśli będziesz uważnie obserwował, jak ktoś wykonuje to ćwiczenie, wkrótce to zrobisz zacznij zauważać szczególne cechy zachowania, które towarzyszą momentom świadomości – wiercenie się, intensywność, połączenie z rzeczywistą sytuacją. Jednocześnie czasami zauważysz, że dana osoba mówi o czymś bez tej cechy żywości – zaangażowania, innym razem możesz zauważyć, że to zaangażowanie odnosi się do jednego obszaru, podczas gdy dana osoba mówi o innym. Widziałem, jak ludzie tępym, pozbawionym życia głosem wymieniali to, czego są świadomi, jednocześnie rzucając szybkie spojrzenia na kogoś w grupie, wykazując wszelkie oznaki prawdziwego zaangażowania; i dopiero po kilku minutach można to zrobić