Mówiąc o depresji, zwykle mamy na myśli aspekt emocjonalny: dana osoba jest smutna, smutna, melancholijna, zła... A próby pomocy zwykle sprowadzają się do rozweselenia lub rozweselenia. Ale depresja to zawsze szczególny sposób myślenia. Co więcej, myślenie w najszerszym znaczeniu (poznanie), jako całość wszystkich procesów przetwarzania informacji: zarówno świadomych, jak i nieświadomych. Myślenie depresyjne składa się z trzech głównych elementów: - Coś jest ze mną nie tak (nic nie mogę zrobić dobrze, jestem pech, jestem nikim, nic w życiu nie osiągnęłam...) - Coś jest nie tak ze światem (świat jest niesprawiedliwy, żyjemy w strasznych czasach, ludzkość stacza się w przepaść, żyję w warunki nie do zniesienia...) - Lepiej nie będzie, mało obiecująco (skoro nadal nic nie osiągnąłem, to nie dam rady, świat coraz bardziej szaleje, nie ważne jak bardzo będziesz walczyć, nic Jeśli się dobrze przyjrzeć, nie trudno zauważyć kilka niedociągnięć w takim myśleniu: a) Nadmierne uogólnienie, które pojawia się w słowach: zawsze/nigdy, wszystko/nic, wszyscy/nikt, a w koncepcjach globalnych takich jak: jak świat, ludzkość b) Czarno-biały, radykalnie kontrastujący odbiór: bez półtonów, bez niuansów. Jeśli coś mi nie wyjdzie, to koniec, jestem bez rąk. Jeśli ukochana osoba nie znalazła teraz dla mnie czasu, to wszystko się skończyło, nie kocha mnie i w ogóle nikt mnie nie kocha c) Dramatyzacja, katastrofa: to, co się wydarzyło, jest nie tylko nieprzyjemne, niewygodne, smutne, ale ale ogólnie okropne, straszne, nie do zniesienia, kompletny akapit, tryndety i apokalipsa d) Amortyzacja! Jeśli moja kariera się nie powiedzie, nic innego się nie liczy – generalnie jestem porażką, od stóp do głów. Jeśli nakrzyczałem na dziecko, to jestem okropną matką! Jeśli mąż prawi komplement innej kobiecie, to jest mężczyzną i powinien się rozwieść. A za tym wszystkim kryje się kolejna cecha myślenia - rygorystyczne wymagania: - Wobec siebie: powinnam taka być, ale nie jestem tak, więc jasne - przegrany - K do świata: ludzie tacy powinni być, ale tacy nie są, więc kikut jasny, świat idzie do piekła! A praca psychoterapeuty z depresją! pracuje z wyżej wymienionymi i towarzyszącymi im ościeżami myślenia, a wcale nie z nastrojem. I, jak rozumiesz, jest tu wiele trudności. Choćby dlatego, że dana osoba nie jest nawet świadoma większości tych myśli: są one obecne w tle, jak hałas wokół ciebie teraz: coś szumi, brzęczy, mamrocze, brzęczy, bulgocze automatycznie samo z siebie, prawie bez udziału świadomości , a na wyjściu: „Wszystko jest źle – jestem przegrany – będzie tylko gorzej – to nie ma sensu – to już koniec – jestem zmęczony – nie mogę już tego znieść” I to tło też jest bardzo znajomy, logiczny i zrozumiały dla człowieka: „no cóż, jak to nie może być okropna matka, skoro jest okropna - krzyczała, ale nie powinna!” Dlatego idź i wyjaśnij tej osobie, że dewaluuje, dramatyzuje, uogólnia, ignoruje itp. A potem, kiedy dana osoba zda sobie sprawę, że tak, w pewnym sensie posuwam się za daleko, wtedy zaczyna się najciekawsza rzecz: potrzebuję aby zmienić zwykły sposób myślenia, ale nie stanie się to jednym kliknięciem, trzeba poćwiczyć: zauważ, kiedy znowu pomyślałem krzywo, gdzie popełniłem błąd, jak mogę to zrozumieć inaczej. Krótko mówiąc, pracy jest dużo i nie da się jej zrzucić na psychoterapeutę, ale jeśli chcesz, możesz wszystko naprawić, bo człowiek jest istotą niezwykle elastyczną i pojętną: gdy już nauczy się dewaluować, staje się. może nauczyć się doceniać; Nauczyłam się malować czarną farbą, może uda mi się opanować kolorowe farby. A wiosna na pewno przyjdzie, dokąd ona pójdzie? - słońce coraz wyżej, dni dłuższe, cyce ćwierkają.